Το πλούσιο μενού της χρονιάς που πέρασε περιελάμβανε -μεταξύ άλλων- τον εταιρικό μετασχηματισμό τριών εκ των μεγαλύτερων ομίλων της χώρας, της Helleniq Energy (πρώην ΕΛΠΕ), της Motor Oil και της Mytilineos, έξι συμφωνίες εξαγορών που ολοκληρώθηκαν και τη δρομολόγηση άλλων δύο -τουλάχιστον- μεγάλων deals που εκτός απροόπτου θα κλείσουν το αμέσως επόμενο διάστημα, «σφραγίζοντας» τη χρονιά που μόλις ξεκίνησε...
Μετασχηματισμοί
Το 2022 τρεις εταιρείες προχώρησαν σε αναδιάρθρωση της δομής τους: Όσον αφορά τους δύο μεγάλους ομίλους διυλιστηρίων της χώρας (ΕΛΠΕ, Motor Oil), o μετασχηματισμός είχε πράσινο πρόσημο, σηματοδοτώντας τη δυναμική επέκτασή τους πέρα από το παραδοσιακό τους πεδίο -τα ορυκτά καύσιμα- και τη μετεξέλιξή τους σε ολοκληρωμένους ομίλους παραγωγής και εμπορίας όλων των σύγχρονων μορφών ενέργειας. Τα ΕΛΠΕ μέσα στο 2022 άλλαξαν όχι μόνο δομή, αλλά και εταιρική ταυτότητα και επωνυμία: Μετονομάστηκαν σε Helleniq Energy και υλοποιούν το μακρόπνοο επιχειρηματικό τους πλάνο, που προβλέπει επενδύσεις 4 δισ. ευρώ έως το 2030.
Στα τέλη Νοεμβρίου, η Motor Oil παρουσίασε το στρατηγικό της σχέδιο έως το τέλος της δεκαετίας, που «περνά» μέσα από επενδύσεις 4 δισ. ευρώ και έχει ως στόχο να καταστήσει τον όμιλο leader του κλάδου ενέργειας στα Βαλκάνια, με όρους βιωσιμότητας και διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο. Οι τέσσερις πυλώνες της ενεργειακής μετάβασης του ομίλου είναι η ταχεία επέκταση στις ΑΠΕ (με «όχημα» τη νεοσύστατη Motor Oil Renewable Energies που «προικοδοτήθηκε» με τον βραχίονα ΑΠΕ του Ομίλου Ελλάκτωρ), η ενίσχυση των υπηρεσιών λιανικής, η επέκταση στα ανανεώσιμα και εναλλακτικά καύσιμα και την κυκλική οικονομία και ο εκσυγχρονισμός του διυλιστηρίου των Αγίων Θεοδώρων με την ενεργειακή αναβάθμισή του και την περαιτέρω διαφοροποίηση της παραγωγής του.
Λίγες ημέρες πριν από το κλείσιμο του έτους πραγματοποιήθηκαν τα αποκαλυπτήρια της νέας δομής της Mytilineos, που έχει ως βασικούς άξονες την απόσχιση του κλάδου κατασκευών και παραχωρήσεων μέσα από ένα διπλό spin-off (με τις δύο νέες θυγατρικές να «προικίζονται» με 1 δισ. ευρώ για να μπουν δυναμικά στον κλάδο των υποδομών στην Ελλάδα) και τη διάρθρωση της εταιρείας γύρω από τους αλληλένδετους πυλώνες της Ενέργειας και της Μεταλλουργίας. Στόχος του μετασχηματισμού είναι να αυξήσει την «ορατότητα» της Mytilineos στους ξένους επενδυτές και να είναι η εταιρεία «ετοιμοπόλεμη» για τις προκλήσεις της νέας εποχής.
Εξαγορές
Στο πεδίο των εξαγορών και συγχωνεύσεων, το μεγαλύτερο deal ήταν χωρίς αμφιβολία η απόκτηση του χαρτοφυλακίου του ΑΠΕ του Ομίλου Ελλάκτωρ από τη Motor Oil, που εκτόξευσε την «πράσινη» εγκατεστημένη ισχύ της δεύτερης στα 800 MW, καθιστώντας την πρωταγωνιστή στον κλάδο. Η εταιρεία αποκτά επίσης πρόσβαση σε ένα χαρτοφυλάκιο έργων άνω των 2,2 GW σε διάφορα στάδια ανάπτυξης, με την η υλοποίηση των πιο ώριμων εξ αυτών να «εγγυάται» έντονη κατασκευαστική δραστηριότητα τα επόμενα 4-5 χρόνια.
Στο πεδίο της προμήθειας ρεύματος, η εξαγορά της Watt+Volt από τη Mytilineos σηματοδοτεί την ενίσχυση της θέσης της Protergia, της θυγατρικής του ομίλου, που δραστηριοποιείται στην προμήθεια ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου και κατέχει την πρώτη θέση μεταξύ των ιδιωτών παρόχων. Έστειλε παράλληλα «σήμα» συγκέντρωσης στον κλάδο προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας - υπό την πίεση που ασκεί το ράλι των χονδρεμπορικών τιμών ρεύματος, ιδίως στους μη καθετοποιημένους παρόχους.
Από πλευράς... ποσότητας, πρωταγωνιστικό ρόλο διαδραμάτισε η ΔΕΗ, με τέσσερις συμφωνίες μέσα στο 2022. Ως «πρελούδιο» λειτούργησε η εξαγορά του χαρτοφυλακίου ΑΠΕ της Volterra από τη ΔΕΗ Ανανεώσιμες στα μέσα του έτους, που σηματοδότησε τη βούληση του ομίλου για ενίσχυση του προφίλ του στις ΑΠΕ. Στην εκπνοή του 2022 ανακοινώθηκε η συμφωνία με τη Mytilineos για την εξαγορά φωτοβολταϊκών σταθμών ισχύος 210 MW που αναπτύσσει η δεύτερη στη Ρουμανία και η επικράτηση της ΔΕΗΑΝ στον διεθνή διαγωνισμό που προκήρυξε η Piraeus Equity Partners για χαρτοφυλάκιο έργων σε λειτουργία ισχύος 46 MW. Deals που επιταχύνουν τον πράσινο μετασχηματισμό της ΔΕΗ και λειτουργούν συνδυαστικά με τη συμφωνία για την εξαγορά του 51% (και την ανάληψη του μάνατζμεντ) της μονάδας φυσικού αερίου ισχύος 840 MW που αναπτυσσόταν στην Αλεξανδρούπολη από την Damco Energy του Ομίλου Κοπελούζου. Σύμφωνα με τη διοίκηση της ΔΕΗ, η καθαρή ενέργεια βρίσκεται στο επίκεντρο του στρατηγικού της σχεδιασμού, όμως ταυτόχρονα το φυσικό αέριο έχει καίριο ρόλο να παίξει στη μεταβατική περίοδο για το ενεργειακό σύστημα. Και η νέα μονάδα εξυπηρετεί τη στρατηγική του ομίλου, συμβάλλοντας παράλληλα στην εδραίωση της θέσης της ως καθοριστικού ενεργειακού εταίρου στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων.
Τι έπεται
Αυτός ο στόχος, εξάλλου, θα προωθηθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό σε περίπτωση που ευοδωθούν -έως το τέλος του μήνα- οι διαπραγματεύσεις της ΔΕΗ με την ιταλική Enel για την απόκτηση των assets της τελευταίας στη Ρουμανία. Εάν αυτό το deal -ενδεχομένως το πρώτο του 2023- κλείσει, θα πρόκειται για game changer για τη ΔΕΗ, που θα βγει εκτός συνόρων και θα ενισχύσει κατά πολύ το «αποτύπωμά» της στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, αποκτώντας περιουσιακά στοιχεία που αποτιμώνται σε περίπου 1,2 δισ. ευρώ. Την ίδια στιγμή, η ΔΕΗ αλλά και γενικότερα η Ελλάδα τοποθετούνται δυναμικά στο Νότιο Ενεργειακό Διάδρομο, δηλαδή το «πλέγμα» των δικτύων μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου που είναι κομβικής σημασίας για την απεξάρτηση από τη Ρωσία. Τέλος, ο όμιλος αποκτώντας το χαρτοφυλάκιο ΑΠΕ της Enel Green Power Romania -ισχύος 600 MW- θα πραγματοποιούσε άλμα στην πράσινη εγκατεστημένη ισχύ, διαμορφώνοντας παράλληλα ένα ανταγωνιστικότερο «καλάθι» τιμών ρεύματος για τους πελάτες του.
Το άλλο μεγάλο deal που φαίνεται ότι βρίσκεται σε τελικό στάδιο και θα κλείσει -όπως όλα δείχνουν- στις αρχές του 2023 είναι αυτό της εξαγοράς της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή από το αυστραλιανό fund First Sentier, το οποίο θα σηματοδοτήσει την είσοδο ενός ακόμα μεγάλου ξένου «παίκτη» στην ελληνική ενεργειακή αγορά, δίνοντας παράλληλα μια ισχυρή ένεση ρευστότητας στον μητρικό όμιλο (ΓΕΚ Τέρνα) με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την τοποθέτησή της στα μεγάλα projects που κυοφορούνται στον κατασκευαστικό κλάδο.
(από την εφημερίδα "ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ")