την ώρα που η Bank of America προειδοποιεί ότι υπό προϋποθέσεις το πετρέλαιο θα ξεπεράσει τα 100 δολάρια, σε ένα εφιαλτικό σενάριο που θα μπορούσε να πυροδοτήσει την επόμενη κρίση. Έρευνες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου ότι υπό τις σημερινές τιμές φυσικού αερίου, που σύμφωνα με αναλυτές ισοδυναμούν με μία τιμή πετρελαίου στα 190 δολάρια το βαρέλι -κάτι πρωτόγνωρο σε ολόκληρο τον πλανήτη-, περί τα 80 εκατομμύρια νοικοκυριά στην Ευρώπη δυσκολεύονται να θερμάνουν τα σπίτια τους. Ενδοσυνεδριακά, χθες, η τιμή των προθεσμιακών φυσικού αερίου στην Ευρώπη «χτύπησε» τα 100 ευρώ ανά μεγαβατώρα, το υψηλότερο επίπεδο όλων των εποχών. Τα μειωμένα αποθέματα και η υψηλή ζήτηση, αλλά και οι χαμηλές επενδύσεις σε ορυκτά καύσιμα, λόγω της στροφής στην πράσινη ενέργεια, αποτελούν τους βασικούς λόγους για την εκρηκτική άνοδο των τιμών φυσικού αερίου, που δεν αφορά μόνο στην Ευρώπη αλλά επεκτείνεται και στην Ασία.
Έκκληση κατά των κερδοσκόπων
Το Λουξεμβούργο παρενέβη χθες, μετά τη Γαλλία, απευθύνοντας έκκληση στην Ε.Ε. να περιορίσει τη συμμετοχών των κερδοσκόπων από τον χρηματοοικονομικό χώρο στην ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου, κίνηση που, όπως σημείωσε, θα αποτρέψει την άνοδο των τιμών.
Οι φόβοι γίνονται ακόμη εντονότεροι εν όψει του χειμώνα, καθώς έρευνα του Στέφαν Μπουζαρόβσκι, καθηγητή του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ, έδειξε ότι έως 80 εκατομμύρια νοικοκυριά σε ολόκληρη την Ευρώπη ήδη δυσκολεύονται να πληρώσουν τους λογαριασμούς ρεύματος, εξέλιξη που σημαίνει ότι ακόμη περισσότεροι καταναλωτές κινδυνεύουν να αποκοπούν από τα δίκτυα ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου, με το μεγαλύτερο πλήγμα να υφίστανται οι εργαζόμενοι στο λιανεμπόριο, στη φιλοξενία και στις αερομεταφορές, σύμφωνα με το CNN.
Δεύτερος γύρος πληθωριστικών πιέσεων
Εφιαλτικό είναι το σενάριο που περιγράφει η Bank of America σε χθεσινή ανάλυσή της για μία επανάληψη της κρίσης της δεκαετίας 1970 και του 2008, με το πετρέλαιο να ξεπερνά τα 100 δολάρια το βαρέλι και να αναδεικνύεται σε αποσταθεροποιητικό παράγοντα που θα οδηγήσει στην επόμενη μακροοικονομική κρίση. Η BofA προειδοποιεί ότι καθώς το brent έχει ενισχυθεί πάνω από τα 78 δολάρια ανά βαρέλι, σε υψηλά τριών ετών, η ανάκαμψη στον κλάδο των αερομεταφορών αλλά και ο κρύος χειμώνας θα μπορούσαν να εκτινάξουν τις τιμές πάνω από τα 100 δολάρια. Με τις τιμές του φυσικού αερίου να έχουν ήδη φτάσει σε επίπεδα που αντιστοιχούν σχεδόν σε μία τιμή πετρελαίου 190 δολαρίων το βαρέλι και με το ενεργειακό κόστος ως ποσοστό του παγκόσμιου ΑΕΠ να έχει ήδη αυξηθεί στο 5,6%, οι υψηλές τιμές του πετρελαίου θα μπορούσαν να μετατραπούν σε οικονομική κρίση, τονίζει ο οίκος. «Οι τιμές του πετρελαίου θα μπορούσαν να εκτιναχθούν και να οδηγήσουν σε έναν δεύτερο γύρο πληθωριστικών πιέσεων σε όλο τον κόσμο. Με άλλα λόγια, ίσως να βρισκόμαστε μόλις μία καταιγίδα μακριά από τον επόμενο μακροοικονομικό τυφώνα», σημειώνει η Bank of America.
Ζητούν αυξήσεις στους μισθούς
Ήδη, η Ευρωζώνη βρίσκεται στο μέσον ασφυκτικών πληθωριστικών πιέσεων, καθώς τα στοιχεία της Eurostat για τον Σεπτέμβριο έδειξαν ότι ο πληθωρισμός εκτινάχθηκε σε υψηλό 13 ετών και ότι η ανοδική πορεία θα συνεχιστεί, θέτοντας υπό αμφισβήτηση τις ήπιες θέσεις της ΕΚΤ. Οι τιμές καταναλωτή αυξήθηκαν 3,4% τον προηγούμενο μήνα έναντι 3% του Αυγούστου, στη μεγαλύτερη αύξηση από τον Σεπτέμβριο του 2008, ελαφρώς πιο πάνω από το 3,3% που είχαν προβλέψει αναλυτές. Η εξέλιξη αυτή έχει να κάνει με το αυξημένο ενεργειακό κόστος, όμως μεγάλο μερίδιο ευθύνης έχουν και τα προβλήματα στην παραγωγή και στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα, καθώς οι τιμές διαρκών αγαθών αυξήθηκαν 2,3% από τον Αύγουστο. «Πλέον, ο σημερινός πληθωρισμός δεν είναι και τόσο προσωρινός όσο πιστεύουν οι κεντρικές τράπεζες. Οι καταναλωτές αρχίζουν να ζητούν αυξήσεις στους μισθούς και οι επιχειρήσεις αναπροσαρμόζονται, με τη λογική ότι θα μετακυλίσουν το υψηλότερο κόστος στις τελικές τιμές», αναφέρει ο οικονομολόγος της BNP Paribas Λουίτζι Σπεράντζα. Σε άνοδο και ο δομικός πληθωρισμός που παρακολουθούν οι κεντρικοί τραπεζίτες και ο οποίος εξαιρεί τις ευμετάβλητες τιμές ειδών διατροφής και ενέργειας, στο 1,9% από 1,6%.
Στα ύψη πυρίτιο και θερμικός άνθρακας
Και σαν να μην έφθαναν όλα αυτά, ήρθε ακόμη ένα σοκ για την οικονομία από τις αυξήσεις 300% της τιμής του πυριτίου. Ένα μέταλλο, εν αφθονία έως σήμερα στη Γη, ξαφνικά έγινε σπάνιο, απειλώντας τα πάντα, από ανταλλακτικά μέρη αυτοκινήτων έως επεξεργαστές υπολογιστών. Η έλλειψή του, που προκλήθηκε από τη μείωση της παραγωγής στην Κίνα, έχει ωθήσει την τιμή του σε άνοδο 300% σε λιγότερο από δύο μήνες, φθάνοντας τα 67.300 γιουάν ανά τόνο από τα 17.000 γιουάν (2.600 δολάρια) έως πρόσφατα.
Η ενεργειακή κρίση όμως επεκτείνεται και στην Ασία, με τις αναταράξεις να γίνονται αισθητές και στην Ινδία, μία μέρα αφότου τα προθεσμιακά του θερμικού άνθρακα στην Κίνα εκτινάχθηκαν σε ύψη ρεκόρ. Οι εταιρείες κοινής ωφελείας στην Ινδία δυσκολεύονται να προμηθευτούν άνθρακα, καθώς τα αποθέματα βρίσκονται σε κρίσιμο χαμηλό επίπεδο, μετά την εκρηκτική ζήτηση από τη βιομηχανία και τη μείωση των εισαγωγών. Περίπου το ήμισυ από τα 135 εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από άνθρακα έχουν καύσιμα για λιγότερο από τρεις ημέρες, σύμφωνα με κυβερνητικά στοιχεία.
*(Από τη Ναυτεμπορική)