Εν όψει ακόμη μίας σχεδόν προκαθορισμένης εκλογικής αναμέτρησης στη Ρωσία, ο Βλαντιμίρ Πούτιν θα έπρεπε να αισθάνεται σίγουρος για το πολιτικό μέλλον του. Οι πράξεις του ωστόσο προδίδουν μία ανασφάλεια - «κληρονομιά» πιθανόν της θητείας του στην KGB. Κάνει ό,τι είναι δυνατόν προκειμένου να διασφαλίσει ότι ο λεγόμενος «πουτινισμός» θα ζει στη Ρωσία εις τους αιώνες και μάλλον δεν θα δυσκολευθεί.
Ο εκλεκτός του, Ντμίντρι Μεντβέντεφ, είναι τόσο βέβαιος ότι θα αναδειχθεί ο νέος πρόεδρος της χώρας την ερχόμενη Κυριακή, που δεν μπαίνει καν στον κόπο να πείσει τους πολίτες για τις ικανότητές του. Το 64% εξ αυτών άλλωστε εκτιμά ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν θα εξακολουθεί να είναι ο ισχυρός άνδρας της Ρωσίας, με την πλειονότητα να εκτιμά ότι αυτό αποτελεί θετικό στοιχείο.
Δεν είναι δύσκολο να κατανοήσει κανείς την εμπιστοσύνη, που δείχνουν οι Ρώσοι στον κ. Πούτιν. Η χώρα απολαμβάνει υψηλούς ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης, χαμηλή ανεργία και βλέπει τα ταμεία της να γεμίζουν από τα έσοδα του πετρελαίου. Από τους 101 δισεκατομμυριούχους της χώρας έως την αναδυόμενη μεσαία τάξη, όλοι έχουν λόγο να είναι ικανοποιημένοι από τις επιδόσεις του Ρώσου προέδρου στην οικονομία.
Ο κ. Πούτιν όμως δεν έχει ψευδαισθήσεις. Γνωρίζει πολύ καλά ότι εάν οι τιμές των εμπορευμάτων υποχωρήσουν και τα έσοδα από το πετρέλαιο μειωθούν, οι πολίτες θα αρχίσουν να δίνουν περισσότερη προσοχή και σε άλλη σημαντικά ζητήματα, όπως τα προνόμια της ρωσικής ελίτ, που περιστοιχίζει τον κ. Πούτιν, ή η καταστρατήγηση των ελευθεριών, η φίμωση πολιτικών αντιπάλων και μέσων ενημέρωσης.
Προς το παρόν η πλειονότητα των πολιτών εμφανίζονται απαθείς μπροστά στα φαινόμενα αυτά. Άλλοι πάλι δεν θέλουν να ρισκάρουν να εκφράσουν ανοιχτά την αντίθεσή τους και να βρεθούν αντιμέτωποι με τη μήνιν της εξουσίας.
Για τον Ρώσο πρόεδρο η λύση στο πρόβλημα αυτό είναι ο συγκεντρωτισμός. Θέτει τα πάντα υπό τον έλεγχο του κεντρικού κράτους, ώστε να αυξήσει τις πιθανότητες για αέναη κυριαρχία. Παράλληλα υπονομεύει τους δημοκρατικούς θεσμούς. Η επιλογή του όμως αυτή έχει και ένα κόστος. Λιγότερη ελευθερία σημαίνει λιγότερη νομιμοποίηση του καθεστώτος του.
*Ο Μάθιου Καμίνσκι είναι αρχισυντάκτης της Wall Street Journal Europe
(το άρθρο δημοσιεύτηκε στη ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ στις 28/2/2008)