Στην έκθεση που έδωσε στη δημοσιότητα το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Tass τονίζεται ότι τον Δεκέμβριο η Ρωσία εξασφάλισε το 20% των συνολικών εισαγωγών πετρελαίου της Κίνας, ενώ η Σαουδική Αραβία το 12%, το Ιράκ το 11% και η Μαλαισία το 10%. Οι συνολικές εισαγωγές πετρελαίου της Κίνας αυξήθηκαν κατά 10% τον ίδιο μήνα, σε 11,4 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, σύμφωνα με τον ΟΠΕΚ.
Ταυτόχρονα, σύμφωνα με στοιχεία της εξειδικευμένης εταιρείας για την ανάλυση δεδομένων αγοράς Kpler, η Ρωσία αντιπροσώπευε το 32% των συνολικών εισαγωγών αργού της Ινδίας τον Δεκέμβριο, ακολουθούμενη από το Ιράκ με 22% και τη Σαουδική Αραβία με 16%. Οι συνολικές εισαγωγές αργού της Ινδίας αυξήθηκαν 4% τον Δεκέμβριο σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, φθάνοντας στο υψηλό εξαμήνου των 4,7 εκατομμυρίων βαρελιών την ημέρα.
Το εμπόριο μεταξύ Μόσχας και Πεκίνου έφτασε το ρεκόρ των 240 δισεκατομμυρίων δολαρίων πέρυσι. Με λίγα λόγια, και από το εμπόριο περνάει και η περίφημη «φιλία χωρίς σύνορα» μεταξύ Κίνας και Ρωσίας.
Ο νέος πελάτης της Μόσχας
«Ναι, η Ασία είναι ο νέος πελάτης της Ρωσίας», λένε στη «Ναυτεμπορική» παράγοντες της αγοράς. Και αυτό δεν αφορά μόνο την ενέργεια. «Ενώ οι εξαγωγές της Μόσχας στην Ευρώπη το 2023 μειώθηκαν κατά 68%, στα 84,9 δισεκατομμύρια δολάρια, την ίδια ώρα οι ρωσικές εξαγωγές προς την Κίνα και άλλες χώρες της Ασίας αυξήθηκαν κατά 5,6%, στα 306,6 δισεκατομμύρια δολάρια».
Όπως εξηγούν οι ίδιες πηγές, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει μειώσει δραστικά την εξάρτησή της -και επομένως και τις αγορές- από ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο, στο πλαίσιο των κυρώσεων για τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Η Ρωσική Κεντρική Τράπεζα ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα ότι για πρώτη φορά τα κινεζικά γιουάν σε λογαριασμούς ρωσικών τραπεζών υπερέβησαν τα συναλλαγματικά αποθέματα σε δολάρια. Κάτι απολύτως λογικό, λαμβάνοντας υπόψη ότι το ρωσικό χρηματοπιστωτικό σύστημα έχει αγκαλιάσει το κινεζικό νόμισμα ως απάντηση στις κυρώσεις και τον περιορισμό της πρόσβασης στο δολάριο.
Τα νέα κανάλια
Η Ρωσία γνωρίζει άλλωστε ότι το πετρέλαιο αλλά και το φυσικό αέριο έχουν ζήτηση στην παγκόσμια αγορά. «Αυτό περιλαμβάνει την περιοχή Ασίας-Ειρηνικού, χώρες στον παγκόσμιο Νότο, αλλά και στην Ευρώπη. «Ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες εξακολουθούν να αγοράζουν σιωπηρά πετρέλαιο και φυσικό αέριο από τη Ρωσία, μέσω τρίτων καναλιών, χωρίς να το ανακοινώνουν. Απλώς δεν μιλούν γι’ αυτό», όπως δήλωσε η πρόεδρος του Συμβουλίου της Ρωσικής Ομοσπονδίας και πρώην πρέσβης της Μόσχας στην Αθήνα, Βαλεντίνα Ματβιένκο.
Φιλικές προς τη Μόσχα χώρες, όπως η Ινδία, αλλά και η Τουρκία, πρωτοστατούν σ’ αυτό. Ακόμη και στις Ηνωμένες Πολιτείες εισήχθησαν μικρές ποσότητες πετρελαίου από τη Ρωσία, μέσω… Μπαχαμών. Η στρατηγική του Πούτιν φαίνεται να λειτουργεί καλά. Μαζί με την άνθηση της πολεμικής οικονομίας και τα αυξανόμενα έσοδα από το πετρέλαιο, η Ρωσία πιστεύει ότι βρίσκεται στον σωστό δρόμο για να συνεχίσει την «ειδική επιχείρηση» στην Ουκρανία, καθώς κλείνουν δύο χρόνια από την εισβολή.
Το 13ο πακέτο κυρώσεων
Η Ευρώπη επιδιώκει βέβαια να επιβάλει και 13ο πακέτο κυρώσεων, αλλά είναι δύσκολο έως απίθανο να πλήξουν ουσιαστικά τη ρωσική οικονομία, που αναπτύσσεται με ρυθμό πάνω από 3,6%, ενώ η Ευρωζώνη αγκομαχά για να ξεφύγει από το μηδέν.
Τον Ιανουάριο, μάλιστα, η Ρωσία αύξησε τις παραδόσεις φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω αγωγών κατά 41% σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα πέρυσι, φθάνοντας στα 2,52 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα. Αυτό προκύπτει από δημοσιεύματα ρωσικών ΜΜΕ που βασίζονται σε στοιχεία της ρωσικής εταιρείας φυσικού αερίου Gazprom και της Ευρωπαϊκής Ένωσης Διαχειριστών Συστημάτων Μεταφοράς Αερίου (ENTSOG).
Το μισό εισαγόμενο ρωσικό φυσικό αέριο, δηλαδή 1,29 δισεκατομμύριο κυβικά μέτρα, έφτασε στην Ευρώπη μέσω Ουκρανίας και Μολδαβίας, αλλά και του αγωγού φυσικού αερίου της Μαύρης Θάλασσας (Turkish Stream). Με απλά λόγια, η Ευρώπη εισήγαγε από τη Μόσχα τον Ιανουάριο 32% περισσότερο αέριο σε σχέση με τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους.
Ο ρόλος της Τουρκίας - Κόμβος μεταφόρτωσης
Μπορεί οι κυρώσεις για άμεσες αγορές ρωσικού αργού να ισχύουν από τον Δεκέμβριο του 2022 και για τα προϊόντα πετρελαίου από τις 5 Φεβρουαρίου 2023, αλλά ουσιαστικά η ροή δεν έχει σταματήσει, κυρίως μέσω… Τουρκίας. Από την αρχή της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, ο τουρκικός τερματικός σταθμός πετρελαίου στην πόλη Ντερτιόλ, στις ακτές της Μεσογείου κοντά στα σύνορα με τη Συρία, έχει εξελιχθεί σε σημαντικό κόμβο για τη μεταφόρτωση ρωσικού πετρελαίου στην Ευρώπη.
Η Kpler έδειξε ότι την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2023, σε σύνολο 10,5 εκατομμυρίων βαρελιών πετρελαιοειδών που αποθηκεύτηκαν σε δεξαμενές στο Ντερτιόλ, τα 9,2 εκατομμύρια βαρέλια ή το 90% ήταν ρωσικής προέλευσης και μεταφορτώθηκαν προς την Ευρώπη. Η εταιρεία GTS, με έδρα την Κωνσταντινούπολη, που ελέγχει τον τερματικό σταθμό του Ντερτιόλ, το διέψευσε βέβαια -όπως και η τουρκική τελωνειακή αρχή- λέγοντας ότι το ρωσικό μερίδιο ήταν μόλις το 10% των συνολικών ποσοτήτων πετρελαίου και πετρελαιοειδών.
Ο αναλυτής της Kpler, Βικτόρ Κατονά εξήγησε αυτές τις αποκλίσεις λέγοντας ότι «ορισμένοι πελάτες του τερματικού σταθμού παρείχαν στα τουρκικά τελωνεία ψευδείς πληροφορίες σχετικά με τη χώρα προέλευσης» του πετρελαίου. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Kpler, το 2022, περίπου το 53% του πετρελαίου που προερχόταν από τη Ρωσία μεταφέρθηκε σε χώρες της Ε.Ε. κατά παράβαση των κυρώσεων. Το 2023, ο αριθμός αυτός εκτινάχθηκε στο 85%.
(από την εφημερίδα "ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ")