παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, αναγκάζοντας τις εταιρείες ενέργειας να επιβάλουν πανελλαδικές διακοπές λειτουργίας, ενώ προσπαθούν να αποκαταστήσουν τις ζημιές και να βρουν εναλλακτικές προμήθειες, αναφέρουν οι FT.
Πριν από την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας το 2022, η εγχώρια παραγωγή ενέργειας της Ουκρανίας ήταν περίπου 55 γιγαβάτ ηλεκτρικής ενέργειας, από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη. Αυτή η ικανότητα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας έχει σήμερα μειωθεί κάτω από τα 20GW, λόγω των βομβαρδισμών ή της ρωσικής κατοχής που θέτει εκτός λειτουργίας αυτές τις μονάδες, σύμφωνα με Ουκρανούς αξιωματούχους.
Ο πρωθυπουργός Ντένης Σμίχαλ δήλωσε στη συνεδρίαση της κυβέρνησης την Πέμπτη ότι οι συνέπειες των ρωσικών επιθέσεων στον ενεργειακό τομέα της Ουκρανίας είναι «μακροπρόθεσμες», πράγμα που σημαίνει ότι η εξοικονόμηση ενέργειας «θα είναι μέρος της καθημερινότητάς μας τα επόμενα χρόνια».
«Στόχος μας είναι η εξοικονόμηση σε όλα τα επίπεδα: από τις μεγάλες επιχειρήσεις μέχρι τα μεμονωμένα σπίτια και διαμερίσματα», δήλωσε.
Ρωσική επίθεση το Σάββατο έπληξε ενεργειακές εγκαταστάσεις σε πέντε περιοχές, προκαλώντας σημαντικές ζημιές, δήλωσε ο υπουργός Ενέργειας του Κιέβου Γκέρμαν Γκαλούσενκο.
Οι τελευταίες απεργίες είχαν επίσης ως στόχο εγκαταστάσεις άντλησης για την υπόγεια αποθήκευση φυσικού αερίου που χρησιμοποιούνται από πελάτες της ΕΕ. Αν και οι αντλίες αυτές μπορούν εύκολα να αντικατασταθούν, οι επιθέσεις αναδεικνύουν τις ανησυχίες σχετικά με την ασφάλεια του εφοδιασμού τον ερχόμενο χειμώνα - τόσο για εγχώρια χρήση όσο και για εξαγωγές προς το μπλοκ.
Εκτός 9,2GW παραγωγής ενέργειας στην Ουκρανία
Η πρέσβειρα της ΕΕ στο Κίεβο, Καταρίνα Μαθέρνοβα, δήλωσε ότι από τον Μάρτιο, «η Ρωσία έχει καταστρέψει [ένα] τεράστιο ποσό 9,2GW παραγωγής ενέργειας» στην Ουκρανία. Πρόσθεσε ότι συναντήθηκε με αξιωματούχους για να διαπιστώσει ποιες είναι οι «επείγουσες ανάγκες τους σε ενεργειακό εξοπλισμό», προκειμένου να «βοηθήσει στην άμβλυνση των επιπτώσεων των συνεχών ρωσικών πυραυλικών επιθέσεων στις ενεργειακές υποδομές».
Η πρώτη εκστρατεία αεροπορικών βομβαρδισμών της Ρωσίας τον χειμώνα του 2022-23 είχε στόχο το δίκτυο διανομής ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας - το οποίο θα μπορούσε να επισκευαστεί σχετικά εύκολα, σύμφωνα με αξιωματούχους και εμπειρογνώμονες. Αλλά οι τελευταίοι βομβαρδισμοί μηδενίζουν τις θερμικές και υδροηλεκτρικές μονάδες παραγωγής ενέργειας, οι οποίες θα είναι πολύ πιο δύσκολο και ακριβό να επισκευαστούν, να ανακατασκευαστούν ή να αντικατασταθούν, είπαν.
Ένας Ουκρανός κυβερνητικός αξιωματούχος χαρακτήρισε την επίθεση του Σαββάτου ως «καταστροφική», ενώ ένας άλλος δήλωσε ότι είναι πιθανό να σημαίνει ότι μέχρι το χειμώνα οι κάτοικοι θα περνούν τη συντριπτική πλειοψηφία της ημέρας τους χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα.
Και οι δύο αξιωματούχοι μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας επειδή δεν είχαν την άδεια να μιλήσουν στον Τύπο. Ένας από τους αξιωματούχους δήλωσε ότι μόνο κατά τους βομβαρδισμούς του Σαββάτου χάθηκε παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας 1,2 GW, ενώ υποδομές κρίσιμες για τη μεταφορά φυσικού αερίου από υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης στη δυτική Ουκρανία υπέστησαν σοβαρές ζημιές.
«Ζωή στο κρύο και το σκοτάδι»
Ερωτηθείς τι θα σήμαιναν οι ζημιές για τους επόμενους μήνες, ένας από τους αξιωματούχους το έθεσε ευθέως: «Θα πρέπει να προετοιμαστούμε για ζωή στο κρύο και το σκοτάδι».
«Αυτή είναι η νέα μας κανονικότητα», είπε ο δεύτερος αξιωματούχος, δείχνοντας έξω από ένα παράθυρο το σκοτάδι που είχε πέσει στο Κίεβο κατά τη διάρκεια μιας πρόσφατης έκτακτης διακοπής της ηλεκτροδότησης.
Η ηγεσία της Ουκρανίας επέρριψε την ευθύνη για τις πρόσφατες καταστροφές στην ανεπαρκή αεράμυνα που παρέχουν οι δυτικοί σύμμαχοι. Ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι οι ρωσικοί πύραυλοι μπόρεσαν να πλήξουν το μεγαλύτερο θερμοηλεκτρικό εργοστάσιο του Κιέβου τον Απρίλιο επειδή οι ουκρανικές δυνάμεις είχαν ξεμείνει από πυρομαχικά.
Ο Ζελένσκι κάλεσε τους συμμάχους του να στείλουν περισσότερα αναχαιτιστικά και συστοιχίες αεράμυνας - αλλά μέχρι στιγμής μόνο η Γερμανία και η Ιταλία έχουν δεσμευτεί να το πράξουν.
Στόχος της Ρωσίας φαίνεται να είναι να καταστήσει τη ζωή των Ουκρανών αφόρητη, δήλωσε στους Financial Times ο Ολεξάντερ Λιτβινέγκο, γραμματέας του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας της Ουκρανίας. Περιέγραψε σχέδια για τη δημιουργία ενός «αποκεντρωμένου ενεργειακού συστήματος» που θα βασίζεται σε περισσότερες μίνι μονάδες παραγωγής ενέργειας, οι οποίες θα είναι λιγότερο ευάλωτες στις ρωσικές επιθέσεις.
Ευρωπαϊκές χώρες έχουν δωρίσει μέχρι στιγμής 120 αποστολές κρίσιμου ενεργειακού εξοπλισμού και εργαλείων στο Κίεβο για να βοηθήσουν στην ενίσχυση και επισκευή του ενεργειακού συστήματος.
Εκτός από την αύξηση των εισαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας από την ΕΕ από 1,7GW σε 2,4GW και τη θέση σε λειτουργία περισσότερων ενεργειακών μονάδων που λειτουργούν με φυσικό αέριο, η ηγεσία της Ουκρανίας θα πρέπει να υιοθετήσει περαιτέρω αντιδημοφιλείς αυξήσεις των τιμολογίων, σύμφωνα με τον Μπόρις Ντοντόνοφ, επικεφαλής των μελετών ενέργειας και κλίματος στη Σχολή Οικονομικών Επιστημών του Κιέβου.
«Εάν δεν ληφθούν μέτρα, σύμφωνα με τα μοντέλα μας, τότε πιθανότατα ο πληθυσμός θα έχει μόνο δύο έως τέσσερις ώρες ηλεκτρικής ενέργειας [την ημέρα] τον Ιανουάριο», δήλωσε ο Ντοντόνοφ.
Την Παρασκευή, οι ουκρανικές αρχές διπλασίασαν τις τιμές της ενέργειας σε μια προσπάθεια να χρηματοδοτήσουν την προσπάθεια ανοικοδόμησης, αλλά εξακολουθούν να υπολείπονται των τιμών της αγοράς.
Ο Λιτβινένκο δήλωσε ότι η Ουκρανία προσπαθεί επίσης να αυξήσει τη χρήση πράσινης τεχνολογίας, όπως οι ηλιακοί συλλέκτες και οι ανεμογεννήτριες. Ενώ αυτές θεωρούνται ζωτικής σημασίας για τη μελλοντική ενεργειακή ασφάλεια της Ουκρανίας, απαιτούν ξένες επενδύσεις, οι οποίες, δεδομένου του προφίλ κινδύνου της χώρας, είναι δύσκολο να επιτευχθούν.