Ο πυρηνικός εφιάλτης του Ακούγιου ξαναζωντανεύει! Ο Χιλμί Γκιουλέρ, υπουργός Ενέργειας της Τουρκίας, ήταν πριν από λίγες μέρες σαφής: Αποφασίστηκε η χωροθέτηση του πρώτου πυρηνικού σταθμού στην περιοχή του Ακούγιου.
Η Αγκυρα χρησιμοποιεί ως πρόσχημα το ότι αυτή η περιοχή, στα νότια παράλια της Τουρκίας στη Μεσόγειο, διαθέτει ήδη σχετική άδεια. Γεγονός ωστόσο που αμφισβητείται από τον Τόλγκα Γιαρμάν, μέλος της επιτροπής αδειοδότησης, που υποστηρίζει ότι η προ 40 ετών εκδοθείσα άδεια έχει λήξει.
- Μιλήσαμε με την Χιλάλ Ατίτσι, που διεθύνει στην Κωνσταντινούπολη τις εκστρατείες σε θέματα ενέργειας του γραφείου της Greenpeace Τουρκίας. Μας ενημέρωσε ότι η τουρκική κυβέρνηση έδωσε στις εταιρείες εγγυήσεις αγοράς της παραγόμενης ενέργειας για 15 χρόνια. Οι προτάσεις τους θα αξιολογηθούν ανά τιμή kwh και θα συμβληθούν ώστε να πουλήσουν ηλεκτρισμό στην κυβερνητική εταιρεία διανομής για 15 χρόνια.
«Αυτό γίνεται για να παρασχεθεί κάποια ασφάλεια στις επιχειρήσεις για τα κεφάλαια που θα επενδυθούν. Οι επιχειρήσεις είναι υποχρεωμένες επίσης να παράσχουν τα κονδύλια για την αποδόμηση του αντιδραστήρα και τη διαχείριση των αποβλήτων. Τα χρηματικά κεφάλαια που απαιτεί ωστόσο ο νόμος είναι ελάχιστα και έτσι οι επιχειρήσεις εκτιμούν ότι θα απαλλαγούν, τελικώς, από τις πρόσθετες δαπάνες μόλις κλείσουν οι εγκαταστάσεις. Οι εγγυοδοσίες κρατιούνται επίσης πολύ χαμηλά. Την αντίθεσή τους στο νόμο έχουν ήδη διατυπώσει το Δημοκρατικό και το Εθνικιστικό κόμμα, τα οποία όμως, δεν έχουν λάβει ξεκάθαρη θέση σχετικά με την πυρηνική ενέργεια».
- Είναι προφανές, σύμφωνα με τους τούρκους ειδικούς, ότι τα ζητήματα της διαχείρισης των πυρηνικών αποβλήτων και της αποδόμησης του αντιδραστήρα μένουν ουσιαστικά έξω από την επένδυση, αφού μόνο το κόστος αποδόμησης ενός αντιδραστήρα κυμαίνεται ως ποσοστό στο 30-50% του κόστους της εγκατάστασης.
- Ο καθηγητής Τανάι Σιντκί Ουγιάρ, ηλεκτρολόγος μηχανολόγος στο Πανεπιστήμιο του Μαρμαρά, μας είπε ότι, δυστυχώς, η Αγκυρα επιμένει στη δημιουργία πυρηνικών αντιδραστήρων.
Εξηγεί ότι «η βασική κινητήρια δύναμη είναι η πρόθεση της Γαλλίας και της Αμερικής να συνεργαστούν με την τουρκική κυβέρνηση για την υποτιθέμενη ειρηνική χρήση της πυρηνικής ενέργειας. Η Τουρκία προσκλήθηκε από την κυβέρνηση των ΗΠΑ προκειμένου να γίνει μέλος της Παγκόσμιας Συνεργασίας Πυρηνικής Ενέργειας, που στοχεύει στη δημιουργία ερευνητικών ινστιτούτων προκειμένου να ανακυκλώνουν τα χρησιμοποιημένα απόβλητα. Σκοπός είναι να περιορίσει τον αριθμό των εγκαταστάσεων αποθήκευσης αποβλήτων που χρειάζονται οι ΗΠΑ στο έδαφός τους.
»Η γαλλική κυβέρνηση ζητάει εξάλλου από την Τουρκία να γίνει προνομιούχο μέλος στην Ευρώπη, καθυστερώντας τα μέτρα που θα πάρει η Αγκυρα για την αύξηση της περιβαλλοντικής προστασίας. Αυτή η απαίτηση ταιριάζει με τις απαιτήσεις της γαλλικής βιομηχανίας για μεταφορά του διοξείδιου του άνθρακα που εκπέμπουν οι τσιμεντοβιομηχανίες και οι πυροκίνητοι ηλεκτρικοί σταθμοί της στην Τουρκία. Η απάντηση για να σταματήσει η δημιουργία πυρηνικών σταθμών στην Τουρκία είναι να ασκηθεί πίεση στις ευρωπαϊκές χώρες να εμποδίσουν την μεταφορά των απορριμμάτων - κατάλοιπων από τις βιομηχανικές χώρες στην Τουρκία».
- Ο Π. Μπεγλίτης, βουλευτής του ΠΑΣΟΚ και υπεύθυνος του τομέα εξωτερικής πολιτικής και άμυνας θεωρεί ότι η απόφαση μιας χώρας να προχωρήσει στη χρήση πυρηνικής ενέργειας για ειρηνικούς σκοπούς και για την κάλυψη του ενεργειακού της ελλείμματος αποτελεί κυρίαρχο δικαίωμά της.
Προσθέτει μάλιστα ότι «το ουσιαστικό ζήτημα είναι η ενεργοποίηση των διεθνών μηχανισμών ελέγχου μέσω της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας του ΟΗΕ και από τις αρμόδιες αρχές της Ε.Ε. Η παραδοχή αυτών δεν σημαίνει, σε καμία περίπτωση, εφησυχασμό και αδράνεια για τη συγκεκριμένη γεωγραφική επιλογή στην Τουρκία, σε μια περιοχή με έντονη σεισμική δραστηριότητα.
- Διαφορετική είναι η προσέγγιση του προέδρου του Αντιπυρηνικού Παρατηρητηρίου Μεσογείου Θαν. Αναπολιτάνου, που αμφισβητεί το κυριαρχικό δικαίωμα μιας χώρας να έχει πυρηνικά:
«Η πυρηνική ενέργεια δεν είναι ούτε φθηνή, ούτε ασφαλής, ούτε "πράσινη". Ακόμα και οι υπερασπιστές της αναγνωρίζουν το μειονέκτημα της πιθανότητας πυρηνικού ατυχήματος. Γιατί πρέπει να ευθυγραμμιστούμε με την απύθμενη υποκρισία των μεγάλων δυνάμεων, ότι το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν είναι το μόνο επικίνδυνο; Ποιος μπορεί -σε μια έτσι κι αλλιώς εύφλεκτη περιοχή- να αποκλείσει την πιθανότητα μιας δολιοφθοράς ή ενός "τυφλού" χτυπήματος σε πυρηνικές εγκαταστάσεις, με απρόβλεπτες συνέπειες;»
(από την εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ 02/03/2008)