Μεγάλες χιονοθύελλες «απέκλεισαν» την οικονομική υπερδύναμη Κίνα. Με τις μεταφορές και την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας να παρουσιάζουν σοβαρά προβλήματα -τα φορτηγά γεμίζουν τους αυτοκινητόδρομους και οι διακοπές ρεύματος ταλαιπωρούν τις μισές από τις 31 επαρχίες της χώρας- από τη «μηχανή» της οικονομίας ακούγονται περίεργοι θόρυβοι.
Θα αποκατασταθεί η ομαλότητα όταν λιώσουν τα χιόνια; Ο χειρότερος χειμώνας των τελευταίων 50 ετών σίγουρα θα έχει δυσάρεστες επιπτώσεις, αλλά επίσης «εκθέτει» το Πεκίνο για την ενεργειακή πολιτική του. Οι παραγωγοί ενέργειας έχουν πληγεί από τις πιέσεις που ασκούν οι δυνάμεις της αγοράς στην παραγωγή, αλλά και από τα «φιρμάνια» της κυβέρνησης όσον αφορά την τιμολόγηση. Η τιμή του άνθρακα έχει φθάσει σε επίπεδα ρεκόρ, καθώς η υπερβολικά αυξημένη ζήτηση σε παγκόσμιο επίπεδο δεν καλύπτεται από την παραγωγή, η οποία έχει μειωθεί λόγω προβλημάτων σε βασικές αγορές όπως αυτή της Αυστραλίας και της Νότιας Αφρικής. Παρόλο που στην Κίνα το μεγαλύτερο μέρος της ζήτησης καλύπτεται από την εγχώρια παραγωγή, οι τιμές ενισχύονται. Από τη στιγμή που το 80% των αναγκών σε ηλεκτρική ενέργεια της Κίνας καλύπτεται από την εγχώρια παραγωγή άνθρακα, είναι φυσικό οι τιμές να ενισχύονται. Σύμφωνα με την Citigroup, το 2008 οι τιμές του άνθρακα θα είναι υψηλότερες κατά 10% κατά μέσο όρο, σε σύγκριση με πέρσι.
Το να «περάσει» αυτή η αύξηση των τιμών στον τελικό καταναλωτή δεν είναι πιθανό, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα. Το Πεκίνο, προσπαθεί να τιθασεύσει τον πληθωρισμό και να παγώσει τις τιμές στα τιμολόγια των εταιρειών παροχής υπηρεσιών κοινής ωφέλειας. Όμως, στην «παγωμένη» Σαγκάη κυκλοφορεί η φήμη ότι οι παραγωγοί κλείνουν τα εργοστάσια επειδή δεν έχουν κέρδη, και όχι εξαιτίας της έλλειψης άνθρακα. Βεβαίως, οι πιθανότητες αύξησης των τιμολογίων του ηλεκτρικού ρεύματος είναι λίγες, τουλάχιστον για το άμεσο μέλλον, με τις ανησυχίες για τον πληθωρισμό να είναι έντονες. Όπως επισημαίνει η Citigroup τα τιμολόγια παρέμειναν αμετάβλητα πέρσι, παρά την αύξηση κατά 11% στις τιμές θερμικού άνθρακα στη χώρα. Οι αισιόδοξοι πιστεύουν ότι τα προβλήματα στην παροχή ηλεκτρικής ενέργειας θα επιλυθούν περίπου σ' ένα μήνα, καθώς οι διακοπές για τον εορτασμό του Νέου Έτους στην Κίνα θα δώσουν την ευκαιρία στους παραγωγούς να ενισχύσουν τα αποθέματά τους και να είναι απολύτως έτοιμοι όταν θα επαναλειτουργήσουν τα εργοστάσια.
BHP/Rio Τinto
Στη γλώσσα των εξαγορών, η φράση «αύξησε το τίμημα ή σιώπα» δείχνει σαφώς ότι ο πωλητής έχει το γενικό πρόσταγμα. Ωστόσο, από το τέλος του 2007, όταν η Rio Tinto επέμενε να ανοίξει τα χαρτιά της πρώτη η ΒΗΡ Billiton, οι δύο ανταγωνίστριες εταιρείες στον τομέα εξόρυξης φαίνεται ότι αντιμετωπίζουν η μία την άλλη επί ίσοις όροις. Ο διευθύνων σύμβουλος της Rio, Τομ Άλμπανιζ, απέρριψε την αρχική προσφορά της ΒΗΡ- των τριών μετοχών της Rio ανά μία μετοχή της ΒΗΡ. Από την πλευρά της, η ΒΗΡ επανέλαβε ότι επιθυμεί μία φιλική συγχώνευση, επιμένοντας ότι η τιμή είναι καλή.
Με την προθεσμία που έχει θέσει η Επιτροπή Εξαγορών να εκπνέει σε λίγες ημέρες, ίσως η ΒΗΡ να εμφανιστεί ισχυρότερη. Και αυτό διότι μπορεί απλώς να αποσυρθεί για έξι μήνες. Είναι αμφίβολο ότι οι συνθήκες στην αγορά θα έχουν βελτιωθεί μέχρι τότε. Με δεδομένο ότι είναι ένα deal εξ ολοκλήρου σε μετοχές, το μερίδιο της αξίας για την κάθε εταιρεία δεν θα αλλάξει εάν η τιμή της μετοχής της υποχωρήσει περαιτέρω.
Ωστόσο, η αγορά εξακολουθεί να πιστεύει ότι η ΒΗΡ θα βελτιώσει τους όρους της εξαγοράς. Η τιμή της μετοχής της Rio διαπραγματεύεται κατά 7% πάνω από την προτεινόμενη προσφορά, ενώ ορισμένοι υποστηρίζουν ότι οι συνέργιες έχουν υποτιμηθεί. Παρ όλα αυτά η Rio δεν θα πρέπει να γίνει άπληστη. Η κεφαλαιοποίησή της αυξήθηκε κατά 20 δισ. δολάρια μετά την προσφορά της ΒΗΡ. Μόλις την παραμονή της εκδήλωσης του ενδιαφέροντος από την ΒΗΡ η απόδοσή της ήταν κατώτερη κατά 20% σε σύγκριση με τον κλάδο παγκοσμίως.
Στην πραγματικότητα, και για τις δύο πλευρές, το deal έχει νόημα να πραγματοποιηθεί σε μία αγορά των «αρκούδων» και όχι των «ταύρων». Η τιμολογιακή δύναμη θα βελτιωθεί. Ενδεχόμενη πτώση στις τιμές των εμπορευμάτων δεν θα αλλάξει σημαντικά την «δίκαιη» μοιρασιά της αξίας μεταξύ των δύο εταιρειών - και οι δύο έχουν παρόμοια χαρτοφυλάκια. Κατά γενική παραδοχή, η νευρικότητα στις αγορές δίνει στους μετόχους της Rio την ευκαιρία να ζητήσουν και μετρητά. Αλλά, καθώς οι πιθανότητες για κάτι τέτοιο είναι λίγες, η ΒΗΡ θα πρέπει να καταβάλει μεγαλύτερο τίμημα.
(δημοσιεύτηκε στην ΗΜΕΡΗΣΙΑ στις 30/1/2008)