Η ναυτιλία, η οποία μεταφέρει περίπου το 90% του παγκόσμιου εμπορίου, ευθύνεται για σχεδόν το 3% των παγκόσμιων εκπομπών CO2. Ο ναυτιλιακός οργανισμός του ΟΗΕ, ο Διεθνής Οργανισμός Ναυτιλίας (IMO) έχει θέσει ως στόχο τη μείωση έως το 2050 των συνολικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τα πλοία κατά 50% σε σχέση με τα επίπεδα του 2008. Ωστόσο, ο στόχος δεν ευθυγραμμίζεται με τη Συμφωνία του Παρισιού του 2015 για την κλιματική αλλαγή και ο τομέας της ναυτιλίας δέχεται πίεση να υιοθετήσει πιο φιλόδοξες διακηρύξεις.
Οι υπογράφουσες χώρες που εμπλέκονται στη «Διακήρυξη Clydebank», η οποία παρουσιάστηκε στη Σύνοδο Κορυφής του COP26 για το Κλίμα στη Γλασκώβη, συμφώνησαν να υποστηρίξουν τη δημιουργία τουλάχιστον έξι «πράσινων» διαδρόμων έως το 2025, πράγμα το οποίο απαιτεί να αναπτυχθεί η προμήθεια καυσίμων μηδενικών εκπομπών, υποδομή που χρειάζεται για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές και τα ρυθμιστικά πλαίσια. Πέραν των ΗΠΑ και της Μεγάλης Βρετανίας, τη Διακήρυξη υπογράφουν η Αυστραλία, το Βέλγιο, ο Καναδάς, η Χιλή, η Κόστα Ρίκα, η Δανία, τα Φίτζι, η Φινλανδία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Δημοκρατία της Ιρλανδίας, η Ιαπωνία, οι Νήσοι Μάρσαλ, οι Κάτω Χώρες, η Νέα Ζηλανδία, η Νορβηγία και η Σουηδία.
«Είναι φιλοδοξία μας να δούμε πολλούς περισσότερους διαδρόμους σε λειτουργία μέχρι το 2030», ανέφερε η κοινή δήλωση των κρατών που υπέγραψαν.
Ο υπουργός Ναυτιλίας της Βρετανίας Ρόμπερτ Κορτς δήλωσε ότι οι χώρες από μόνες τους δεν θα είναι σε θέση να προωθήσουν την απανθρακοποίηση της ναυτιλίας χωρίς τη δέσμευση των ιδιωτικών εταιρειών και των μη κυβερνητικών οργανώσεων και φορέων.
«Το Ηνωμένο Βασίλειο και, πράγματι, πολλές από τις χώρες, εταιρείες και ΜΚΟ εδώ σήμερα πιστεύουν ότι μία διεθνής ναυτιλία μηδενικών εκπομπών είναι δυνατή μέχρι το 2050», δήλωσε ο Κορτς κατά την ανακοίνωση της συμφωνίας.
Ο υπουργός Μεταφορών των ΗΠΑ Πιτ Μπάτιτζιγκ είπε ότι η δήλωση ήταν «ένα μεγάλο βήμα προς τα εμπρός για τους πράσινους ναυτιλιακούς διαδρόμους και τη συλλογική δράση». Πρόσθεσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες «πιέζουν για τον ΙΜΟ να υιοθετήσει έναν στόχο μηδενικών εκπομπών για τη διεθνή ναυτιλία έως το 2050».
Ο Γενικός Γραμματέας του ΙΜΟ Kitack Lim δήλωσε το Σάββατο: «Πρέπει να αναβαθμίσουμε τις φιλοδοξίες μας, συμβαδίζοντας με τις τελευταίες εξελίξεις στην παγκόσμια κοινότητα».
Δεν είναι, ωστόσο, σαφές πώς οι δεσμεύσεις για τον πράσινο διάδρομο θα οδηγήσουν σε μηδενικές εκπομπές ρύπων.
Η Madeline Rose, από τον «πράσινο» όμιλο Pacific Environment, τονίζει ότι «το πλαίσιο της δήλωσης του Clydebank αφήνει περιθώρια για τακτικές καθυστέρησης και ‘παραθυράκια’ για τα ορυκτά καύσιμα». «Προτρέπουμε τις χώρες εταίρους και τα λιμάνια να ενεργήσουν γρήγορα για να θέσουν άμεσα, ενδιάμεσα και τελικά υποχρεωτικά σημεία αναφοράς με στόχο τη σταδιακή κατάργηση κάθε μορφής ρύπανσης από ορυκτά καύσιμα στη ναυτιλία σε όλο το μήκος των κοινών διαδρόμων τους», είπε η Rose.