Για να ανοίξει απρόσκοπτα ο δρόμος για νέες επενδύσεις στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) απαιτείται ένα νέο μοντέλο εφαρμοσμένης πολιτικής που θα δώσει ώθηση στο άνοιγμα χώρου στα ηλεκτρικά δίκτυα ώστε να χωρέσουν περισσότερη αιολική και ηλιακή ενέργεια, επισπεύδοντας την ενεργειακή μετάβαση.

Τρεις είναι οι πυλώνες στους οποίους πρέπει να βασιστεί: στην αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας, στην αύξηση της εξαγωγικής δυναμικότητας «πράσινης» ενέργειας από την Ελλάδα προς ισχυρά ευρωπαϊκά συστήματα, μέσω των διεθνών διασυνδέσεων που προωθεί ο ΑΔΜΗΕ, και στη βέλτιστη διαχείριση των περικοπών ισχύος ΑΠΕ.

Διαβούλευση

Οσον αφορά τον πυλώνα της αποθήκευσης ενέργειας, ο  ΑΔΜΗΕ (Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας) ωριμάζει προτάσεις για την παροχή κινήτρων στους επενδυτές ΑΠΕ προκειμένου να προσθέσουν μονάδες αποθήκευσης (μπαταρίες πίσω από τον μετρητή) στα έργα τους. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, ο Διαχειριστής βρίσκεται σε διαβούλευση τόσο με την αγορά όσο και με το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ).

Μια τέτοια λύση – σε περίπτωση που τελικά προκριθεί από την κυβέρνηση στο πλαίσιο της δέσμης νέων πρωτοβουλιών για την περαιτέρω διείσδυση της «πράσινης» ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα – θα μπορούσε να συνεισφέρει σημαντικά στην αύξηση των περιθωρίων υποδοχής νέων αιολικών και φωτοβολταϊκών πάρκων και στην καλύτερη διαχείριση της παραγωγής των έργων ΑΠΕ σε λειτουργία.

Ενας τρόπος για τη μαζική εισαγωγή συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας στο Ελληνικό Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΜΗΕ) είναι η ενσωμάτωσή τους σε έργα ΑΠΕ που λειτουργούν ή στα νέα έργα ΑΠΕ με οριστικές προσφορές σύνδεσης, τα οποία δεσμεύουν ηλεκτρικό χώρο. Για να υλοποιηθεί ωστόσο αυτή η πρόταση αναζητούνται τα κατάλληλα κίνητρα προς τους παραγωγούς ώστε η προσθήκη αποθήκευσης να φέρει τα βέλτιστα τεχνικοοικονομικά αποτελέσματα.

Αύξηση ενίσχυσης

Από αναλύσεις και μελέτες του ΑΔΜΗΕ προκύπτει πως με την προσθήκη συστημάτων αποθήκευσης με χωρητικότητα μιας ώρας σε έργα ΑΠΕ με προσφορά σύνδεσης (κυρίως φωτοβολταϊκά), της τάξης των 5 GW (γιγαβάτ), μπορεί να αυξηθεί ο ηλεκτρικός χώρος για επιπλέον ΑΠΕ έως 3 GW. Το κίνητρο για την προσθήκη συστήματος αποθήκευσης στα έργα ΑΠΕ μπορεί να είναι η αύξηση της λειτουργικής ενίσχυσης που λαμβάνουν κατά 15 έως 25 ευρώ/MWh (μεγαβατώρα) αλλά και χωριστοί διαγωνισμοί για κατοχύρωση λειτουργικής ενίσχυσης για τα έργα ΑΠΕ με ενσωματωμένη αποθήκευση.

Στην περίπτωση που προωθηθεί τελικά από το ΥΠΕΝ η πρόταση για προσθήκη μπαταριών σε φωτοβολταϊκά με ενεργές Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης (ΟΠΣ) στο ηλεκτρικό σύστημα, το μέτρο θα συνδυαστεί με περιορισμούς ισχύος στα έργα ΑΠΕ που έχουν θεσμοθετηθεί.

Η σημασία της αποθήκευσης ενέργειας μπορεί να γίνει πιο κατανοητή με τη γλώσσα των αριθμών. Για παράδειγμα, χωρίς περικοπές, ένα φωτοβολταϊκό 1,25 ΜW (μεγαβάτ) δεσμεύει ηλεκτρικό «χώρο» 1 ΜW.  Με περικοπές ισχύος (όπως αυτές ισχύουν σήμερα) ένα πάρκο 1,38 ΜW θα δεσμεύει δυναμικότητα περίπου 1 ΜW. Αν ωστόσο το μέτρο συνδυαστεί με την προσθήκη μπαταρίας (διάρκειας μιας ώρας) τότε η δυναμικότητα 1 ΜW δεσμεύεται από ένα πάρκο ισχύος 2 ΜW.

Τα έργα με ενσωματωμένα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας θα μπορούν να διαχειριστούν καλύτερα τους περιορισμούς ισχύος που θα προκύπτουν. Οι περικοπές αποτελούν ένα μέτρο για την εξασφάλιση ευστάθειας του ηλεκτρικού συστήματος, κατά τις ημέρες που η παραγωγή ΑΠΕ είναι υψηλή και η ζήτηση χαμηλή. Ο βασικός λόγος που θα συνεχίσουν να απαιτούνται περιορισμοί ισχύος είναι η έλλειψη συστημάτων αποθήκευσης και η σχετικά μικρή δυνατότητα των Βαλκανικών Συστημάτων να απορροφήσουν την πλεονάζουσα «πράσινη» ενέργεια που θα παράγεται στη χώρα μας.

Διασυνοριακές επενδύσεις

Kεντρικός πυλώνας για τις επενδύσεις σε ΑΠΕ αποτελούν και οι διασυνοριακές επενδύσεις. Στο πλαίσιο αυτό, κρίσιμης σημασίας είναι η δεύτερη διασύνδεση Ελλάδας – Βουλγαρίας (τέθηκε σε λειτουργία), η δεύτερη διασύνδεση Ελλάδας – Ιταλίας που ωριμάζει, η τρίτη ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Αλβανίας και η ενίσχυση της διασύνδεσης Ελλάδας – Βόρειας Μακεδονίας.

Ο ΑΔΜΗΕ συνδράμει και στη υλοποίηση των διασυνδέσεων Κρήτης – Κύπρου – Ισραήλ και Ελλάδας – Αιγύπτου. Με δεδομένο ότι η πράσινη ενέργεια που θα μεταφέρεται από την Ελλάδα μέσω αυτών των projects θα χρειαστεί έναν νέο ισχυρό διάδρομο μεταφοράς προς την Κεντρική Ευρώπη, έχει προταθεί μια νέα «ηλεκτρική λεωφόρος» μεταξύ Ελλάδας – Ν. Γερμανίας.

Αιτήματα

Γιατί απαιτείται νέος ηλεκτρικός χώρος;

Τα δίκτυα στη χώρα μας σχεδιάζονται και υλοποιούνται από τον ΑΔΜΗΕ προκειμένου να υπάρχει δυνατότητα για λειτουργία 28 GW ΑΠΕ το 2030, καλύπτοντας τον στόχο που εκτιμάται ότι θα θέσει για το τέλος της δεκαετίας το υπό αναθεώρηση Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα. Σήμερα τα έργα ΑΠΕ που δεσμεύουν ήδη ηλεκτρικό χώρο στα δίκτυα είναι περίπου 11 GW σε λειτουργία και άλλα 15 GW που έχουν λάβει οριστικούς όρους σύνδεσης από ΑΔΜΗΕ και ΔΕΔΔΗΕ.
Την ίδια στιγμή, μόνο στον ΑΔΜΗΕ υπάρχουν αιτήματα ΑΠΕ που «σωρεύουν» πρόσθετη ισχύ άνω των 25 GW και δεν έχουν λάβει ακόμη όρους σύνδεσης με το ηλεκτρικό σύστημα. Οπως καταδεικνύουν τα στοιχεία, ενώ υπάρχει τεράστιο επενδυτικό ενδιαφέρον για ΑΠΕ, ο ηλεκτρικός χώρος για υποδοχή νέων έργων παύει να είναι διαθέσιμος.

(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ")