Πτώση 62% σημειώνουν οι τιμές του πετρελαίου από το ρεκόρ των 147,27 δολαρίων του περασμένου Ιουλίου, καθώς η χρηματοπιστωτική κρίση περνάει στην πραγματική οικονομία και μειώνει τη ζήτηση για τον μαύρο χρυσό. Αν και μία ανέλπιστη αύξηση των αποθεμάτων στις Ηνωμένες Πολιτείες οδήγησε χθες 8 σεντς υψηλότερα το αργό πετρέλαιο, στα 56,24 δολάρια το βαρέλι, τα προθεσμιακά συμβόλαια υποχώρησαν στα χαμηλότερα επίπεδα από τις αρχές του 2007, στα 54,67 δολάρια το βαρέλι.
Χαρακτηριστική είναι η μείωση των προβλέψεων της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας για την παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου το επόμενο έτος κατά 0,8% ή 670.000 βαρέλια, στα 86,5 εκατ. βαρέλια ημερησίως, καθώς προσάρμοσε τους υπολογισμούς της στις χαμηλότερες προβλέψεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για την ανάπτυξη. Ο διεθνής οργανισμός προειδοποίησε ότι ύστερα από 60 χρόνια, το επόμενο έτος αναμένεται η πρώτη ταυτόχρονη ύφεση στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρώπη και την Ιαπωνία.
Σε μια προσπάθεια να στηρίξει τις τιμές του πετρελαίου, ο ΟΠΕΚ εμφανίζεται να εξετάζει νέα μείωση της παραγωγής πετρελαίου. Ο επικεφαλής της εθνικής πετρελαϊκής εταιρείας της Λιβύης, National Oil Corp., Σοκρί Γκανέμ, χαρακτήρισε «αφύσικη» την πτώση της τιμής του μαύρου χρυσού, ενώ όπως επιβεβαίωσε ο πρόεδρος του οργανισμού, Χακίμπ Κελίλ, οι χώρες του ΟΠΕΚ θα αξιοποιήσουν μια συνάντηση των αραβικών μελών του οργανισμού στις 29 Νοεμβρίου στο Κάιρο ώστε να συζητήσουν εκτάκτως την κατάσταση στην αγορά πετρελαίου.
Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύεται στο περιοδικό «Οικονομία και Αγορές» της Eurobank, «αν η παγκόσμια οικονομική επιβράδυνση οδηγήσει σε δραστική μείωση της κατανάλωσης και της οικονομικής δραστηριότητας στο εγγύς μέλλον, ενδέχεται να υπάρξει περαιτέρω κατάρρευση της τιμής του πετρελαίου, ακόμη και σε περιβάλλον ασθενέστερου δολαρίου». Ο συντάκτης της μελέτης, οικονομολόγος Κώστας Βόρλοου, επισημαίνει τον παράγοντα του δολαρίου, καθώς η έρευνά του καταγράφει ότι το δολάριο και η τιμή του πετρελαίου έχουν αντίστροφη σχέση, που έχει μάλιστα ισχυροποιηθεί από τον Αύγουστο του 2007. Για παράδειγμα, την ίδια περίοδο που η τιμή του πετρελαίου υποχωρεί 60%, το δολάριο έχει ενισχυθεί 21% έναντι του ευρώ. Οπως τονίζει ωστόσο ο κ. Βόρλοου, αυτό δεν είναι απαραίτητο ότι θα συνεχισθεί μεσο-μακροπρόθεσμα.
Η μελέτη υποστηρίζει επίσης ότι η δραματική πτώση της τιμής του πετρελαίου δεν μειώνει μόνο τα περιθώρια κερδοφορίας των εταιρειών του κλάδου, αλλά κάνει επίσης λιγότερο συμφέρουσες τις εναλλακτικές μορφές ενέργειας, γεγονός «που θέτει δυστυχώς τις βάσεις για περιορισμό της προσφοράς στο μέλλον» και διαμορφώνει τις συνθήκες για νέες «εκρήξεις» στην τιμή του. Το δυσοίωνο σενάριο των αυξήσεων στις τιμές του πετρελαίου επισήμανε χθες στην έκθεσή της για τις Παγκόσμιες Ενεργειακές Προοπτικές και η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας, σημειώνοντας ότι «η χρηματοπιστωτική κρίση ενδεχομένως να καθυστερήσει τις επενδύσεις που απαιτούνται ώστε να αποτραπούν τα προβλήματα στην προσφορά πετρελαίου». Σύμφωνα με την έκθεση, η παγκόσμια ζήτηση ενέργειας θα αυξηθεί με ρυθμό 1,6% ετησίως από το 2006 μέχρι το 2030 – συνολικά κατά 45%. Λόγω της οικονομικής επιβράδυνσης αυτό είναι χαμηλότερο από τις προηγούμενες προβλέψεις της, ωστόσο η Υπηρεσία υπολογίζει ότι προκειμένου να ικανοποιηθεί η μελλοντική ζήτηση, θα χρειαστούν επενδύσεις ύψους 26,3 τρισ. δολαρίων μέχρι το 2030, ή 1 τρισ. ετησίως. Υπό τις παρούσες χρηματοπιστωτικές συνθήκες, αυτό το ποσό φαντάζει ανέφικτο.
(Από την εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 14/11/2008)