Tων Andrew Jack στη Μόσχα και Rafael Behr στο Angarsk
Την εποχή της Σοβιετικής παντοδυναμίας το πετροχημικό συγκρότημα στην πόλη Angarsk στην Σιβηρία είχε το στρατηγικό πλεονέκτημα ότι εβρίσκετο μακριά από την σφαίρα στρατιωτικής απειλής, που αποτελούσε τότε η Δύση. Σήμερα έχει το ανταγωνιστικό εμπορικό πλεονέκτημα να βρίσκεται σε κοντινή απόσταση με τις αγορές της Ανατολής.
Μέσα στις επόμενες ημέρες η Ρωσική κυβέρνηση πρόκειται να αποφασίσει μεταξύ δύο ανταγωνιστικών διαδρομών πετρελαιαγωγών. Η μία η οποία θα φτάνει στην Κίνα ενώ η άλλη μέχρι το Ρωσικό λιμάνι Nakhodka στην θάλασσα της Ιαπωνίας.
Όποια και αν είναι η απόφαση οι αγωγοί πρόκειται να ξεκινήσουν από το Angarsk.
Η Yukos, η μεγαλύτερη εταιρεία πετρελαίων της Ρωσίας εδώ και χρόνια εξετάζει την κατασκευή ενός αγωγού ο οποίος θα ξεκινάει από το Angarsk και θα φτάνει στο Daqing της Κίνας.
Τον περασμένο Ιανουάριο η Ιαπωνική κυβέρνηση υπό την πίεση να εξεύρει εναλλακτικές πηγές προμήθειας πετρελαίου πέρα από την Μ. Ανατολή, προσέφερε σοβαρή χρηματοδότηση για ένα μεγαλύτερο και ακριβότερο έργο στην Άπω Ανατολή εξασφαλίζοντας συγχρόνως υποστήριξη από την κρατική Ρωσική εταιρεία διαχείρισης αγωγών την Transneft.
Το αποτέλεσμα ήτο ότι η επίσημη κυβερνητική έγκριση του έργου του αγωγού του Daqing έχει καθυστερήσει από τον προηγούμενο Μάρτιο μέχρι σήμερα, ενώ μία περαιτέρω καθυστέρηση είναι πλέον ορατή.
Τον περασμένο μήνα ο κ. Semyon Weinstock, ο επικεφαλής της Transneft δήλωσε ότι δεν έχει ληφθεί ακόμη καμία απόφαση ως προς την διαδρομή του αγωγού και προέβλεψε ότι θα υπάρξει κάποια συναινετική διαδρομή για τον κυρίως αγωγό με τον βασικό κορμό του κατευθυνόμενο προς τα σύνορα της Κίνας, έτσι ώστε να εξυπηρετηθούν και οι δύο διαδρομές.
Τελευταίες πληροφορίες από την Κίνα θέλουν το έργο να προωθείται κατά προτεραιότητα. Ακόμη και για διπλωματικούς λόγους μπορούν να εγκριθούν ταυτόχρονα και τα δύο έργα (δηλ. ο αγωγός προς το Daqing και ο αγωγός προς το Nakhodka).
Από την άλλη πλευρά η Yukos δηλώνει ότι η κυβέρνηση έχει ήδη δώσει την έγκρισή της για ένα αγωγό μήκους 2.400 χλμ. ο οποίος θα κοστίσει 1,7 δις. δολάρια και θα προμηθεύει την Κίνα με 20 εκατ. τόνους αργού το χρόνο έως το 2005, ποσότητα η οποία θα αυξηθεί στα 30 εκατ. τόνους το 2010. Η εκτίμηση είναι ότι η κατασκευή του αγωγού αυτού θα αρχίσει μέχρι το τέλος αυτού του έτους.
Όμως και η διαδρομή του αγωγού για την Nakhodka έχει σοβαρή υποστήριξη από διπλωματικούς και πολιτικούς κύκλους οι οποίοι επιθυμούν (η Ρωσία) να αυξήσει τις εξαγωγές πετρελαίου της το οποίο παραμένει μια σοβαρή πλουτοπαραγωγική πηγή για το εσωτερικό της χώρας ενώ παράλληλα εξασφαλίζει και επιρροή στο εξωτερικό. Ένα τέτοιο μεγαλόσχημο έργο τονίζουν οι υποστηρικτές του θα εξασφάλιζε και μία οικονομική βιωσιμότητα για τις υποανάπτυκτες περιοχές της Ρωσίας στην Ανατολή.
Όμως το πετρέλαιο που πρόκειται να εξαχθεί τουλάχιστον τα αμέσως επόμενα χρόνια ανήκει κυρίως στην Yukos η οποία όμως υποστηρίζει ότι δεν υπάρχουν ακόμα αρκετά βεβαιωμένα αποθέματα που να δικαιολογούν και τους δύο αγωγούς.
Ο κύριος Weinstock υποστηρίζει ότι μέχρις ότου εξασφαλιστεί και ολοκληρωθεί η κατασκευή του αγωγού και άλλες ρωσικές εταιρείες θα έχουν προχωρήσει στην εξεύρεση και εξασφάλιση επιπλέον πετρελαιακών αποθεμάτων.
Όπως δήλωσε ο κ. Sergei Grigoryev ο αντιπρόεδρος της Transneft «οι απώλειες οι οποίες θα σημειωθούν κατά το αρχικό στάδιο κάποιος θα πρέπει να τις καλύψει».
Όμως ο αγωγός για το Daqing δεν βρίσκεται σε καλύτερη μοίρα. Υπάρχουν και εκεί προβλήματα. «Ευρισκόμεθα εγκλωβισμένοι με ένα αγοραστή ο οποίος αργότερα θα μπορεί να υπαγορεύσει τους δικούς του όρους και εμείς δεν θα μπορούμε να κάνουμε τίποτα» υποστηρίζει ο κ. Grigoryev.
Όμως η Yukos φαίνεται να είναι ιδιαίτερα αισιόδοξη με την αγορά της Κίνας και ο λόγος είναι ότι έχει ήδη συμφωνηθεί μια 20ετής σύμβαση προμήθειας αργού πετρελαίου μεταξύ της China National Petroleum Company και της Yukos.
Πέρυσι η Yukos εξήγαγε 1,79 εκατ. τόνους πετρελαίου στην Κίνα σιδηροδρομικώς σε σύγκριση με 1 εκατ. τόνους το 2001 και 405,000 τόνους το 2000. Τα ανωτέρω, υποστηρίζει η Yukos, αντιπροσωπεύουν ένα πολύ μικρό ποσοστό της ζήτησης που υπάρχει από πλευράς Κίνας.
(Από τους Financial Times 16/05/03)