Τώρα το Σκοπιανό πρέπει να λυθή το ταχύτερον. Η θεωρία ότι εφεξής ο χρόνος θα λειτουργή υπέρ της Ελλάδος και εις βάρος των Σκοπιανών, διότι εκείνοι επείγονται να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν ευσταθεί. Σε τελική ανάλυση έχουμε και εμείς συμφέρον να ενταχθή το γειτονικό μας κρατίδιο στους δύο διεθνείς οργανισμούς. Όπως επίσης έχουμε συμφέρον να εξευρεθή λύσις στο θέμα του ονόματος, ώστε να μην κλιμακωθή ή έντασις με τα Σκόπια.
Η ξένη υποστήριξις
Η συγκυρία, όπως διαμορφώθηκε στην σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ, ασφαλώς ευνοεί την Ελλάδα. Ήταν απολύτως ευτυχές ότι οι θέσεις της χώρας μας υποστηρίχθηκαν από την Γαλλία, αλλά και άλλες μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ιταλία και η Ισπανία. Και ήταν σημαντικό ότι το ελληνικό βέτο συνέπεσε σε μία στιγμή που είχε δημιουργηθή γενικώτερο κλίμα αμφισβητήσεως των προτάσεων Μπούς στους κόλπους του ΝΑΤΟ. Η Γαλλία και η Γερμανία αντετάχθησαν σθεναρώτατα στην έναρξη των διαδικασιών γιά την πρόσκληση στο ΝΑΤΟ της Ουκρανίας και της Γεωργίας, διότι επ' ουδενί λόγω ήθελαν να δημιουργηθή θέμα με την Ρωσία. Κάτι που ασφαλώς βοήθησε να περάση και η ελληνική θέσις για την FYROM.
Όμως η χώρα μας πρέπει πάση θυσία να αξιοποιήση την συγκυρία και να επιδιώξη την επίλυση του Σκοπιανού. Αν αυτό δεν επιλυθή εντός των προσεχών μηνών, τότε μάλλον δεν θα επιλυθή ποτέ. Το γεγονός ότι η Ελλάς είχε τώρα την υποστήριξη από άλλα ευρωπαϊκά κράτη δεν σημαίνει ότι θα την έχη επ' άπειρον. Και όταν θα έλθη η ώρα να συζητηθή η τυχόν υποψηφιότης της FYROM γιά ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι πιέσεις μπορεί να καταστούν εντονώτερες. Επομένως αυτό που απαιτείται σήμερα είναι να διατηρήσουμε τον διάλογο με τα Σκόπια ζωντανό. Αν επαναπαυθούμε στις δάφνες του βέτο και θεωρήσουμε ότι τώρα θα πρέπει οι Σκοπιανοί να τρέχουν πίσω μας, τότε ενδέχεται να πάθουμε το ίδιο ακριβώς που συνέβη μετά την Ενδιάμεση Συμφωνία του 1995.
Το μεγαλύτερο λάθος που διέπραξε η Ελλάς στο Σκοπιανό είναι ότι το άφησε σε εκκρεμότητα επί 16 χρόνια. Σήμερα όλοι παραδέχονται ότι η λύσις που είχε προταθή το 1992 με το πακέτο Πινέϊρο (Nova Macedonia) έπρεπε να έχη γίνει αποδεκτή από την χώρα μας. Το θέμα θα είχε κλείσει και ούτε θα είχαμε εμπλακή στο εμπάργκο του 1994, ούτε στην ένταση που κατά καιρούς επεκράτησε μεταξύ των δύο χωρών. Το δε κυριώτερο είναι ότι οι Σκοπιανοί δεν θα είχαν αποθρασυνθή. Τα όσα είδαμε τις τελευταίες ημέρες με τις απαράδεκτες αφίσες εις βάρος της χώρας μας δεν θα είχαν αποτολμηθή 15 χρόνια νωρίτερα. Διότι τότε οι Σκοπιανοί δεν είχαν καλά-καλά καθιερωθή ως κρατική οντότης και μας είχαν ανάγκη για να τους αναγνωρίσουμε ως ανεξάρτητο κράτος-μέλος του ΟΗΕ.
Η Ενδιάμεση Συμφωνία
Εξ ίσου μεγάλο λάθος ήταν και η Ενδιάμεση Συμφωνία του 1995. Υπενθυμίζεται ότι με την συμφωνία εκείνη η χώρα μας ήρε το εμπορικό εμπάργκο που είχε επιβάλει από τις αρχές του 1994 και ανεγνώρισε τους Σκοπιανούς υπό την προσωρινή ονομασία "πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας" (FYROM). Σε αντάλλαγμα, οι Σκοπιανοί δέχθηκαν να αλλάξουν το 16άκτινο έμβλημα της Βεργίνας από την σημαία τους και να αποσύρουν κάποιες προκλητικές διατάξεις από το σύνταγμά τους. Δηλαδή προσφέραμε τότε το μείζον: Την αναγνώριση των Σκοπίων.
Και ελάβαμε το έλασσον: Την απόσυρση κάποιων συμβόλων και διατάξεων. Είναι σαν να δεχόμασταν σήμερα την ένταξη των Σκοπιανών στο ΝΑΤΟ, με αντάλλαγμα λ.χ. να αλλάξη το όνομα "Μέγας Αλέξανδρος" του αεροδρομίου των Σκοπίων. Τέτοια ήταν η επιτυχία της συμφωνίας εκείνης.
Όμως το μεγαλύτερο λάθος τότε ήταν ότι δεν τέθηκε ένα καταληκτικό χρονοδιάγραμμα για την επίλυση του ζητήματος. Εξ ού και αφέθηκε να διαιωνισθή. Και ακριβώς γιά να μην υπάρξη επανάληψις της ιδίας ιστορίας, θα πρέπει εμείς να πιέσουμε γιά να επέλθη η λύσις. Στην διεθνή διπλωματία, τα πράγματα είναι συνήθως ρευστά. Οι συγκυρίες αλλάζουν. Και αυτό που σε μία δεδομένη στιγμή θεωρείται πλεονέκτημα, μπορεί κάλλιστα να μετατραπή σε μειονέκτημα. Τώρα λοιπόν που η συγκυρία είναι θετική, πρέπει να επιδιώξουμε εμείς πρώτοι την επίλυση του θέματος με τους Σκοπιανούς. Η Ελλάς έχει δυστυχώς πολλά εκκρεμή εθνικά ζητήματα, τα οποία δεν επιτρέπεται να περιμένουν.
(Από την εφημερίδα ΕΣΤΙΑ, 04/04/2008)