Η εκτίναξη των τιμών του «μαύρου χρυσού», οι οποίες ενισχύθηκαν την περασμένη εβδομάδα κατά 4,9%, ενώ σε σχέση με ένα χρόνο νωρίτερα έχουν διπλασιαστεί, αποδίδονται σε μια σειρά παραγόντων, όπως η εξασθένηση του δολαρίου, οι κινήσεις των επενδυτικών ταμείων, η αυξανόμενη ζήτηση για πετρέλαιο καθώς και οι εξελίξεις σε γεωπολιτικό επίπεδο.
Ειδικότερα, η πτώση της αξίας του δολαρίου έναντι άλλων βασικών νομισμάτων έχει στρέψει το ενδιαφέρον των επενδυτών στα εμπορεύματα, ενώ, παράλληλα, έχει μειώσει την αγοραστική ισχύ των εσόδων του ΟΠΕΚ από πετρέλαιο και έχει αυξήσει την αγοραστική ισχύ ορισμένων καταναλωτών εκτός δολαρίου.
Στην αλματώδη άνοδο των τιμών έχουν συμβάλει, επίσης, τα επενδυτικά ταμεία. Από τον περασμένο Αύγουστο, όταν η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ προχώρησε σε μείωση των επιτοκίων και οι κεντρικές τράπεζες διοχέτευσαν δισεκατομμύρια δολάρια στις χρηματοοικονομικές αγορές για να αντιμετωπίσουν την κρίση στις πιστωτικές αγορές, οι τιμές του πετρελαίου αλλά και αυτές του χρυσού έχουν καταγράψει τεράστια άνοδο. Οι εισροές κεφαλαίων από τα συνταξιοδοτικά ταμεία και τα hedge funds στην ενέργεια και τα εμπορεύματα, συμπεριλαμβανομένου του πετρελαίου, έχουν ενταθεί, όπως υποστηρίζουν αναλυτές.
Βασικός κινητήριος μοχλός του σημερινού καλπασμού των τιμών θεωρείται και η τεράστια ζήτηση για πετρέλαιο, ειδικότερα από τις μεγαλύτερες καταναλώτριες χώρες του πλανήτη, τις ΗΠΑ και την Κίνα. Παρά την επιβράδυνση της αμερικανικής οικονομίας, η τάση αύξησης της παγκόσμιας ζήτησης εξακολουθεί να είναι ανοδική.
Την ίδια στιγμή, ο ΟΠΕΚ, κάτοχος του ενός τρίτου των παγκόσμιων αποθεμάτων πετρελαίου, έχει αρχίσει από τα τέλη του 2006 να μειώνει την παραγωγή του, ως μέτρο ανάσχεσης της πτώσης των τιμών στις διεθνείς αγορές. Σε όλες τις συνόδους που έχει πραγματοποιήσει, από τον Δεκέμβριο του 2007 μέχρι σήμερα, το καρτέλ διατήρησε αμετάβλητα τα επίπεδα της παραγωγής του, υποστηρίζοντας ότι υπάρχουν επαρκείς ποσότητες στην αγορά.
Στην άνοδο των τιμών έχουν συμβάλει, επίσης, και παράγοντες γεωπολτικής φύσεως, όπως η μείωση της προσφοράς αργού από τη Νιγηρία, λόγω των επιθέσεων ανταρτών στην πετρελαϊκή βιομηχανία της χώρας, αλλά και οι ανησυχίες για διακοπή της προσφοράς πετρελαίου από το Ιράν, το οποίο είναι εγκλωβισμένο σε διαμάχη με τη Δύση σχετικά με το πυρηνικό του πρόγραμμα.
Πίσω από την άνοδο των τιμών του πετρελαίου στις διεθνείς αγορές βρίσκεται, τέλος, και η περιορισμένη αύξηση της παραγωγικής δυναμικότητας στη βιομηχανία διύλισης των μεγάλων καταναλωτριών χωρών, όπως των ΗΠΑ.