της χώρας και ενός βασικού ευρωπαϊκού προμηθευτή λιπασμάτων και χημικών για κινητήρες ντίζελ.
Εν μέσω αυξανόμενων των εντάσεων μεταξύ της Μόσχας και της Δύσης για τον πόλεμο στην Ουκρανία, η Ρωσία έχει ήδη μειώσει δραστικά τις εξαγωγές φυσικού αερίου της στη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης. Το Βερολίνο φοβάται τώρα μια χειμερινή κρίση φυσικού αερίου που θα μπορούσε να παραλύσει τη βιομηχανία και να αφήσει εκατομμύρια να παγώσουν στα σπίτια τους.
Όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στον Nord Stream 1, τον αγωγό που συνδέει τη Ρωσία απευθείας με την Ευρώπη μέσω της Βαλτικής Θάλασσας. Η Gazprom, ο κρατικά ελεγχόμενος γίγαντας φυσικού αερίου της Ρωσίας, μείωσε τη χωρητικότητα του NS1 κατά 60% τον Ιούνιο και την περασμένη Δευτέρα το έκλεισε εντελώς για τακτική συντήρηση. Σε κανονικές συνθήκες, αυτό διαρκεί μόλις 10 ημέρες. Αλλά ο φόβος στο Βερολίνο παραμένει ότι ο Nord Stream 1, δεν θα επιστρέψει σε λειτουργία όπως είχε προγραμματιστεί αυτήν την Πέμπτη.
Μια παρατεταμένη διακοπή πέραν αυτής της εβδομάδας θα ανακόψει τα σχέδια της Γερμανίας να αποθηκεύσει το φυσικό της αέριο πριν από την χειμερινή περίοδο. Η προκύπτουσα έλλειψη σημαίνει ότι «οι εταιρείες θα πρέπει είτε να μειώσουν την κατανάλωση φυσικού αερίου τους είτε να περιορίσουν την παραγωγή τους», δήλωσε ο Jörg Rothermel του VCI, του εμπορικού φορέα για τη γερμανική χημική βιομηχανία, η οποία είναι η τρίτη μεγαλύτερη της χώρας μετά την αυτοκινητοβιομηχανία και τα μηχανήματα.
Εάν οι ροές σταματήσουν εντελώς, οι περισσότεροι οικονομολόγοι αναμένουν ότι η οικονομική δύναμη της ευρωζώνης θα αντιμετωπίσει σοβαρή πτώση της παραγωγής. Η έλλειψη φυσικού αεριου αυτόν τον χειμώνα, σύμφωνα με αναλυτές της ελβετικής τράπεζας UBS, θα πυροδοτούσε μια «βαθιά ύφεση» με σχεδόν 6% στο ΑΕΠ μέχρι το τέλος του επόμενου έτους. Η Bundesbank έχει προειδοποιήσει ότι οι αρνητικές επιπτώσεις στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού θα «αύξαναν το αρχικό σοκ σε δυόμισι φορές επιπλέον».
Καθώς οι βιομηχανικές εταιρείες σε όλη τη Γερμανία αντιμετωπίζουν την πραγματική προοπτική της ζωής χωρίς φυσικό αέριο, ορισμένες διερευνούν τρόπους για να το αντικαταστήσουν με άλλες πηγές ενέργειας. Αλλά για εκείνους που διαθέτουν υλικό ειδικό για τα καύσιμα, ή εκείνους που το χρησιμοποιούν ως πρώτη ύλη, δεν υπάρχει εναλλακτική λύση.
Μεταξύ αυτών που ανήκουν στον τελευταίο όμιλο είναι η μεγαλύτερη χαλυβουργία της χώρας, η ThyssenKrupp. Είπε ότι χωρίς φυσικό αέριο για τις διεργασίες που απαιτούνται για τη λειτουργία των υψικαμίνων της, «δεν μπορούν να αποκλειστούν διακοπές λειτουργίας και τεχνικές ζημιές στις εγκαταστάσεις παραγωγής μας».
Η BASF, η μεγαλύτερη εταιρεία χημικών στον κόσμο, έχει προειδοποιήσει ότι οι κροτίδες ατμού στη γιγάντια τοποθεσία της στη νοτιοδυτική πόλη Λουντβιχσχάφεν θα αναγκάζονταν να ακινητοποιηθούν εάν οι προμήθειες φυσικού αερίου πέσει κάτω από περίπου το 50% των τακτικών αναγκών της.
«Ορισμένες εταιρείες εξακολουθούν να έχουν εγκαταστάσεις που μπορούν να χρησιμοποιούν εναλλακτικά καύσιμα, όπως πετρέλαιο θέρμανσης ή άνθρακα», δήλωσε ο Rothermel. «Αλλά σύμφωνα με τις εκτιμήσεις μας μόνο το 2 με 3% της κατανάλωσης φυσικού αερίου στη βιομηχανία μας μπορεί να αντικατασταθεί με αυτόν τον τρόπο. Και αυτό δεν αρκεί για να λύσει το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε».
Η Merck ετοιμάζεται επίσης να επιβιώσει χωρίς αέριο. Απαιτεί προμήθειες καυσίμου ισοδύναμες με τις ανάγκες μιας πόλης μεσαίου μεγέθους όπως το Darmstadt, όπου εδρεύει η εταιρεία χημικών, για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και ατμού και υδροξειδίου του νατρίου, χωρίς τα οποία «πολλές χημικές διεργασίες δεν θα λειτουργήσουν», σύμφωνα με τον Matthias Bürk.
Η Merck έχει σχέδια έκτακτης ανάγκης, τα οποία περιλαμβάνουν την παραγωγή ατμού με χρήση πετρελαίου επί τόπου, αλλά αυτά δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν επ' αόριστον, είπε ο Bürk.
Η κυβέρνηση προετοιμάζεται για την επικείμενη κρίση. Μόλις πριν από τρεις εβδομάδες, ξεκίνησε το δεύτερο στάδιο του εθνικού σχεδίου έκτακτης ανάγκης για φυσικό αέριο, μια κίνηση που φέρνει τη Γερμανία ένα βήμα πιο κοντά στον περιορισμό των προμηθειών. Επαναφέρει επίσης σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα, κατασκευάζοντας νέους τερματικούς σταθμούς εισαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου και σχεδιάζει ένα σύστημα δημοπρασιών για να δώσει κίνητρα στους βιομηχανικούς πελάτες να μειώσουν την κατανάλωση αερίου τους.
Εν τω μεταξύ, οι εταιρείες έχουν κληθεί να κάνουν προετοιμασίες για το ενδεχόμενο αποκοπής. Σε πρόσφατη επιστολή προς έναν βουλευτή της αντιπολίτευσης, το υπουργείο Οικονομίας είπε ότι όλοι οι «φορείς χειριστών υποδομών ζωτικής σημασίας», όπως τα νοσοκομεία, θα πρέπει να αποκτήσουν γεννήτριες ενέργειας έκτακτης ανάγκης.
Δεν είναι μόνο μια πλήρης διακοπή λειτουργίας που ανησυχεί τις εταιρείες. Οι ευρωπαϊκές τιμές αναφοράς του φυσικού αερίου έχουν οκταπλασιαστεί τους τελευταίους 18 μήνες, αυξάνοντας από περίπου 20 ευρώ ανά μεγαβατώρα σε πάνω από 160 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Η τιμή διπλασιάστηκε μόνο τον περασμένο μήνα, με αποτέλεσμα πολλές εταιρείες να προειδοποιήσουν ότι δεν θα μπορούσαν να συνεχίσουν να λειτουργούν με αυτόν τον ρυθμό.
«Χρηματοδοτούμε τον πόλεμο», είπε ο Cingr, ο οποίος πρόσθεσε ότι τα δικά του έξοδα είναι πλέον πάνω από 40 φορές υψηλότερα.
Αυτή η τιμή ήδη κατέστρεφε τη ζήτηση για τα προϊόντα λιπασμάτων της SKW μεταξύ 50 και 70%, πρόσθεσε. Οι αγρότες επικαλούνται το αυξημένο κόστος, με ορισμένους να έχουν πρόσβαση σε παράνομες εισαγωγές από Ρώσους παραγωγούς λιπασμάτων που εισήχθησαν λαθραία στην ΕΕ μέσω Σερβίας. Η εταιρεία, είπε, θα μπορούσε να διατηρήσει τα εργοστάσια της σε λειτουργία μόνο για μερικές ακόμη εβδομάδες.
Η τρέχουσα κατάσταση «είναι ένα σαφές μήνυμα προς την αγορά ότι το περιβάλλον μας είναι ασταθές και αν μπορούν να έχουν επιλογή πού να επενδύσουν, σίγουρα θα επενδύσουν μάλλον στην Αμερική ή σε άλλες περιοχές», είπε.
Η κυβέρνηση παρενέβη για να βοηθήσει, προσφέροντας 5 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις αυτή την εβδομάδα σε εταιρείες με υψηλή ένταση ενέργειας. Το μεγαλύτερο μέρος θα πάει σε εταιρείες που κατασκευάζουν χημικά προϊόντα, γυαλί, χάλυβα, μέταλλα και κεραμικά.
Αλλά ο Rothermel φοβάται ότι ακόμη και με τέτοια μέτρα, η χώρα γίνεται λιγότερο ελκυστικό μέρος για επιχειρηματική δραστηριότητα. «Υπάρχει πλέον ο κίνδυνος να μην μπορούμε πλέον να παράγουμε ορισμένα πράγματα στη Γερμανία επειδή απλώς δεν θα υπάρχει φυσικό αέριο ή το κόστος ενέργειας θα είναι τόσο υψηλό που δεν θα είμαστε πλέον ανταγωνιστικοί», είπε.