Η αναδρομική επιδότηση των λογαριασμών ηλεκτρονικού ρεύματος υπήρξε ένας από τους βασικούς άξονες της κυβερνητικής πολιτικής για την αντιμετώπιση των οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων της αύξησης του κόστους της ενέργειας σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Ο αναδρομικός χαρακτήρας επιτρέπει την ανακούφιση βαρών που επωμίστηκαν οι ωφελούμενοι πριν από την εφαρμογή του συγκεκριμένου μέτρου, ιδίως δεδομένου του χρόνου που χρειάστηκε προκειμένου να εκτιμηθούν η ένταση και η διάρκεια του φαινομένου αλλά και να ενεργοποιηθούν οι σχετικές δράσεις. Ωστόσο, ακριβώς αυτή η αναδρομικότητα φαίνεται πως αντιμετωπίζεται με επιφύλαξη από τα μέλη του Ελληνικού Πάνελ Οικονομολόγων. Στην Ερώτηση για τον Ιούνιο, που προτάθηκε από τη Μιράντα Ξαφά (CIGI, ΚΕΦίΜ), απάντησαν συνολικά 27 Ελληνίδες και Ελληνες οικονομολόγοι. Εξ αυτών, το 49% αυτών διαφωνεί με την αναδρομική επιδότηση, ενώ το 33% συμφωνεί. Μεταξύ των δύο επιλογών τοποθετείται το 19% των απαντησάντων. Τα ποσοστά αθροίζουν 101% λόγω στρογγυλοποίησης.
Αντιπροτάσεις
Τα μέλη του Πάνελ στα επεξηγητικά τους σχόλια, τα οποία είναι πλήρως διαθέσιμα στην ιστοσελίδα του ΚΕΦίΜ, επισημαίνουν αφενός ότι οι επιδοτήσεις διατηρούν σε υψηλά επίπεδα τη ζήτηση ρεύματος, αποθαρρύνουν την εξοικονόμηση και τροφοδοτούν ακόμη περισσότερο τον πληθωρισμό, ενώ εξαντλούν τα δημόσια οικονομικά. Αντ’ αυτού, τα μέλη του Πάνελ που απάντησαν αρνητικά προτείνουν εισοδηματικές ενισχύσεις ή επιδοτήσεις χωρίς αναδρομικό χαρακτήρα μόνο στα φτωχότερα νοικοκυριά, ή ακόμη και μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα συνεπάγεται απαγορευτική επιβάρυνση του προϋπολογισμού, ενδεχομένως μέσω της αξιοποίησης των εσόδων από ένα φόρο υπερκερδών.
Από την άλλη πλευρά επισημαίνεται ότι δεδομένης της έκτακτης συνθήκης αλλά και των δομικών χαρακτηριστικών της ελληνικής αγοράς ενέργειας, η αναδρομική επιδότηση ήταν ένα αναγκαίο μέτρο, στον βαθμό όμως που δεν θα λειτουργήσει ως άλλοθι για τη μη αναδιαμόρφωση της αγοράς, τη διαδικασία αδειοδότησης εγκαταστάσεων ΑΠΕ και την ενίσχυση των διακρατικών δικτύων μεταφοράς ενέργειας.
Ανεξαρτήτως της επιμέρους τοποθέτησής τους, οι οικονομολόγοι του Πάνελ τονίζουν σε κάθε περίπτωση την ανάγκη στρατηγικής απεξάρτησης από τη Ρωσία ως πηγή παροχής ενέργειας, αλλά και διατυπώνουν επιφυλάξεις για το ύψος της ισχύουσας επιδότησης και το εύρος των ωφελουμένων.
* Ο κ. Γιώργος Αρχόντας είναι μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου του ΚΕΦίΜ και υπεύθυνος του Ελληνικού Πάνελ Οικονομολόγων.
Το Ελληνικό Πάνελ Οικονομολόγων είναι μια πρωτοβουλία του ΚΕΦίΜ που έχει στόχο την καταγραφή και ανάδειξη των απόψεων κορυφαίων Ελληνίδων και Ελλήνων οικονομολόγων επί κρίσιμων θεμάτων οικονομικής πολιτικής. Στο Πάνελ συμμετέχουν 76 οικονομολόγοι από 59 πανεπιστήμια και φορείς που εδράζουν σε 11 χώρες. Μπορείτε να δείτε αναλυτικά τον κατάλογο των συμμετεχόντων, τις απαντήσεις τους στις μηνιαίες ερωτήσεις και τα επεξηγητικά τους σχόλια, καθώς και απαντήσεις σε συχνές ερωτήσεις για το Πάνελ στην ιστοσελίδα του ΚΕΦίΜ, kefim.org.
(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ")