Η υποχώρηση οφείλεται, όπως αναφέρεται τη μηνιαία έκθεση του Ιδρύματος, στην επιδείνωση των προσδοκιών στη Βιομηχανία, τις Υπηρεσίες και το Λιανικό εμπόριο, καθώς στις Κατασκευές και στην καταναλωτική εμπιστοσύνη σημειώθηκε ελαφρά ενίσχυσή τους.
Πιο συγκεκριμένα, στη βιομηχανία οι προσδοκίες υποχώρησαν κατά 0,6 μονάδας και διαμορφώθηκε στις 12,1 μονάδες στην Ε.Ε και στις 14,1 μονάδες στην ευρωζώνη , ύστερα από μια σχετικά μακρά ανοδική περίοδο ανόδου, ενώ στις υπηρεσίες, παρά την υποχώρηση κατά -3,5 μονάδες,, εν τούτοις, οι προσδοκίες διατηρήθηκαν σε ιστορικά υψηλό επίπεδο.
Ακόμη στο λιανικό εμπόριο, μετά τη μικρή εξασθένιση που σημειώθηκε τον Ιούλιο, ο δείκτης υποχώρησε περαιτέρω, κατά -3,2 μονάδες, ενώ στις κατασκευές οι υψηλές προσδοκίες για την απασχόληση, σε συνδυασμό με τις βελτιωμένες εκτιμήσεις για τα επίπεδα παραγγελιών και ζήτησης οδήγησαν σε περισσότερο αισιόδοξες προσδοκίες συνολικά (+3,0).
Τέλος, η καταναλωτική εμπιστοσύνη βελτιώθηκε οριακά (+0,4), με όλους τους παράγοντες πλην της πρόθεσης για μείζονες αγορές να κινούνται ήπια ανοδικά.
Όσον αφορά στις έξι μεγαλύτερες οικονομίες, ο δείκτης ενισχύθηκε οριακά στην Ισπανία και την Γερμανία (+0,5), ενώ αντίθετα υποχώρησε ήπια στην Πολωνία (-1,1) και την Ολλανδία (-2,4). Μεγαλύτερη ήταν η επιδείνωση στην Ιταλία (-3,2) και την Γαλλία (-4,3).
Επίσης, οριακά ανοδικά κινούνται οι προβλέψεις για τη γενική κατάσταση της οικονομίας, ενώ αντίθετα οι προβλέψεις για αγορές τους επόμενους μήνες εξασθενούν σε ήπιο βαθμό.
Όσον αφορά στην Ελλάδα, το ΙΟΒΕ αναφέρει στα αποτέλεσματα ερευνών οικονομικής συγκυρίας για τον Σεπτέμβριο ότι υπήρξε ήπια υποχώρηση του δείκτη οικονομικού κλίματος, ύστερα από μια μακρά περίοδο συνεχούς ανόδου. Έτσι, ο σχετικός δείκτης διόιρθωσε πτωτικά τον περασμένο μήνα, κατά 1,5 μονάδα και διαμορφώθηκε στις 109,7 μονάδες.
Η πτώση προήλθε από τη σημαντική εξασθένιση των επιχειρηματικών προσδοκιών στη βιομηχανία, καθώς και από τη νέα κάμψη της καταναλωτικής εμπιστοσύνης. Αντιθέτως, στις Υπηρεσίες και στις Κατασκευές σημειώθηκε σημαντική βελτίωση προσδοκιών, ενώ οριακή βελτίωση καταγράφηκε και στο Λιανικό Εμπόριο.
Ύστερα από διάστημα πολλών μηνών, στο οποίο οι προσδοκίες βελτιώνονταν σχεδόν συνεχώς στα περισσότερα τμήματα της ελληνικής οικονομίας, η μικρή επιδείνωση του οικονομικού κλίματος αποτελεί, σε μεγάλο βαθμό, μια αναμενόμενη «διορθωτική» εξέλιξη, τονίζεται στην έρευνα του ΙΟΒΕ.
Άλλωστε, υπογραμμίζεται, το πρόβλημα της πανδημίας συνεχίζεται με αξιοσημείωτη ένταση, ενώ είναι πιθανές νέες προκλήσεις προσεχώς, καθώς ξεκινά η φθινοπωρινή περίοδος με στασιμότητα στην πρόοδο του εμβολιασμού. Επιπλέον, πρέπει να σημειωθεί πως λόγω της ταχύτερης του αναμενομένου ανάκαμψης της παγκόσμιας οικονομίας, προκαλείται έντονη άνοδος των τιμών των ενεργειακών προϊόντων. Προς το παρόν, οι επιπτώσεις των αυξήσεων είναι πιο έντονες στη βιομηχανία και τα νοικοκυριά, όμως, όσο οι τιμές παραμένουν σε υψηλά επίπεδα, τα προβλήματα μπορεί να επεκταθούν στην παραγωγή, στις εφοδιαστικές αλυσίδες και την απασχόληση.
Μεταξύ άλλων το ΙΟΒΕ αναφέρει πως είναι πλέον σημαντικές οι εξελίξεις σχετικά με την εκκίνηση και υλοποίηση των έργων του Ταμείου Ανάκαμψης, σε συνδυασμό με τις συνοδευτικές μεταρρυθμίσεις, στην Ελλάδα.
Αναφορικά με τη βιομηχανία, καταγράφηκε επιδείνωση των προσδοκιών, εξαιτίας της επιδείνωσης των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και την τρέχουσα ζήτηση και προβλέψεων για την παραγωγή στο αμέσως προσεχές διάστημα. Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη βιομηχανία υποχώρησε αισθητά τον Σεπτέμβριο, στις 106,9 μονάδες, από 112,3 τον Ιούλιο, δηλαδή, αν και σε πολύ υψηλότερο επίπεδο από το αντίστοιχο του 2020 όταν είχε διαμορφωθεί στις 86,4 μονάδες.