Το πρώτο βήμα για την άρση της ενεργειακής απομόνωσης της Κρήτης, έπειτα από δεκαετίες, αλλά και για τη διασφάλιση της απρόσκοπτης τροφοδοσίας των νοικοκυριών κι επιχειρήσεων σηματοδοτεί η νέα ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης, που ξεκίνησε το 2018 επί υπουργίας στο ΥΠΕΝ του Χανιώτη πολιτικού Γιώργου Σταθάκη και ολοκληρώθηκε από τον ΑΔΜΗΕ την Πέμπτη 20.05.21 έπειτα από επιτυχή δοκιμαστική λειτουργία όλων των τμημάτων που απαρτίζουν έργο συνολικού μήκους 180 χλμ.

Όπως τονίζεται από τον ΑΔΜΗΕ, για πρώτη φορά, η Κρήτη, που κάθε χρόνο ταλανιζόταν από διακοπές ρεύματος με σημαντική ζημιά για τους οικονομικά δρώντες, διασυνδέεται με το εθνικό ηλεκτρικό σύστημα, εκπληρώνοντας ένα όραμα πολλών δεκαετιών. Παράλληλα ξεκινά μια διαδικασία για τη μείωση λειτουργίας των ρυπογόνων και κοστοβόρων εργοστασίων της ΔΕΗ στα Λινοπεράματα και τον Αθερινόλακκκο και την εξοικονόμηση μεγάλων ποσών από τις δαπάνες καυσίμων για τις θερμοηλεκτρικές μονάδες της Μεγαλονήσου, αλλά και ρύπων. Επίσης ενισχύεται η αξιοποίηση του «πράσινου» ενεργειακού δυναμικού του νησιού, που θα μπορεί πλέον να προωθηθεί και στην ηπειρωτική Ελλάδα όταν υπάρχει η δυνατότητα.

Οφέλη

Πιο συγκεκριμένα, η διασύνδεση Κρήτης-Πελοποννήσου, με βάση όσα έχουν αναφέρει τόσο το ΥΠΕΝ όσο και η ηγεσία του Διαχειριστή, θα καλύψει το 1/3 των συνολικών ενεργειακών αναγκών του νησιού, που λόγω τουρισμού ειδικά συνεχώς αυξάνονται. Μάλιστα, με τη συγκεκριμένη διασύνδεση η Κρήτη παύει να είναι απομονωμένο σύστημα, όπως ήταν μέχρι τώρα, το οποίο σημαίνει ότι ανοίγει ο δρόμος για τη μείωση της θερμικής παραγωγής από τις τοπικές μονάδες και αυξάνεται ο ηλεκτρικός χώρος για την εγκατάσταση νέων ΑΠΕ στο νησί.

* Περιβαλλοντικά οφέλη: Σήμερα, στην Κρήτη υπάρχουν 25 θερμικές μονάδες με συνολική ισχύ 687MW. Για την αντιμετώπιση των θερινών αιχμών γίνεται συστηματικά ενοικίαση γεννητριών.

Με την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης διασύνδεσης της Κρήτης (Κρήτη-Πελοπόννησος), σύμφωνα με τον ΑΔΜΗΕ, δεν θα σβήσουν μονάδες υπό την έννοια της οριστικής απόσυρσης, όμως θα περιοριστεί σημαντικά η λειτουργία των πιο παλαιών και ρυπογόνων. Μετά την πλήρη διασύνδεση της Κρήτης, η ζήτηση του νησιού θα μπορεί υπό κανονικές συνθήκες να καλύπτεται πλήρως από τις διασυνδέσεις και την τοπική παραγωγή ΑΠΕ, χωρίς να απαιτείται η λειτουργία θερμικών μονάδων. Αυτό σημαίνει ότι θα σβήσουν οριστικά τα «βρόμικα» φουγάρα στο νησί και οι εκπομπές CO2 για παραγωγή ενέργειας θα μηδενιστούν.

Σύμφωνα με τον Διαχειριστή, η άρση της ενεργειακής απομόνωσης της Κρήτης θα σημάνει επίσης και άρση των περιορισμών σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή των ΑΠΕ στο ενεργειακό μίγμα του νησιού - η οποία σήμερα ανέρχεται περίπου στο 30% της ζήτησης. Αυτή τη στιγμή η Κρήτη διαθέτει δυναμικό Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας ισχύος 300 MW. Ήδη με τη λειτουργία του «μικρού» καλωδίου θα υπάρξει αισθητή διαφορά με δυνατότητα εγκατάστασης περαιτέρω 200 MW -ανεξαρτήτως τεχνολογίας- με το «πράσινο» περιθώριο να διευρύνεται συνεχώς έως ότου τεθεί σε λειτουργία και η «μεγάλη» διασύνδεση. Μάλιστα, ήδη εξετάζεται το ενδεχόμενο ειδικών διαγωνισμών ώστε να αναπτυχθεί περαιτέρω η επιχειρηματικότητα των ΑΠΕ εκεί.

* Οικονομικά οφέλη: Μόλις διασυνδεθεί πλήρως η Κρήτη το 2023, όλοι οι καταναλωτές της χώρας θα εξοικονομήσουν έως και 400 εκατ. ευρώ ετησίως μέσω των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) που περιλαμβάνονται στους λογαριασμούς ρεύματος.

Υπενθυμίζεται ότι η νέα διασύνδεση είναι έτοιμη να μεταφέρει ηλεκτρικά φορτία στην Κρήτη, ωστόσο ο ακριβής χρόνος που θα συμβεί αυτό εξαρτάται από μια σειρά ρυθμιστικών και νομικών θεμάτων. Τα θέματα αυτά αφορούν την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και την ιδιοκτησία και διαχείριση των παγίων υψηλής τάσης της Κρήτης, που ανήκουν στον Όμιλο της ΔΕΗ καθώς το νησί δεν είναι διασυνδεδεμένο. Ουσιαστικά ο ΑΔΜΗΕ, ο ΔΕΔΔΗΕ και η ΔΕΗ θα πρέπει να βρουν λύση την ώρα μάλιστα που εκκρεμεί και η διαδικασία πώλησης του 49% του ΔΕΔΔΗΕ. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ΔΕΔΔΗΕ θεωρεί ότι η διαχείριση της Κρήτης θα πρέπει να περάσει στον ΑΔΜΗΕ. Ο ΑΔΜΗΕ είναι θετικός, αλλά θέτει θέμα ιδιοκτησίας των παγίων και πιο συγκεκριμένα της γραμμής μεταφοράς Χανιά - Λασίθι των 150 kV.

Πάντως, όπως αναφέρεται από τον ΑΔΜΗΕ, το έργο υλοποιήθηκε εντός χρονοδιαγράμματος, μέσα σε 2,5 έτη, παρά τις αντιξοότητες της πανδημίας Covid-19. Από την πλευρά του ο Διαχειριστής ολοκλήρωσε το έργο σε χρόνο εξαιρετικά σύντομο για τέτοιου είδους έργα και αυτό είναι το σημαντικό που πρέπει να γνωρίζουν οι καταναλωτές, όχι μόνο στην Κρήτη, αλλά συνολικά στη χώρα, καθώς σύντομα θα επωφεληθούν από τα οικονομικά, περιβαλλοντικά και τεχνικά οφέλη.

(από την εφημερίδα "ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ")