Η εξερεύνηση πετρελαίου στη Ρωσία άρχισε το 1940 κοντά στην πόλη Μπακού της Κασπίας Θάλασσας, με την παραγωγή να ξεκινά μετά το τέλος του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, ενώ κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980 έφθασε και την υψηλότερη παραγωγή της, ήτοι 10 εκατ. βαρέλια την ημέρα.
Στο τέλος του 2006 η παραγωγή της Ρωσίας υπήρξε η δεύτερη μεγαλύτερη του κόσμου, φθάνοντας τα 9,7 εκατ. βαρ. την ημέρα, ήτοι 1 εκατ. βαρ. λιγότερα από αυτή της Σαουδ. Αραβίας αποτελώντας και τη δεύτερη παγκόσμια εξαγωγική δύναμη, με τους Ρώσους να εξάγουν 6,6 εκατ. βαρ. την ημέρα, ήτοι 2 εκατ. βαρ. την ημέρα λιγότερα της Σαουδ. Αραβίας.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι το 2007 υπήρξε το 9ο συνεχές έτος οικονομικής ανάπτυξης της Ρωσίας με μέσο ετήσιο ποσοστό ύψους 6,7%, ενώ τα έσοδα από τις εξαγωγές των φυσικών πόρων της όπως φυσικό αέριο, πετρέλαιο, ξυλεία και κάρβουνο ανήλθαν σε επίπεδα ικανά ώστε να αποπληρώσει το διεθνές χρέος της και να επενδύσει σε διάφορους εγχώριους τομείς, δημιουργώντας προϋποθέσεις περαιτέρω ανάπτυξης με προτεραιότητα την παραγωγή πετρελαίου για να καλύψει την αυξανόμενη ζήτηση.
Η Ρωσία είναι το κράτος με τη μεγαλύτερη ανεκμετάλλευτη και υποβαθμισμένη σε έκταση περιοχή, δυσκολεύοντας σημαντικά την κάθε έννοια μεταφοράς πετρελαίου από τα ενδότερα της χώρας. Οι θέσεις εξόρυξης πετρελαίου βρίσκονται σε απομακρυσμένες περιοχές όπως στη Δυτ. Σιβηρία, στα Ουράλια, στον Βόρειο Καύκασο κ.λπ., με τις μεταφορές να απαιτούν ένα ιδιαίτερα πολύπλοκο σχέδιο προώθησης προς τα λιμάνια φόρτωσης. Η ουσιαστικότερη μέθοδος προώθησης πετρελαίου στη Ρωσία διεξάγεται μέσω αγωγών, οι οποίοι κατασκευάσθηκαν κυρίως τις δεκαετίες 1970 και 1980. Ο πλέον πρόσφατος είναι αυτός της Bαλτικής (BPS - Baltic Pipeline System) με την εκμετάλλευση να αρχίζει το 2001 και να καταλήγει στο λιμάνι Πριμόρσκ, αγωγό ο οποίος ανήκει και εκμεταλλεύεται από την Transneft (κυβερνητικός οργανισμός).
Ο αγωγός της Κασπίας (CPC - Caspian Pipeline Consortium) είναι ο πρώτος αγωγός της Ρωσίας, ο οποίος εκμεταλλεύεται από κοινοπραξία διαφόρων ενδιαφερουσών εταιρειών ενώνοντας τα κοιτάσματα του του Καζαχστάν με το λιμάνι του Nοβοροσκίκ στη Μαύρη Θάλασσα.
Το 54% του ρωσικού εξαγωγικού πετρελαίου διεξάγεται από θάλασσα με κύριο εμπόδιο δυναμικής επέκτασής της να αποτελεί η περιορισμένη πρόσβαση σε μεγάλου βυθίσματος λιμάνια, ικανά να εξυπηρετήσουν δεξαμενόπλοια μεγέθους VLCC’s.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι η Ρωσία δεν έχει ελεύθερο πάγων κανένα λιμάνι ικανό να εξυπηρετήσει δεξαμενόπλοια VLCC’s. Οι εξαγωγές του Πριμόρσκ στον κόλπο της Φινλανδίας φθάνουν τα 1,3 εκατ. βαρέλια, αποτελώντας και το μεγαλύτερο εξαγωγικό λιμάνι, ικανό να εξυπηρετήσει μόνο Aframax και για περιορισμένο χρονικό διάστημα λόγω των πάγων.
Οι εξαγωγές από Νοβοροσίσκ φθάνουν τα 768.000 βαρ. την ημέρα, λιμάνι ικανό να εξυπηρετήσει δεξαμενόπλοια μεγέθους Suezmax, ενώ το Tuapse φθάνει τα 200.000 βαρέλια την ημέρα εξυπηρετώντας δεξαμενόπλοια τύπου Aframax. Γεγονός είναι ότι υπάρχουν σχέδια για κατασκευή μιας προβλήτας εξυπηρέτησης δεξαμενοπλοίων μεγέθους VLCC στο αρκτικό λιμάνι Μουρμάνσκ στη Θάλασσα του Μπάρεντς. Το συγκεκριμένο λιμάνι έχει το κατάλληλο βάθος και είναι ελεύθερο πάγων καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Το ταξίδι μάλιστα από το Μουρμάνσκ στον Κόλπο Αμερικής (LOOP) σε σύγκριση με το ταξίδι Αραβικός Κόλπος - (LOOP) είναι συντομότερο κατά 6,872 ναυτ. μίλια, αποτελώντας πλησιέστερο σημείο φόρτωσης για τα φορτία προορισμού Αμερικής, μειώνοντας συνεπώς και τη ζήτηση VLCC’s προς τον συγκεκριμένο προορισμό.
Στις ημέρες μας πλέον του 1/3 των εξαγωγών πετρελαίου της Ρωσίας διεξάγεται από λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας, με τους κρατικούς λειτουργούς να μιλούν για αύξηση σε ποσοστό 64% έως το έτος 2010. Στην πλευρά της Απω Ανατολής το νησί Σαχαλίνη βρίσκεται στην κατάλληλη θέση για να τροφοδοτήσει Ιαπωνία και Κίνα, τον δεύτερο και τρίτο μεγαλύτερο εισαγωγέα πετρελαίου. Η διάρκεια ταξιδιού σε Ιαπωνία και Κίνα διαρκεί 2 έως 5 ημέρες αντίστοιχα αν και η Κίνα τροφοδοτείται ήδη με 178.000 βαρ. ημερησίως μέσω αγωγού από την περιοχή της ανατ. Σιβηρίας.
Αγωγός επίσης προβλέπεται να καταλήγει και στη Nakhodka, αποτελώντας μία νέα γραμμή τροφοδοσίας πετρελαίου από Ρωσία προς τη δυτ. ακτή της Αμερικής.
Η αυξημένη ζήτηση φυσικού αερίου επίσης από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης προβλέπεται να απορροφήσει σημαντικό ύψος επενδύσεων για εξόρυξη, παραγωγή και διακίνηση τοποθετώντας τη Ρωσία σε ιδιαίτερα υψηλή βαθμίδα παγκόσμιου προμηθευτή, με αναμενόμενη την περαιτέρω διείσδυση στον τομέα των μεταφορών των φορτίων της δι’ ιδίων μέσων.