Οι μεγάλες εταιρείες πετρελαίου της Δύσης αύξησαν τις δαπάνες τους στην έρευνα και ανάπτυξη κατά 16%, κατά μέσον όρο, το περασμένο έτος, ωστόσο, εξακολουθούν να υπολείπονται έναντι των περισσότερων άλλων βιομηχανικών τομέων, σύμφωνα με τα στοιχεία έρευνας των Financial Times.
Η Royal Dutch Shell, η οποία δαπάνησε περισσότερο από όλους το 2006, αύξησε τον προϋπολογισμό της κατά 36%, στα 1,2 δισ. δολάρια το 2007 έχοντας επενδύσει τα διπλάσια κεφάλαια στην έρευνα και ανάπτυξη σε σύγκριση με την ανταγωνίστριά της, BP.
Η ExxonMobil, η μεγαλύτερη πετρελαϊκή εταιρεία στον πλανήτη, μπορεί να διαθέτει διπλάσια χρηματιστηριακή αξία από την Shell, ωστόσο, δαπανά μόλις τα δύο τρίτα στην έρευνα και ανάπτυξη (814 εκατ. δολάρια).
Σε σύγκριση με τα κέρδη, οι δαπάνες στην έρευνα και ανάπτυξη των μεγάλων πετρελαϊκών εταιρειών είναι εντυπωσιακά χαμηλές: σχεδόν 0,3% για την Shell, πέρυσι και 0,2% για την Exxon. Τα εν λόγω ποσοστά πρέπει να αντιπαραβληθούν με το τυπικό ποσοστό του 15% που δαπανούν οι εταιρείες τεχνολογίας και φαρμάκων, καθώς και το 4-5% που δαπανούν οι αυτοκινητοβιομηχανίες.
Τα στοιχεία για τις οκτώ μεγαλύτερες πετρελαϊκές εταιρείες των ΗΠΑ και της Δυτικής Ευρώπης, προέρχονται από τις ετήσιες οικονομικές εκθέσεις τους.
Ο Ρεξ Τάιλερσον, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Exxon, επικρίθηκε έντονα, την περασμένη άνοιξη, από μέλη της οικογένειας Rockefeller επειδή απέτυχε να ανταποκριθεί «στις προκλήσεις που ορθώνει το ταχέως μεταβαλλόμενο ενεργειακό περιβάλλον».
Η Shell δέχεται τις περισσότερες πιέσεις για να ξεχωρίσει από τις ανταγωνίστριές της, από τεχνολογικής άποψης, επειδή διαθέτει τη χαμηλότερη αναλογία αποθεμάτων προς παραγωγή μεταξύ των πέντε μεγαλύτερων εταιρειών του τομέα.
Η Shell ανακοίνωσε πως δαπάνησε το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης του προϋπολογισμού της για την έρευνα και ανάπτυξη, το περασμένο έτος σε μια σειρά έργων μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται η αποθήκευση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και η βιοτεχνολογία.
Στον Κόλπο Prudhoe στην Αλάσκα, η BP παράγει πετρέλαιο διοχετεύοντας νερό υπό πίεση στο υπέδαφος. Πρόκειται για μια μέθοδο που είναι περισσότερο γνωστή ως Bright Water.
Είναι μια εξελιγμένη λύση για ένα ευρέως διαδεδομένο πρόβλημα. Χρησιμοποιώντας το Bright Water μπορείς να αυξήσεις τον όγκο του παραγόμενου πετρελαίου από ένα κοίτασμα κατά, τουλάχιστον, 35%.
Σε μια περίοδο όπου οι μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες της Δύσης πασχίζουν να εξασφαλίσουν πρόσβαση σε νέες πηγές αργού πετρελαίου και φυσικού αερίου, η λύση του Bright Water είναι πολύτιμη.
Ωστόσο, δεν είναι κάτι από το οποίο μπορεί να επωφεληθεί, αποκλειστικώς, η ΒΡ. Οι εταιρείες προσπάθησαν να μοιραστούν το ρίσκο της καινοτομίας. Το Bright Water αποτελεί, για παράδειγμα, προϊόν συνεργασίας ανάμεσα στις BP, Chevron, Mobil and Texaco, καθώς και της επίσης αμερικανικής Nalco, μιας εταιρείας επεξεργασίας ύδατος, που κατέχει και το εμπορικό σήμα.
Την περασμένη δεκαετία, οι πετρελαϊκές εταιρείες προτιμούσαν να μοιράζονται την τεχνολογία αντί να προσπαθούν να αναπτύξουν δικές τους λύσεις.
Για μια τόσο περίπλοκη, από τεχνικής άποψης, βιομηχανία, οι εταιρείες εξόρυξης και παραγωγής αργού πετρελαίου και φυσικού αερίου δαπανούν σημαντικά λιγότερους πόρους στον τομέα της έρευνας και ανάπτυξης.
Η Royal Dutch Shell, η οποία έχει το μεγαλύτερο ανάλογο προϋπολογισμό από κάθε άλλη ανταγωνίστριά της, κατέλαβε, μόλις, τη 114η θέση στον παγκόσμιο κατάλογο των εταιρειών όσον αφορά στις δαπάνες για έρευνα και ανάπτυξη το 2006-07, σύμφωνα με στοιχεία του Department for Business and Enterprise της Βρετανίας. Ακόμη και αν το περασμένο έτος, οι δαπάνες της στον εν λόγω τομέα ανήλθαν στα 1,2 δισ. δολάρια, αυτό δεν στάθηκε ικανό παρά να την προβιβάσει στο top-50 του σχετικού καταλόγου.
Προφανώς, τα νούμερα είναι παραπλανητικά. Η ανάπτυξη ενός πετρελαϊκού πεδίου σημαίνει ότι ξεπερνάς, συχνά, τις τεχνικές δυνατότητές σου.
Ο τομέας του αργού πετρελαίου και του φυσικού αερίου έχει καταγράψει μεγάλες τεχνικές προόδους στη διάρκεια των τελευταίων δύο δεκαετιών, με την εισαγωγή καινοτομιών όπως είναι η οριζόντια γεώτρηση.
«Οι δαπάνες στον τομέα της έρευνας και ανάπτυξης ήταν ιδιαιτέρως υψηλές στη διάρκεια της δεκαετίας του ΄80, ωστόσο, οι οικονομικές συνθήκες υποχρέωσαν σε δραστική περικοπή τους», είπε ο Ρόμπιν Γουέστ, ο αναλυτής στην εταιρεία συμβούλων PFC Energy. «Οτιδήποτε δεν παράγει, σήμερα, ζεστό χρήμα αντιμετωπίζεται με ιδιαίτερο σκεπτικισμό», πρόσθεσε ο ίδιος.
Για τις μεγάλες διεθνείς εταιρείες, ωστόσο, το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα αυτών των καινοτομιών είναι μικρό. Η τεχνολογία είτε είναι ευρέως διαδεδομένη, είτε την κατέχουν οι εταιρείες παροχής πετρελαϊκών υπηρεσιών, που άρχισαν να ξεπερνούν τις μεγάλες ενοποιημένες πετρελαϊκές εταιρείες στα μέσα της δεκαετίας του ΄90 και βρίσκονται, σήμερα, μακράν μπροστά από άποψης αριθμού κατοχής νέων ευρεσιτεχνιών.
Η ραγδαία άνοδος των τιμών του «μαύρου χρυσού», επέφερε την αλλαγή του κλίματος. Οι προϋπολογισμοί για την έρευνα και την ανάπτυξη αυξήθηκαν και υπάρχει μια νέα αίσθηση επίγνωσης για τη σημασία της τεχνολογίας.
(Financial Times 29/07/2008)