Τα 20 χρόνια λειτουργίας συμπληρώνει φέτος η Εναλλακτική Διαχείριση Αποβλήτων Λιπαντικών Ελαίων (ΕΝΔΙΑΛΕ), μία πορεία που την έχει καταστήσει πρωτοπόρο σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Με αφορμή αυτή την ξεχωριστή επέτειο, αλλά και τον απολογισμό του 2023, η ΕΝΔΙΑΛΕ παρουσίασε τα πεπραγμένα της προηγούμενης εικοσαετίας, 

καθώς και τους στόχους για τα επόμενα χρόνια. Το Συλλογικό Σύστημα της ΕΝΔΙΑΛΕ έχει καταφέρει να εδραιώσει την Ελλάδα στην πρώτη θέση ανάμεσα στα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, λειτουργώντας ως ένα άκρως επιτυχημένο παράδειγμα προς μίμηση για τους υπόλοιπους παρόμοιους μηχανισμούς.

Ο κ. Γιώργος Δεληγιώργης, Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου και Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΝΔΙΑΛΕ, παρουσίασε τον απολογισμό της εταιρείας για το 2023, θέτοντας παράλληλα τους μεσοπρόθεσμους στόχους στον τομέα της διαχείρισης λιπαντικών. Η ΕΝΔΙΑΛΕ λειτουργεί από το 2004 και εξαρχής είχε θέσει ψηλά τον πήχη για τα κριτήρια λειτουργίας της. Παρά την ευρύτερη εικόνα της Ελλάδας ως ουραγό σε ζητήματα ανακύκλωσης στην Ευρώπη, η ΕΝΔΙΑΛΕ κατάφερε να συλλέξει το 74% των αποβλήτων λιπαντικών, έναντι 40% του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Εντούτοις, η πιο εντυπωσιακή επιτυχία της ΕΝΔΙΑΛΕ καταγράφεται στην αναγέννηση των συλλεχθέντων ποσοτήτων, όπου αγγίζει το 100% και καθιστά την Ελλάδα αδιαμφισβήτητα πρωτοπόρο. Μέσα σε αυτή την εικοσαετία, πέτυχε να μειώσει την παράνομη διαχείριση λιπαντικών ελαίων από το 80% στο 10%, εξασφαλίζοντας μία σειρά θετικών αποτελεσμάτων σε επίπεδο περιβαλλοντικής και υγειονομικής ασφάλειας, οικονομικού κέρδους, και μηχανικής αποδοτικότητας.

 

Τα ποσοστά της Ελλάδας συγκριτικά με τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο στη διαχείριση αποβλήτων λιπαντικών ελαίων. Πηγή: ΕΝΔΙΑΛΕ.

Χαρακτηριστικά, το διάστημα 2004-2024, η ΕΝΔΙΑΛΕ έχει συγκεντρώσει και ανακυκλώσει 560.000 τόνους αποβλήτων λιπαντικών ελαίων. Αν η ποσότητα αυτή είχε μολύνει τον υδροφόρο ορίζοντα, θα είχε καλύψει μία έκταση ίση με την Εύβοια, οδηγώντας στην ολική καταστροφή των τοπικών οικοσυστημάτων. Αντίστοιχα, οι δυνητικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα που θα απελευθερώνονταν θα απαιτούσαν 9,5 εκατομμύρια δέντρα για να απορροφηθούν και να μην επιβαρύνουν την ατμόσφαιρα.

Στο θέμα της ενεργειακής αποδοτικότητας, η εξοικονόμηση ενέργειας ισούται με την ετήσια κατανάλωση μίας πόλης 25.000 κατοίκων.

Πέρα από ενεργειακό, υπάρχει και οικονομικό όφελος: Αφενός, η μείωση της παράτυπης διακίνησης λιπαντικών, η οποία αποφέρει κρατικά έσοδα. Αφετέρου, η ελαχιστοποίηση της επιβάρυνσης του καταναλωτή, καθώς η εισφορά ανά τόνο λιπαντικών είναι 18 ευρώ στην Ελλάδα, με άλλα μεσογειακά κράτη να κινούνται πολύ υψηλότερα, για παράδειγμα 60 ευρώ/ τόνο στην Ισπανία και 120/ τόνο ευρώ στην Πορτογαλία. Τέλος, η ορθή διαχείριση των άκρως ρυπογόνων αποβλήτων λιπαντικών έχει μειώσει τις εκπομπές καρκινογόνων ενώσεων κατά 96,8% και τις εκπομπές των αιωρούμενων σωματιδίων που συνδέονται με αναπνευστικές παθήσεις κατά 74%.

 

Η επιβάρυνση του καταναλωτή για τη διαχείριση λιπασμάτων (ευρώ/τόνο). Πηγή: ΕΝΔΙΑΛΕ.

Όσον αφορά το μέλλον, η ΕΝΔΙΑΛΕ διαθέτει ένα επενδυτικό σχέδιο ύψους 1,5 εκατομμυρίων ευρώ για την επόμενη πενταετία. Μία απαραίτητη προτεραιότητα συνιστά η αναβάθμιση των υποδομών, όπως η κατασκευή νέων δεξαμενών και το σύστημα ελέγχου οχημάτων. Επιπροσθέτως, υπάρχει πλάνο για επέκταση των δραστηριοτήτων της εταιρείας στη διαχείριση αποβλήτων λιπαντικών στις λιμενικές εγκαταστάσεις— ένα σχέδιο που, αν υλοποιηθεί, θα αποτελεί διεθνή πρωτοπορία.

Από πλευράς κυβερνητικών πρωτοβουλιών, η ΕΝΔΙΑΛΕ θεωρεί κρίσιμη την ηλεκτρονική διασύνδεση των σχετικών μητρώων, όπως το Εθνικό Μητρώο Παραγωγών και το Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων, ώστε να διευκολυνθεί η διαδικασία εξακρίβωσης των δεδομένων. Η ΕΝΔΙΑΛΕ αποδεικνύει ότι η Ελλάδα μπορεί να αποτελέσει παράδειγμα προς μίμηση στα ζητήματα κυκλικής οικονομίας, αρκεί να υπάρχει η βούληση.