Ποια είναι η Γεωπολιτική Αξία της Κύπρου σήμερα; Το ερώτημα εύλογα τίθεται καθώς η επόμενη μέρα των εκλογών έχει συνδεθεί με προσδοκίες για επανεκκίνηση της δυναμικής αναζήτησης λύσης.
Η Κύπρος παραχωρήθηκε από τον Σουλτάνο στη Βρετανία το 1878 και μέσα σε τέσσερα χρόνια έχασε τη στρατηγική της σημασία: Το 1882 η Αίγυπτος κατελήφθη από Βρετανικές Δυνάμεις οι οποίες παρέμειναν εκεί μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 50. Τότε και σε συνδυασμό με την αμφισβήτηση του Λονδίνου στο Ιράκ, στην Ιορδανία και σε ολόκληρο τον Αραβικό Κόσμο, η Μεγαλόνησος όχι μόνο ανέκτησε τη χαμένη αξία αλλά απέκτησε υπεραξία: Ανεδείχθη στο μόνο ασφαλές έρεισμα για την προάσπιση των βρετανικών συμφερόντων στην Ευρύτερη Μέση Ανατολή, μια εξέλιξη που συνέπεσε με την έναρξη της εξέγερσης της ΕΟΚΑ την άνοιξη του 1955.
Σε δύο χρόνια τα δεδομένα άλλαξαν δραματικά: Μετά το φιάσκο της Αγγλογαλλικής Εισβολής στο Σουέζ που σήμανε το τέλος της βρετανικής παρουσίας και επιρροής στην περιοχή, η Κύπρος παρέμεινε ένα ισχυρό χαρτί για το ειδικό βάρος του Λονδίνου στην προνομιακή συμμαχική σχέση με την Ουάσιγκτον. Τότε το Λονδίνο άρχισε να προσαρμόζεται στην ιδέα του τερματισμού του αποικιοκρατικού καθεστώτος περιοριζόμενο στη διατήρηση στρατιωτικών βάσεων.
Η Γεωπολιτική Αξία της Κύπρου σήμερα επιβεβαιώνεται από την παρουσία των δύο κυρίαρχων Βρετανικών Βάσεων: Παρά το χαμηλό της προφίλ στην περιοχή η Βρετανία παραμένει η μόνη Δυτική Μεγάλη Δύναμη με ασφαλή παρουσία στην περιοχή ένα δεδομένο σημαντικό τόσο για την Ειδική Σχέση με τις ΗΠΑ όσο και για τον ρόλο του Λονδίνου στο πλαίσιο της Κοινής Αμυντικής και Εξωτερικής Πολιτικής της Ε.Ε.
Από Γεωπολιτική Άποψη η προσέγγιση της Αγκυρας για την Κύπρο παραμένει σταθερή από το 1955 μέχρι και σήμερα: Να μην προκύπτει απειλή για την ασφάλεια της αλλά και να μην υποτιμάται η δική της στρατηγική αξία.
Τι θα αλλάξει στα παραπάνω σε περίπτωση επίλυσης του Κυπριακού με την Μεγαλόνησο πλήρες μέλος της Ε.Ε και του Σκληρού Πυρήνα της Ευρωζώνης;
Πρώτον εκ των πραγμάτων η Λευκωσία θα μπορεί να αξιοποιήσει και το ενδιαφέρον και άλλων Ευρωπαϊκών Δυνάμεων που έχουν σημαντικά συμφέροντα στην περιοχή όπως η Γαλλία αλλά και η Γερμανία. Ακόμη και αν παραμείνει άθικτο το καθεστώς των Βρετανικών Βάσεων, η αποκλειστική αξιοποίηση της στρατηγικής θέσης της Κύπρου από τη Βρετανία θα τερματισθεί.
Δεύτερον σε ό,τι αφορά την Αγκυρα όποια και αν είναι η έκβαση της Ενταξιακής Διαπραγμάτευσης δεν πρόκειται να αντιμετωπίσει επιπρόσθετο πρόβλημα ασφάλειας: Ακόμη και σε περίπτωση Ειδικής Σχέσης θα υπάρχουν διασφαλίσεις ότι δεν θα αγνοούνται τα συμφέροντα της Τουρκίας στην χάραξη της Κοινής Αμυντικής και Εξωτερικής Πολιτικής.
Με δύό λόγια όποιες και να είναι οι πρόνοιες αποστρατιωτικοποίησης οποιασδήποτε φόρμουλας επίλυσης του Κυπριακού η Μεγαλόνησος θα αποκτήσει Στρατηγική Σημασία για τα συμφέροντα της Ε.Ε. στην Ευρύτερη Μέση Ανατολή σε μια εποχή πρωτοφανούς ρευστότητας και αβεβαιότητας. Σε μια εποχή όπου η Γαλλία προσπαθεί να ανακτήσει την επιρροή της στον Λίβανο και να αποκτήσει ερείσματα στα Εμιράτα, αλλά και σε μια εποχή σοβαρής διπλωματικής εμπλοκής της Γερμανίας στην αναζήτηση ειρηνικής επίλυσης της κρίσης με το Πυρηνικό Πρόγραμμα του Ιράν.
Με άλλα λόγια η σταθερότητα και ασφάλεια της Μεγαλονήσου πέρα από κατοχυρωμένη τυπική εγγύηση λόγω της πλήρους ένταξης στην Ε.Ε. και την Ευρωζώνη αναδεικνύεται και ως ζωτικής σημασίας για τα συμφέροντα των Μεγάλων Ευρωπαϊκών Δυνάμεων στην Ευρύτερη Μέση Ανατολή.
Η Δυναμική αυτή αποτελεί και μια επιπλέον άτυπη εγγύηση σταθερότητας πέραν των όσων ήθελαν περιληφθεί σε όποια ενδεχόμενη φόρμουλα λύσης. Επιπλέον αποτελεί μια αφετηρία για τη σταδιακή κατάργηση της απαράδεκτης υπεξαίρεσης εδάφους της χώρας σε όφελος της πρώην Αποικιακής Μητρόπολης.
Υπό την προϋπόθεση λύσης αποδεκτής από τους άμεσα ενδιαφερόμενους, τους κατοίκους της Μεγαλονήσου η σημερινή Στρατηγική Σημασία της Κύπρου της διασφαλίζει κεντρική θέση στους ευρωπαϊκούς συσχετισμούς.