Στην πρώτη του επίσκεψη στην Ευρώπη μετά από πέντε χρόνια ο Κινέζος πρόεδρος, Σι Τζινπίνγκ, έφθασε την Τρίτη στο Βελιγράδι, όπου υπέγραψε με τον Σέρβο πρόεδρο Αλεξάντερ Βούτσιτς 30 εμπορικές συμφωνίες καθώς και την περαιτέρω αναβάθμιση της στρατηγικής συμμαχίας Κίνας - Σερβίας. Είχε προηγηθεί η διήμερη επίσκεψή του στη Γαλλία, ενώ επόμενος και τελευταίος σταθμός της ευρωπαϊκής του περιοδείας ήταν η Ουγγαρία.
Στο αεροδρόμιο τον υποδέχθηκε ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς, η πρόεδρος της Βουλής Άνα Μπρνάμπιτς, ο πρωθυπουργός Μίλος Βούτσεβιτς και μέλη του υπουργικού συμβουλίου. «Αγαπητέ Πρόεδρε Σι, αγαπητέ φίλε, καλώς ήλθατε στη Σερβία! Η επίσκεψή σας αποτελεί μεγάλη τιμή για τη χώρα και τον λαό μας που αγαπά ειλικρινά και εκτιμά τη φιλία της μεγάλης χώρας σας. Το όραμα του κόσμου που πρεσβεύετε εμπνέει και δίνει δύναμη στη μικρή μας χώρα, η οποία σήμερα βαδίζει με γενναιότητα και περηφάνια στον δρόμο της προόδου και της επιτυχίας», ανέφερε ο Βούτσιτς υποδεχόμενος τον ομόλογό του της Κίνας.
Η επίσημη τελετή υποδοχής έγινε το πρωί της Τετάρτης μπροστά από το κτήριο των κυβερνητικών θεσμών στο Νέο Βελιγράδι όπου και θα διεξαχθούν οι διμερείς συνομιλίες. Οι δύο πρόεδροι, πριν από την έναρξη των συνομιλιών, βγήκαν στο μπαλκόνι για να χαιρετήσουν χιλιάδες πολίτες που είχαν συγκεντρωθεί μπροστά από το κυβερνητικό κτήριο. Ο Αλεξάνταρ Βούτσιτς απευθυνόμενος στους συγκεντρωθέντες χαρακτήρισε «ατσάλινη» τη φιλία της Σερβίας με την Κίνα. Ο πρόεδρος της Σερβίας στην ομιλία του ανέφερε με έμφαση ότι «για τη Σερβία υπάρχει μόνο μία Κίνα, η Ταϊβάν αποτελεί τμήμα της ενιαίας Κίνας». Ο Κινέζος πρόεδρος εμφανώς ικανοποιημένος άρχισε να χειροκροτεί.
Στο Βελιγράδι, Σι και Βούτσιτς υπέγραψαν συμφωνία «για την αναβάθμιση της συνεργασίας Σερβίας - Κίνας από το επίπεδο της στρατηγικής εταιρικής σχέσης στο επίπεδο ενός κοινού μέλλοντος». Είναι η πρώτη συμφωνία αυτής της μορφής που υπογράφει η Κίνα με ευρωπαϊκό κράτος, ενώ οι δύο πλευρές δεσμεύτηκαν επίσης να συνεργαστούν σε διεθνές επίπεδο για την προάσπιση της εδαφικής ακεραιότητας των χωρών τους.
Στενή σύμμαχος και εταίρος
Υπογράφηκαν ακόμη 30 διακρατικές συμφωνίες στον οικονομικό, εμπορικό και πολιτιστικό τομέα, μεταξύ των οποίων και η συμφωνία ελεύθερου εμπορίου που τίθεται σε ισχύ από την 1η Ιουλίου και θα έχει διάρκεια πέντε ετών. Η Σερβία είναι ήδη η πιο στενή σύμμαχος της Κίνας την Ευρώπη, γεγονός που δημιουργεί τριβές στις σχέσεις του Βελιγραδίου με την Ε.Ε.
Η Σερβία αποτελεί τον σημαντικότερο εταίρο της Κίνας στην υλοποίηση της πρωτοβουλίας «Μία ζώνη ένας δρόμος». Μεγάλα έργα υποδομής, όπως το σιδηροδρομικό δίκτυο ταχείας κυκλοφορίας από το Βελιγράδι μέχρι τη Βουδαπέστη, ο αυτοκινητόδρομος προς το Μαυροβούνιο, γέφυρες στον Δούναβη και θερμοηλεκτρικά εργοστάσια, κατασκευάζονται από κινέζικες εταιρίες με κεφάλια που παρέχουν κινεζικές τράπεζες.
Στους Κινέζους ανήκουν και τα μεγαλύτερα ορυχεία χαλκού της χώρας, στο Μπορ, στην ανατολική Σερβία, όπως και η Χαλυβουργία στο Σμεντέρεβο. Οι Κινέζοι επενδύουν επίσης και στην ενέργεια με την κατασκευή μικρών υδροηλεκτρικών σταθμών. Η ΕΕ έχει εκφράσει ανοιχτά την ανησυχία της για τις οικονομικές δραστηριότητες των Κινέζων στη Σερβία, αφού για όλα τα έργα που αναλαμβάνουν δεν διενεργείται καμία δημοπρασία, ενώ συχνά δεν τηρούνται οι όροι διαφάνειας κατά τη χρηματοδότησή τους.
Οι ΗΠΑ
Το ευρωπαϊκό ταξίδι του Σι έρχεται την ώρα που οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι δυτικοί σύμμαχοί τους κλιμακώνουν τις εμπορικές κυρώσεις κατά της Κίνας, κυρίως στο θερμό πεδίο της τεχνολογίας.
Την Τρίτη, το αμερικανικό υπουργείο Εμπορίου ανακοίνωσε ότι ανακαλεί άδειες οι οποίες επέτρεπαν σε Αμερικανούς κατασκευαστές τσιπ να εξάγουν και να διαθέτουν προϊόντα τους στον κινεζικό τεχνολογικό κολοσσό της Huawei. Η κίνηση αυτή ήρθε μετά την κυκλοφορία υπερσύγχρονου υπολογιστή από τη Huawei που στηρίζεται σε τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης και λειτουργεί με τσιπ που παράγει η Intel.
Σύμφωνα επίσης με αποκλειστικές πληροφορίες που μετέδωσε το Reuters, η κυβέρνηση Μπάιντεν σχεδιάζει περαιτέρω κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου και δρομολογεί τη συνολική απαγόρευση εξαγωγής στην Κίνα των προηγμένων τσιπ που χρησιμοποιούνται σε μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης.