Προς αυτή την κατεύθυνση τουλάχιστον δείχνει ο επικεφαλής της Διεθνούς Αρχής για τον Βυθό της Θάλασσας (ISA), της ρυθμιστικής αρχής του ΟΗΕ που επιβλέπει την εξόρυξη βαθέων υδάτων.
Ο επικεφαλής του ISA Μάικλ Λοτζ είπε στο CNBC πως η απόξεση του βυθού των ωκεανών προς εξόρυξη πολύτιμων μετάλλων είναι πιθανώς μόνον θέμα χρόνου. Τόνισε ακόμη ότι το παγκόσμιο ενδιαφέρον για το θέμα έχει ανέβει κατακόρυφα, επισημαίνοντας: «Μια από τις κύριες αιτίες του βιομηχανικού ενδιαφέροντος είναι η δυνατότητα παραγωγής μεγαλύτερων ποσοτήτων ορυκτών με ισοδύναμο ή χαμηλότερο κόστος από αυτό που μπορεί να παραχθεί στη γη. Αυτός είναι ο εμπορικός μοχλός και σίγουρα υπάρχει τεράστιο δυναμικό πόρων στα ορυκτά του βυθού».
«Η τεχνολογία επίσης» πρόσθεσε, «είναι προηγμένη, άρα φαίνεται ότι είναι εφικτό. Και την ίδια στιγμή, είναι απολύτως καθαρό ότι η ζήτηση για ορυκτά αυξάνεται εκθετικά και θα συνεχίσει να αυξάνεται».
Η παρέμβαση Λοτζ ήρθε την ώρα που ο ISA ετοιμάζεται να επανεκκινήσει τις διεθνείς συνομιλίες για την εξόρυξη βαθέων υδάτων στη σύνοδο του Κίνγκστον στην Τζαμάικα τον επόμενο μήνα. Η σύνοδος θα επιδιώξει να διαμορφώσει ένα ρυθμιστικό πλαίσιο, που, εάν εγκριθεί, θα δώσει και το πράσινο φως στην εξόρυξη βαθέων υδάτων σε εμπορική κλίμακα.
Ο ISA, ο οποίος ιδρύθηκε πριν από 30 χρόνια, ρυθμίζει την εξόρυξη και τις σχετικές δραστηριότητες σε μια περιοχή που καλύπτει περίπου το 54% των ωκεανών του πλανήτη.
Οι εξορύξεις αυτές είναι αμφιλεγόμενες, καθώς περιλαμβάνουν τη χρήση βαρέων μηχανημάτων για την αφαίρεση ορυκτών και μετάλλων -όπως το κοβάλτιο, το νικέλιο, ο χαλκός και το μαγγάνιο- που βρίσκονται σε οζίδια μεγέθους πατάτας στον πυθμένα των ωκεανών. Πρόκειται για ορυκτά με χρήση ευρείας κλίμακας στο εγχείρημα της ενεργειακής μετάβασης - από μπαταρίες ηλεκτρικών οχημάτων, ανεμογεννήτριες έως ηλιακούς συλλέκτες.
Οι ειδικοί έχουν προειδοποιήσει ότι οι πλήρεις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της εξόρυξης βαθέων υδάτων είναι δύσκολο να προβλεφθούν, ενώ περιβαλλοντικές οργανώσεις υποστηρίζουν ότι δεν πρόκειται για βιώσιμη μέθοδο, καθώς αναπόφευκτα θα οδηγήσει σε καταστροφή οικοσυστημάτων και εξαφάνιση ειδών.
Πρόσφατα πάντως, το κοινοβούλιο της Νορβηγίας ψήφισε υπέρ κυβερνητικής πρότασης για άνοιγμα μιας τεράστιας ωκεάνιας περιοχής για εξόρυξη βαθέων υδάτων σε εμπορική κλίμακα. Η απόφαση αφορά δραστηριότητες εξόρυξης βαθέων υδάτων στα νορβηγικά εθνικά ύδατα κοντά στο αρχιπέλαγος Svalbard.
Ο Νορβηγός υπουργός Ενέργειας Τέρε Άαασλαντ χαιρέτισε την απόφαση, λέγοντας ότι σηματοδοτεί ένα απαραίτητο βήμα προς το άγνωστο μεν, που όμως θα μπορούσε να σπάσει την κυριαρχία της Κίνας και της Ρωσίας στις σπάνιες γαίες.
Στον αντίποδα, 24 χώρες σε όλο τον κόσμο έχουν ζητήσει μορατόριουμ ή παύση στον κλάδο, ενώ πολυεθνικές εταιρείες όπως η Google, η Samsung και η Volvo έχουν δεσμευτεί να μην προμηθεύονται ορυκτά από τον βυθό της θάλασσας.
Ο επικεφαλής του ISA, από την πλευρά του, λέει ότι τα θαλάσσια οικοσυστήματα δεν μπορούν να γίνουν εύκολα κατανοητά.
«Άρα, είναι πολύ δύσκολο να πούμε με βεβαιότητα ότι θα ήταν τόσο καταστροφικό όσο κάποιοι άνθρωποι ισχυρίζονται ότι θα ήταν», λέει ο Λοτζ και προσθέτει: «Είναι μια πολύ σύνθετη και αργή διαδικασία. Η έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη για περισσότερα από 30 χρόνια τώρα, επομένως έχουν συγκεντρωθεί πολλές πληροφορίες και δεδομένα. Η τεχνολογία εξακολουθεί να αναπτύσσεται, και τα τελευταία αποτελέσματα των δοκιμών ήταν εξαιρετικά ενθαρρυντικά, καθώς δείχνουν ότι η συγκεκριμένη μέθοδος έχει πολύ μικρότερες συνέπειες σε σύγκριση με άλλες μορφές εξόρυξης».
Ο ίδιος τονίζει και την τεράστια πλέον ανάγκη της παγκόσμιας βιομηχανίας να βρει νέες πηγές πολύτιμων μετάλλων, με δεδομένα και τα ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα της πράσινης μετάβασης.
«Βρισκόμαστε περίπου σε απελπιστική κατάσταση», λέει ο Λοτζ, επικαλούμενος και τις προβλέψεις της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας για μεγάλη αύξηση της ζήτησης ορυκτών μετάλλων τα επόμενα χρόνια.
«Δεν είμαστε πουθενά κοντά στην επίτευξη των στόχων, με βάση τα σημερινά αποθέματα ξηράς. Ακόμη και με τη ραγδαία αύξηση της παραγωγής σε χώρες όπως η Ινδονησία, δεν πλησιάζουμε καν τους στόχους».
(από την εφημερίδα "ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ")