Η ηλιακή βιομηχανία της Ευρώπης θα έπρεπε να είναι στα καλύτερα της. Η ηλιακή ενέργεια έχει κεντρικό ρόλο στις ελπίδες της ΕΕ να παράγει το 45% της ηλεκτρικής της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές μέχρι το 2030. Ωστόσο, υπάρχουν αρκετά σύνεφα στον κλάδο. Ηδη, από τον περασμένο Αύγουστο, οκτώ ευρωπαϊκές

εταιρείες της αλυσίδας εφοδιασμού ηλιακής ενέργειας είτε κατέθεσαν αίτηση πτώχευσης, είτε διέκοψαν την παραγωγή, είτε προειδοποίησαν για κλείσιμο εργοστασίων, είτε αναδιάρθρωσαν τα χρέη τους, σύμφωνα με την SolarPower Europe. Οι εγχώριες εταιρείες δεν μπορούν να ανταγωνιστούν την πληθώρα εισαγωγών σε φθηνές τιμές από την Κίνα, τον παγκόσμιο ηγέτη.

Η ελβετική Meyer Burger Technology (όπως έχει γράψει ήδη εδώ το energia.gr) αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα της κρίσης: οι μετοχές της έχουν υποχωρήσει κατά 87% τον τελευταίο χρόνο. Την περασμένη εβδομάδα ανακοίνωσε ότι θα κλείσει μια μονάδα παραγωγής μονάδων στη Γερμανία, μια από τις μεγαλύτερες της Ευρώπης, και ελπίζει να συγκεντρώσει έως και 250 εκατ. στερλίνες μέσω έκδοσης δικαιωμάτων προτίμησης για να χρηματοδοτήσει την επέκταση στις ΗΠΑ.

Οι πιέσεις προς τις Βρυξέλλες να παρέμβουν επιβάλλοντας αυστηρούς δασμούς ή άλλα μέτρα για τη στήριξη της εγχώριας ηλιακής βιομηχανίας είναι μεγάλες. Υπάρχουν λίγες εύκολες επιλογές: οι εμπορικοί περιορισμοί για τους κατασκευαστές είναι μισητοί στους πελάτες τους, τους κατασκευαστές ηλιακών συστημάτων. Έχοντας ήδη χάσει τη θέση της ως ο μεγαλύτερος κατασκευαστής ηλιακών πάνελ στον κόσμο από την Κίνα στις αρχές της δεκαετίας του 2000, η αναγέννηση της Ευρώπης που προσδοκούσε τόσο πολύ για την ηλιακή παραγωγή μοιάζει απίθανη.

Οι δυνάμεις πίσω από την κρίση είναι πολλαπλές. Η κινεζική παραγωγική ικανότητα ηλιακής ενέργειας έχει ξεπεράσει την εγχώρια ζήτηση, ιδίως καθώς οι εταιρείες έχουν κατασκευάσει γραμμές παραγωγής για νέες τεχνολογίες, ενώ ταυτόχρονα παράγουν παλαιότερα μοντέλα. Αυτό οδήγησε σε ρεκόρ εξαγωγών στο εξωτερικό το 2023, οι οποίες ξεπέρασαν κατά πολύ τις εγκαταστάσεις σε αγορές όπως η Ευρώπη.

Οι επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας και οι χονδρέμποροι, καμένοι από τα πανδημικά προβλήματα της αλυσίδας εφοδιασμού, εκμεταλλεύτηκαν την πτώση των τιμών για να δημιουργήσουν αποθέματα, καθώς η Ευρώπη εργάζεται για την επίτευξη των πράσινων στόχων.

Οι ευρωπαϊκές εγκαταστάσεις, αν και αυξήθηκαν σημαντικά, έχουν υποσκελίσει ορισμένες από τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις. Η ανάπτυξη αναμένεται να επιβραδυνθεί φέτος, καθώς η ισχυρή ζήτηση για κατοικίες μετριάζεται. Οι περιορισμοί στις κινεζικές εισαγωγές αλλού, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, έχουν εκτρέψει τις αποστολές στην Ευρώπη, λέει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Βιομηχανίας Ηλιακής Ενέργειας.

Οι μικρότεροι κατασκευαστές της Ευρώπης δεν μπορούν να ανταγωνιστούν στην τιμή: Τα κινεζικής κατασκευής πάνελ μπορούν να παραχθούν μόλις στο μισό του κόστους του εξοπλισμού που κατασκευάζεται στην Ευρώπη. Η διαφορά μεταξύ των εισαγωγών και των ευρωπαϊκών ηλιακών εγκαταστάσεων θα πρέπει να μειωθεί φέτος, εκτιμά ο Marius Mordal Bakke της Rystad, αλλά η διαφορά αυτή παραμένει πολύ πάνω από τα κανονικά επίπεδα.

Ακόμη και αν βρεθούν λύσεις χρηματοδότησης για την αποφυγή περαιτέρω χρεοκοπιών, η μικρή κλίμακα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας θα παραμείνει προβληματική.

Η Ευρώπη προσπαθεί να ενισχύσει τις εγχώριες αλυσίδες εφοδιασμού υποσχόμενη δημοπρασίες ηλεκτρικής ενέργειας όπου το τοπικό περιεχόμενο και όχι μόνο η τιμή καθορίζει τις νικητήριες προσφορές. Αλλά αυτές θα είναι μειοψηφικές. Δεν υπάρχουν πολλά που να πείθουν τους επενδυτές ότι η ευρωπαϊκή βιομηχανία ηλιακών πάνελ έχει ελπίδες να φτάσει σε ηλιόλουστα υψίπεδα...

Ν. Παλ.