Ενώ κορυφώνεται η ένταση γύρω από την εκκρεμότητα της ονομασίας της Π.Γ.Δ.Μ λίγο πριν από την έναρξη της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι έχει ιδιαίτερη χρησιμότητα να δούμε τι διδάσκει η Σύγχρονη Ιστορία ως προς τη δυνατότητα επίλυσης εκκρεμοτήτων όπου οι δύο πλευρές εμφανίζονται να έχουν θέσεις που δεν μπορούν να συγκερασθούν.
Πρώτο παράδειγμα η διένεξη Ιταλίας-Γιουγκοσλαβίας για την πόλη και την περιοχή της Τεργέστης που ξέσπασε το 1945 και παραλίγο να οδηγήσει σε ένοπλη σύγκρουση τις δυνάμεις του Τίτο με τον βρετανικό Στρατό. Το Βελιγράδι διεκδικούσε την πόλη την οποία είχε καταλάβει προσωρινά η Βρετανία ενώ η Ρώμη επέμενε να διεκδικεί σημαντικό τμήμα από τη Χερσόνησο της Ιστρίας που είχαν καταλάβει γιουγκοσλαβικά στρατεύματα. Η θέση των δύο χωρών ήταν αδιαπραγμάτευτη και σοβαρότατο εσωτερικό πολιτικό θέμα και η εκκρεμότητα φάνταζε μη επιδεχόμενη συμβιβασμού.
Όταν το 1954 ωρίμασαν οι συνθήκες άρχισε σκληρή διαπραγμάτευση με τη συμμετοχή των ΗΠΑ και της Βρετανίας.
Μέσα σε λίγους μήνες η διένεξη αποφορτίστηκε με την Ιταλία να αναλαμβάνει την διοίκηση της πόλης και τη Γιουγκοσλαβία την διοίκηση της υπόλοιπης περιοχής.
Δεύτερο παράδειγμα το καθεστώς του Βερολίνου: Η διάσκεψη της Γιάλτας είχε ορίσει τη διαίρεση της πόλης σε τέσσερις ζώνες κατοχής. Οι τρεις Δυτικές Δυνάμεις- Γαλλία, Βρετανία, ΗΠΑ- επέμεναν στον σεβασμό του καθεστώτος ενώ η ΕΣΣΔ είχε κηρύξει μονομερώς τον τερματισμό του αποδεχόμενη την εγκατάσταση της πρωτεύουσας της Ανατολικής Γερμανίας στο Ανατολικό Βερολίνο και απαιτώντας με τελεσίγραφα και κάθε είδους πιέσεις την ανακήρυξη του Δυτικού Βερολίνου σε Ελεύθερη Πόλη. Μια σκληρή διαπραγμάτευση ανάμεσα στις Τέσσερις Δυνάμεις οδήγησε τον Σεπτέμβριο του 1971 στην υπογραφή της Τετραμερούς Συμφωνίας που έλυσε το πρόβλημα μέχρι την πτώση του Τείχους το 1989 .
Σε ό,τι αφορά την διένεξη Ελλάδας - Π.Γ.Δ.Μ αυτό που μπορούμε σήμερα να σημειώσουμε είναι ότι η άκαμπτη άρνηση συμβιβασμού της άλλης πλευράς ανήκει στο παρελθόν καθώς διαμορφώθηκε για να εξυπηρετεί περισσότερο τον μεγαλοϊδεατισμό και ηγεμονισμό της Τιτοικής Γιουγκοσλαβίας παρά τα καλώς νοούμενα συμφέροντα των Σκοπίων.
Από το φθινόπωρο του 1944 μέχρι και το τέλος του 1945 το Βελιγράδι είχε σαν στόχο να προσαρτήσει την Βουλγαρία σε μια διευρυμένη Ομοσπονδία των Νοτίων Σλάβων. Η δημιουργία μιάς «Μεγάλης Μακεδονίας» είχε ως πρακτικό στόχο την υφαρπαγή της Βουλγαρικής Μακεδονίας -Περιοχή Πιρίν- έτσι ώστε η Σόφια να εισέλθει αποδυναμωμένη στην Νέα Ομοσπονδία. Ο Τίτο άσκησε ασφυκτικές πιέσεις στον ηγέτη της Βουλγαρίας Ντιμιτρόφ ο οποίος έπαιξε το παιχνίδι της καθυστέρησης ζητώντας η Νέα Ομοσπονδία να έχει ισότιμους εταίρους την Γιουγκοσλαβία και την Βουλγαρία. Μετά την ρήξη Τίτο-Στάλιν το 1948 η αποκλειστική διεκδίκηση της Μακεδονικής Ταυτότητας και οι αλυτρωτικές διεκδικήσεις σε βάρος της Σόφιας και της Αθήνας ενορχηστρώνονταν από το Βελιγράδι κυρίως ως αμυντική γραμμή απέναντι στην θέση της Σόφιας ότι οι Σλαβομακεδόνες είναι Βούλγαροι. Αν η γειτονική χώρα θέλει στήριξη της ακεραιότητάς της που απειλείται από τον ενδυναμωμένο μετά τις εξελίξεις στο Κοσσυφοπέδιο αλβανικό αλυτρωτισμό θα πρέπει να εγκαταλείψει οριστικά τον μύθο του διαμελισμένου έθνους και να αναζητήσει διεθνή στήριξη στο όνομα της περιφρούρησης του συνοριακού Στάτους Κβο.
Μόνο σε αυτή την λογική μπορεί να υπάρξει οριστική εκκαθάριση όλων των εκκρεμοτήτων με την Αθήνα και ουσιαστική θωράκιση απέναντι σε ένα εθνικισμό που απειλεί την ενότητά της και σε έναν δεύτερο που της αρνείται διακριτή εθνική και πολιτισμική ταυτότητα.
Με δύο λόγια, αν οι διενέξεις της Τεργέστης και του Βερολίνου λύθηκαν όταν οι εμπλεκόμενοι προσαρμόσθηκαν στη νέα πραγματικότητα το μήνυμα για την ηγεσία της γειτονικής χώρας είναι σαφές: Η αποκλειστική διεκδίκηση της Μακεδονικότητας ήταν το εργαλείο του περιφερειακού μεγαλοϊδεατισμού του Βελιγραδίου αλλά και ταυτόχρονα εργαλείο ελέγχου των Σκοπίων. Ετσι η εγκατάλειψή της θα έπρεπε να θεωρείται χειραφέτηση και σε καμιά περίπτωση υποχώρηση και ταπείνωση.
(Από την εφημερίδα ΗΜΕΡΗΣΙΑ, 01/04/2008)