«Ξέρω, πόσα πολλά θυσιάσατε, πόσο ονειρευτήκατε ένα διαφορετικό αποτέλεσμα απόψε…  Δεν έγινε έτσι, … υπάρχουν στιγμές στην πολιτική, όταν η μπάλα απλώς γυρίζει στην αντίθετη κατεύθυνση…» - ή έτσι τουλάχιστον δικαιολόγησε την εκλογική πανωλεθρία των Συντηρητικών τον Μάιο του 1997 ο τότε πρωθυπουργός της Βρετανίας John Major. Και υπήρχε σίγουρα περιεχόμενο στα λόγια αυτά

Που, εκτός, του να ποντάρουν στο (υπαρκτό) αθλητικό ένστικτο των Βρετανών (δεν μπορείς πάντοτε, να κερδίζεις, σωστά;), υπενθύμιζαν πάντως, ότι ο χρόνος μειώνει το παν: σε βάθος χρόνου, ακόμα και οι όποιες επιτυχίες χάνουν την λάμψη τουςστην πολιτική. Και πράγματι,  αυτό συνέβη, όταν το 1997 οι Συντηρητικοί έχασαν (μετά 18 ολόκληρα χρόνια) την εξουσία. Γιατί, μπορεί προηγουμένως ο θατσερισμός, να είχε αλλάξει την Βρετανία δραστικά προς το καλύτερο, όμως μετά 18 χρόνια, ακόμα και αυτό είχε πλέον χάσει την λάμψη του - και με την λάμψη, να έχει χαθεί, αυτή η εγγενής «επιθυμία αλλαγής», που ενυπάρχει στις δημοκρατίες, είχε όντως γυρίσει την μπάλα στην αντίθετη κατεύθυνση. Και είναι αυτή, ακριβώς η διαφορά με τις εκλογές, που διεξάγονται στο Ηνωμένο Βασίλειο σήμερα. Γιατί, ενώ όλα δείχνουν, ότι οι Συντηρητικοί θα υποστούν επίσης εκλογική πανωλεθρία (αυτή τη φορά μετά 14 χρόνια)και ότι οι Εργατικοί θα γίνουν κυβέρνηση (και ο Sir Keir Starmer πρωθυπουργός), αντίθετα με το 1997, αυτή δεν είναι μια περίπτωση, που η μπάλα αλλάζει, απλώς, κατεύθυνση.

Ο λόγος; Όταν το 1997, οι Βρετανοί στράφηκαν στους Εργατικούς, το έπραξαν θεωρώντας, ότι ο θατσερισμός είχε κλείσει επιτυχημένα τον κύκλο του. Πράγματι, το 1979, όταν η Thatcherήρθε στην εξουσία, η Βρετανία ήταν ο μεγάλος ασθενής της Ευρώπης. Εξοντωτικοί φόροι, ανάπτυξη μηδέν, μια χώρα υπό τον έλεγχο των συνδικάτων, διαρκείς απεργίες και άθλιες δημόσιες υπηρεσίες, πραγματική φτώχεια, μιλάμε για την εποχή, που ήταν φυσιολογικό, για τους Βρετανούς, να υφίστανται διακοπές ρεύματος λες και ήταν η κομμουνιστική Κούβα.   Έτσι και με την Thatcher, να έχει επαναφέρει την χώρα στην ευημερία(επίτευγμα, που συντηρήθηκε και την εποχή Major), όταν οι Βρετανοί στράφηκαν στους Εργατικούς το 1997, έκαναν μια αισιόδοξη επιλογή «τέλους εποχής» - αυτό, που σηματοδοτούσαν ήταν, ότι μετά 18 χρόνια η χώρα μπορούσε, να βάλει πλέον και άλλες(πλην της οικονομίας) προτεραιότητες και σε αυτό βοηθούσε, ότι οι «Νέοι Εργατικοί» (New Labour)  του κ. Blairείχαν πείσει (αντίθετα με τις εποχές των Michael Foot και Neil Kinnock), ότι, ερχόμενοι στην εξουσία, δεν θα ανέτρεπαν τα οικονομικά επιτεύγματα του θατσερισμού. Στην πραγματικότητα το 1997, οι Βρετανοί δεν απέρριψαν, ως αποτυχημένους, τους Συντηρητικούς - τους απέρριψαν(και μάλιστα εκ του ασφαλούς), ως ανεπίκαιρους.

Όχι σήμερα όμως. Σήμερα η Βρετανία θα απορρίψει τους Συντηρητικούς του κ. Sunak, ως αποτυχημένους, όχι (όπως το 1997), ως ανεπίκαιρους - απόψε οι Βρετανοί θα στραφούν στον Sir Keir εντός μιας (αρνητικής και πεσιμιστικής) πεποίθησης, ότι ουδείς μπορεί, να είναι χειρότερος από τον κ. Sunak και «αυτούς τους Συντηρητικούς», μια μεγάλη αντιστροφή από το 2019 δηλαδή, όταν ο χαρισματικός Boris Johnson οδήγησε τους Tories σε μια από τις μεγαλύτερες εκλογικές νίκες της ιστορίας τους. Γιατί; Μα για δυο λόγους. Πρώτον, γιατί, την περίοδο του κ. Sunak (και του ομοίως κάκιστου υπουργού των Οικονομικών Jeremy Hunt), οι Βρετανοί γνώρισαν μια παράδοξη «συντηρητική» κυβέρνηση, που αντί, να μειώνει, αύξανε τους φόρους, την ίδια στιγμή, που δημόσιες υπηρεσίες και υποδομές παρέπαιαν(μέχρι και τριτοκοσμικά φαινόμενα υπερχειλίσεων λυμάτων ζουν πλέον οι Βρετανοί!). Αν όμως είναι κανείς, να πληρώνει υψηλούς φόρους και να έχει άθλιες υπηρεσίες και υποδομές, γιατί, να μην δοκιμαστούν οι Εργατικοί, που είναι μεν επίσης υπέρ των υψηλών φόρων αλλά έχουν τουλάχιστον καλύτερη προϊστορία στις δημόσιες υπηρεσίες και υποδομές; Δεύτερον, γιατί, την περίοδο του κ. Sunak, οι Βρετανοί γνώρισαν μια εξουσία, που εκτός από ανίκανη, αποδείχθηκε επιπροσθέτως αήθης. Γιατί είναι σίγουρα άηθες να υπόσχεσαι μια «Σιγκαπούρη στον Τάμεση» (λόγω Βrexit) και αυτή η «Σιγκαπούρη», να πνίγεται σε φόρους και σε λύματα και με την μετανάστευση, να συνεχίζει στο φουλ επίσης. Όπως είναι επίσης άηθες, να οδηγούνται στην έξοδο με προσχήματα δυο εκλεγμένοι πρωθυπουργοί, που ίσως, να έσωζαν την κατάσταση(Johnson και Truss), ώστε, να κυβερνάει μια νομενκλατούρα διοριζόμενων «wets» (ορολογία της Thatcher) χωρίς την συναίνεση της βάσης του κόμματος - όπως, χωρίς αυτήν, έγινε πρωθυπουργός ο κ. Sunak.

Και είναι αυτός ακριβώς ο αρνητικός και πεσιμιστικός χαρακτήρας αυτού του «τέλους εποχής», που κάνει επικίνδυνες για όλους τις σημερινές εκλογές.  Για μεν τους Εργατικούς, γιατί, το μόνο, που έχουν, να προσφέρουν είναι νέους φόρους, «woke» κουλτούρα και (αδιέξοδη) «πράσινη» μετάβαση -  ο «μήνας του μέλιτος» για τον Sir Keir θα είναι αρκετά σύντομος. Για δε τους Συντηρητικούς γιατί, αντίθετα με το 1997,  μια εκλογική πανωλεθρία, σε συνδυασμό  με ένα ισχυρό ποσοστό για το δεξιό «Reform» και την εφεξής παρουσία ενός φυσικού ηγέτη όπως o Nigel Farage στην Βουλή (το μέγα παράπλευρο ερώτημα αυτών των εκλογών, είναι εάν, παρά το εκλογικό σύστημα, θα εκλεγεί επιτέλους βουλευτής), μπορεί, να δοκιμάσει ακόμα και την πολιτική τους ύπαρξη. Τελικά, απόψε, αυτή η μπάλα της πολιτικής, για την οποία μίλησε ο Major, εκτός του να αλλάξει κατεύθυνση, μπορεί, να αλλάξει το παιχνίδι της πολιτικής - και την ίδια την χώρα.

(από την εφημερίδα "ΕΣΤΙΑ")