Κάποτε τα ελληνικά προϊόντα ήταν πολύ φθηνότερα των εισαγομένων. Όχι μόνον λόγω των φόρων και δασμών που επεβάρυναν τα ξένα, αλλά διότι το κόστος παραγωγής στην Ελλάδα ήταν χαμηλότερο. Σήμερα οι όροι έχουν αντιστραφή. Τα ελληνικά προϊόντα είναι ακριβώτερα των εισαγομένων. Κάτι που έχει αρχίσει να γίνεται όλο και πιό εμφανές στα τρόφιμα, όπως τις ημέρες αυτές στα αμνοερίφια.
Φθηνότερα τα εισαγόμενα
Κάποιος κρεοπώλης υπεστήριζε στην τηλεόραση ότι το ελληνικό αρνάκι είναι πιό εύγευστο από το εισαγόμενο! Και ότι γι' αυτό είναι ακριβώτερο. Ο καθένας μπορεί να πιστεύη και να λέη ό,τι θέλει. Ομως εδώ τα πράγματα είναι πολύ απλά. Το ελληνικό αρνάκι είναι ακριβώτερο του εισαγομένου διότι είναι υψηλότερο το κόστος παραγωγής του. Το οποίο σημαίνει ότι η ελληνική κτηνοτροφία κινδυνεύει από πλευράς ανταγωνιστικότητος. Το ίδιο ισχύει γιά τις ντομάτες, τις πατάτες και πλείστα άλλα αγροτικά προϊόντα, όπου οι τιμές των ελληνικών έχουν προ πολλού ξεπεράσει τις αντίστοιχες των εισαγομένων.
Τα ελληνικά προϊόντα είναι πανάκριβα. Όχι μόνον τα τρόφιμα, αλλά τα προϊόντα παντός είδους. Ο κυβερνώντες έχουν την τάση να αποδίδουν την ακρίβεια στον εισαγόμενο πληθωρισμό. Όμως ισχύει το αντίθετο. Ο πληθωρισμός είναι κυρίως εγχώριος. Και αν συγκρατούνται κάπως οι τιμές, αυτό οφείλεται στο ότι υπάρχουν φθηνά εισαγόμενα προϊόντα. Αν δεν υπήρχαν αυτά και οι τιμές διαμορφώνονταν αποκλειστικώς βάσει των εγχωρίων προϊόντων, οι τιμές θα ήταν ακόμη πιό υψηλές. Χαρακτηριστικό και εδώ είναι το παράδειγμα των αμνοεριφίων. Αν δεν υπήρχαν τα εισαγόμενα με 5-6 ευρώ το κιλό, τα εγχώρια δεν θα είχαν συγκρατηθή στα 8-10 ευρώ το κιλό, αλλά θα είχαν ξεπεράσει τα 12 ευρώ, όπως ήδη συμβαίνει σε κάποια συνοικιακά κρεοπωλεία.
Ο λόγος γιά τον οποίο είναι πανάκριβα τα ελληνικά προϊόντα είναι ότι δεν λειτουργεί σωστά ο ανταγωνισμός. Όπου υπάρχει ανταγωνισμός, τα πράγματα είναι καλύτερα. Ενώ όπου η αγορά δεν λειτουργεί ελεύθερα, οι τιμές εκτινάσσονται στα ύψη. Η ευθύνη γιά την πλημμελή λειτουργία του ανταγωνισμού βαρύνει το κράτος. Τα όσα λέγονται περί "καρτέλ" είναι δικαιολογίες. Παντού υπάρχουν κλειστές αγορές και κλειστά επαγγέλματα.
Και αντί το κράτος να διευκολύνη την είσοδο νέων επιχειρήσεων ή επαγγελματιών γιά να τονωθή ο ανταγωνισμός, θέτει εμπόδια στην είσοδό τους περιορίζοντας τελικώς τον ανταγωνισμό.
Οι κλειστές αγορές
Τα ανωτέρω ισχύουν γιά πολλές αγορές και αφορούν σε πλήθος προϊόντων. Ιδού μερικά παραδείγματα:
- Το κόστος μεταφοράς των προϊόντων είναι ενίοτε υψηλότερο από το αντίστοιχο σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, λόγω του προνομιακού καθεστώτος γιά τα φορτηγά δημοσίας χρήσεως. Ο τομέας χαίρει τέτοιας κρατικής προστασίας, ώστε δεν μπορεί να λειτουργήση ο ανταγωνισμός. Οι δε επιπτώσεις στις τελικές τιμές των προϊόντων είναι τεράστιες.
- Τα φαρμακεία είναι άλλο ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα κλειστής και κακώς λειτουργούσης αγοράς. Στην Αθήνα, σε ακτίνα ενός χιλιομέτρου μπορεί να υπάρχουν και πάνω από δέκα φαρμακεία. Τί τα θέλουμε τόσα φαρμακεία, όταν μάλιστα το Σάββατο μπορεί να είναι όλα κλειστά; Δεν αυξάνεται έτσι το κόστος διανομής και διαθέσεως των φαρμάκων;
- Κάτι ανάλογο ισχύει και με τα πρατήρια βενζίνης, όπου η αγορά είναι επίσης ελεγχόμενη. Στην Ελλάδα λειτουργεί υπερδιπλάσιος αριθμός πρατηρίων από ό,τι στην Γερμανία, σε αναλογία με τον αριθμό των αυτοκινήτων και την συνολική κατανάλωση καυσίμων. Έτσι, το κόστος διαθέσεως και εμπορίας των καυσίμων είναι αισθητά υψηλότερο.
Το συμπέρασμα από την όλη συζήτηση γιά την τιμή του οβελία και των άλλων πασχαλινών εδεσμάτων, είναι ότι τα εγχώρια προϊόντα σταδιακώς χάνουν την ανταγωνιστικότητά τους. Και αν το ζήτημα δεν αντιμετωπισθή στην ρίζα του, ολόκληροι τομείς της ελληνικής οικονομίας -όπως εν προκειμένω η κτηνοτροφία- θα κινδυνεύσουν με αφανισμό. Το πρόβλημα αυτό είναι. Ότι τα ελληνικά προϊόντα είναι πανάκριβα.
(Από την εφημερίδα ΕΣΤΙΑ, 24/04/2008)