Τις αμφιβολίες του για το κατά πόσον η Τουρκία θα είναι έτοιμη να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα το 2007, εξέφρασε την περασμένη εβδομάδα (15/05/03) ο Επίτροπος της Ευρωπαϊκής Ενώσεως αρμόδιος για θέματα διευρύνσεως κ. Γκύντερ Φερχώυγκεν.
Ο Ευρωπαίος Επίτροπος ουσιαστικώς διεφώνησε με τις «υπερβολικά αισιόδοξες», όπως τις χαρακτήρισε, εκτιμήσεις του Ιταλού Πρωθυπουργού Σίλβιο Μπερλουσκόνι που είχε δηλώσει την παρελθούσα Δευτέρα από την Άγκυρα ότι η Τουρκία θα ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι το 2007.
Πάντως ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Αμπντουλάχ Γκιούλ, διαβεβαίωσε τον Φερχώυγκεν ότι η «Τουρκία θα συνεχίσει με γοργούς ρυθμούς τις διαδικασίες για τον εκδημοκρατισμό της». Μεταξύ άλλων ο Γκιούλ είπε ότι το εθνικό πρόγραμμα της Τουρκίας για τις μεταρρυθμίσεις θα συνεχίσει να προωθείται τμηματικά και πώς η κυβέρνηση του θα παρουσιάσει στο τέλος του μηνός τα σχέδια νόμου για την εφαρμογή των πολιτικών κριτηρίων της Κοπεγχάγης, που είναι απαραίτητη προϋποθέσεις για την έναρξη των τουρκοκυπριακών ενταξιακών εξελίξεων διαπραγματεύσεων.
Εκτός από αυτές τις δυσάρεστες δηλώσεις του Ευρωπαίου Επιτρόπου η Τουρκία αντιμετωπίζει και άλλα προβλήματα ως προς το θέμα της εντάξεώς της στην Ευρωπαϊκή οικογένεια. Χθες εμπειρογνώμονες του ΟΗΕ, που συνεδρίασαν στην Γενεύη στο πλαίσιο της επιτροπής κατά των βασανιστηρίων, καταδίκασαν την συνέχιση της πρακτικής των βασανιστηρίων που είναι διαδεδομένη στην Τουρκία, χαιρετίζοντας πάντως ένα σύνολο νομοθετικών μέτρων που έχουν ληφθεί για τον περιορισμό τους. Αυτό ανακοίνωσε ο ΟΗΕ προβαίνοντας σε έναν απολογισμό των εργασιών της Επιτροπής.
Στις συστάσεις της για την δεύτερη περιοδική έκθεση που της υπέβαλε η Τουρκία και η οποία εξετάσθει στις 2 και 5 Μαΐου, η Επιτροπή δηλώνει πως ανησυχεί για «τις πολυάριθμες και συγκλίνουσες καταγγελίες ότι τα βασανιστήρια και άλλες ωμές, απάνθρωπες ή εξευτελιστικές μεταχειρίσεις φαίνεται πως εξακολουθούν να εφαρμόζονται εις βάρος προσώπων που κρατούνται και αυτό γίνεται εκτεταμένα».
Ακόμη οι εμπειρογνώμονες του ΟΗΕ εζήτησαν από την Άγκυρα να φροντίσει ώστε «να εφαρμόζονται αποτελεσματικά στην πράξη» οι εγγυήσεις κατά των βασανιστηρίων εις βάρος φυλακισμένων για παραβιάσεις που εκδικάζονται από τα δικαστήρια κρατικής ασφαλείας. Οι κρατούμενοι, συμφώνως πάντα με τους εμπειρογνώμονες του ΟΗΕ, πρέπει να έχουν την αρωγή ιατρού και δικηγόρου και να επικοινωνούν με την οικογένειά τους και τα μητρώα κρατήσεως πρέπει να τηρούνται αυστηρά. Κατά τα συμπεράσματα των εμπειρογνώμων, παρά τις πολυάριθμες καταγγελίες, σπανίως στην Τουρκία αρχίζουν διώξεις εις βάρος μελών των δυνάμεων ασφαλείας και αποφασίζονται κυρώσεις εις βάρος τους, καθώς οι διαδικασίες έχουν υπερβολική διάρκεια και οι ποινές δεν έχουν σχέση με την σοβαρότητα των εγκλημάτων.
Η Επιτροπή συνιστά οι πολυάριθμες καταγγελίες για κακομεταχειρίσεις να ερευνώνται χωρίς καθυστέρηση, αμερόληπτα και εις βάρος και να εγκαθιδρυθεί ένα σύστημα καταγγελίας αποτελεσματικό και με διαφάνεια. Επίσης ζητεί από την Άγκυρα να καταργήσει την παραγραφή για τα εγκλήματα βασανισμού και κακομεταχειρίσεως, να εκδικάζει συντόμως τους κρατικούς υπαλλήλους που κατηγορούνται για τέτοια εγκλήματα και να φροντίζει να τίθενται σε διαθεσιμότητα κατά την διάρκεια της ερεύνης και να απολύονται εάν κρίνονται ένοχοι.
Πάντως οι εμπειρογνώμονες του ΟΗΕ εσημείωσαν ικανοποιητικές εξελίξεις, όπως η κατάργηση της θανατικής ποινής για τα εγκλήματα που διαπράττονται εν καιρώ ειρήνης, την άρση της καταστάσεως εκτάκτου ανάγκης, καθώς και σε νομοθετικές και συνταγματικές μεταρρυθμίσεις που αναφέρονται στην μείωση της διαρκείας της κρατήσεως και στην μείωση του αριθμού των αδικημάτων που εκδικάζονται από τα δικαστήρια κρατικής ασφαλείας.
(Από την εφημερίδα ΕΣΤΙΑ 16/05/03)