Παγκόσμιος τροφοδότης των ανατιμήσεων παραμένει η εκτίναξη του ενεργειακού κόστους με πολλαπλασιαστή την παράλληλη, εφοδιαστική κρίση, ενώ μεγάλες διεθνείς τράπεζες όπως η Goldman Sachs προειδοποιούν πως το πληθωριστικό κύμα θα διαρκέσει περισσότερο απ' ό,τι αναμενόταν, με τις τιμές να παραμένουν σε υψηλά επίπεδα για αρκετό διάστημα και το 2022. Την ίδια ώρα, η Oxford Economics επισημαίνει πως το ισχυρότερο πλήγμα θα το δεχθούν τα νοικοκυριά με χαμηλότερα εισοδήματα, τα οποία δεν είχαν τη δυνατότητα αποταμιεύσεων στη διάρκεια της πανδημίας.
6,2% στις ΗΠΑ
Στις ΗΠΑ η έκρηξη των τιμών τον Οκτώβριο ξεπέρασε ακόμη και τις πιο προωθημένες προβλέψεις των αναλυτών. Ο πληθωρισμός σε ετήσια βάση έφθασε στο 6,2%, που είναι και το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 30 ετών. Σε μηνιαία βάση, η άνοδος ήταν της τάξης του 0,9%, έναντι 0,6% που έδινε η μέση πρόβλεψη των αναλυτών στο Reuters.
Ενέργεια, καύσιμα και τρόφιμα πρωταγωνίστησαν, όπως ήταν αναμενόμενο, στο κύμα ανατιμήσεων. Οι τιμές των καυσίμων εκτοξεύτηκαν κατά 12,3% μέσα σε έναν μήνα, ενώ οι τιμές της ενέργειας αυξήθηκαν κατά 4,8% τον Οκτώβριο και πάνω από 30% στο δωδεκάμηνο. Οι ανατιμήσεις στα τρόφιμα ήταν της τάξης του 0,9% τον Οκτώβριο και 5,4% σε ετήσια βάση, ενώ αύξηση 2,5% σε μηνιαία βάση και 26,4% σε σχέση με πέρσι καταγράφηκε και στις τιμές των αυτοκινήτων.
Κρίσιμο στοιχείο, με βάση την ανάλυση του αμερικανικού υπουργείου Εργασίας, είναι πως εντός αυτού του πληθωριστικού κύματος τον Οκτώβριο υπήρξε και πραγματική, τελική μείωση των μισθών στις ΗΠΑ. Και τούτο διότι οι μέσες ωριαίες αποδοχές αυξήθηκαν μεν κατά 0,4%, αλλά ο πληθωρισμός απορρόφησε το σύνολο της αύξησης και μείωσε τους πραγματικούς μισθούς.
Η ανακοίνωση του νέου πληθωριστικού σοκ οδήγησε χθες σε σημαντική άνοδο τις αποδόσεις των αμερικανικών ομολόγων και σε αρνητικό έδαφος τη Wall Street. Η απόδοση του 10ετούς ομολόγου σημείωνε άνοδο 2,5 μονάδων βάσης και βρισκόταν στο 1,474%, ενώ στη Wall Street οι Dow Jones, S&P και Nasdaq κατέγραφαν απώλειες έως και 0,6%.
Εκτίναξη στην Κίνα...
Ο πληθωρισμός δείχνει απειλητική ένταση και στην Κίνα, όπου τον Οκτώβριο οι τιμές παραγωγού κατέγραψαν τη μεγαλύτερη άνοδο των τελευταίων 25 ετών, με βασικό μοχλό την αύξηση των τιμών του άνθρακα.
Ο δείκτης τιμών παραγωγού σημείωσε άνοδο 13,5% σε ετήσια βάση, έπειτα από άλμα 10,7% και τον Σεπτέμβριο. Σε μηνιαία βάση, ο δείκτης τιμών παραγωγού αυξήθηκε 2,5% τον Οκτώβριο.
Οι τιμές άνθρακα ήταν εκείνες που οδήγησαν την άνοδο, καθώς το κόστος εξόρυξης εκτινάχθηκε κατά 103,7%.
Ο δείκτης τιμών καταναλωτή στην Κίνα έφθασε τον Οκτώβριο στο 1,5% - ποσοστό διπλάσιο από το 0,7% του Σεπτεμβρίου και κατά τι υψηλότερο από τις προβλέψεις των αναλυτών.
...και στη Γερμανία
Σε ρεκόρ 28 ετών έφθασε τον περασμένο μήνα ο πληθωρισμός και στη Γερμανία, τη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης.
Ο δείκτης τιμών καταναλωτή ανέβηκε στο 4,5% σε ετήσια βάση - επίπεδο που είναι και το υψηλότερο που έχει καταγραφεί από τον Αύγουστο του 1993. Σε σύγκριση με τον Σεπτέμβριο, ο δείκτης τιμών καταναλωτή ανέβηκε κατά 0,5%.
Και στη Γερμανία η μεγάλη έκρηξη ήρθε από τις τιμές των ενεργειακών προϊόντων, οι οποίες αυξήθηκαν κατά 18,6% σε σχέση με πέρσι. Η ετήσια άνοδος στις τιμές συνολικά των αγαθών ήταν της τάξης του 7%.
Η νέα άνοδος του πληθωρισμού στη Γερμανία θεωρείται πρόκριμα για το σύνολο της Ευρωζώνης και δείχνει να καθιστά αμετάκλητη πλέον τη στροφή της ΕΚΤ στο tapering, ήτοι στη σταδιακή απόσυρση του προγράμματος αγορών κρατικών ομολόγων (PEPP), από τον Δεκέμβριο.
Ο Φρανκ Έλντερσον, μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, δήλωσε χθες στο CNBC πως δεν θέλει να προκαταλάβει τις αποφάσεις του Δεκεμβρίου, αλλά πρόσθεσε πως τα στοιχεία δείχνουν ότι «βρισκόμαστε κοντά στον στόχο για πληθωρισμό 2% σε μεσοπρόθεσμη βάση».
«Διαχειρίσιμη απειλή»
Σε χθεσινή της ανάλυση, η Oxford Economics βλέπει μεν την πληθωριστική απειλή ως διαχειρίσιμη, προειδοποιεί ωστόσο ότι εκείνοι που θα δεχθούν το ισχυρότερο πλήγμα θα είναι τα νοικοκυριά με τα χαμηλότερα εισοδήματα.
Κατά τον βρετανικό οίκο, η άνοδος του πληθωρισμού θα επηρεάσει την τελική κατανάλωση μόνον κατά 0,3% τόσο φέτος όσο και τον επόμενο χρόνο. Και τούτο διότι τα υψηλότερα εισοδήματα θα λειτουργήσουν ως «μαξιλάρι», καθώς εμφανίζουν πλεονάζουσες αποταμιεύσεις μετά την πανδημία και είναι σε θέση να δώσουν ώθηση, μέσω της κατανάλωσης, στην ανάπτυξη.
Αντιθέτως, ο υψηλός πληθωρισμός θα πλήξει τους καταναλωτές των χαμηλότερων εισοδηματικών τάξεων που έχουν ελάχιστες αποταμιεύσεις και δαπανούν το μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματός τους σε βασικά αγαθά.
Goldman Sachs: Η πίεση παρατείνεται
Τόσο η ΕΚΤ όσο και η αμερικανική Fed επιμένουν στις εκτιμήσεις τους ότι ο κύκλος του υψηλού πληθωρισμού θα είναι, σε σχετικούς έστω όρους, προσωρινός και πως οι τιμές θα μπουν σε πορεία αποκλιμάκωσης το 2022.
Ωστόσο, η Goldman Sachs προειδοποίησε σε χθεσινό της report πως η πληθωριστική πίεση «θα διαρκέσει περισσότερο απ' ό,τι αναμενόταν, έως ότου αποκατασταθούν οι ανισορροπίες προσφοράς-ζήτησης».
Επιδείνωση
«Η τάση του πληθωρισμού πιθανότατα θα επιδεινωθεί πριν βελτιωθεί», επισήμανε, προσθέτοντας: «Λόγω των παρατεταμένων ανισορροπιών στο ισοζύγιο προσφοράς-ζήτησης, των αυξανόμενων μισθών και της ανόδου των ενοικίων εν μέσω της έκρηξης της αγοράς ακινήτων, οι τιμές θα παραμείνουν αρκετά υψηλές για μεγάλο μέρος του επόμενου έτους».
Η Goldman Sachs προβλέπει ότι ο δομικός πληθωρισμός θα ανέβει από το τρέχον υψηλό 30 ετών του 3,6% στο 4,4% μέχρι το τέλος του 2021, πριν υποχωρήσει στο 2,3% στο τέλος του 2022 και στο 2,1% στο τέλος του 2023.
(από την εφημερίδα "ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ")