Συνέντευξη στον Μ. Καϊταντζίδη
Η πολιτική για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας δεν μπορεί να είναι μίζερη και κοντόφθαλμη, δεν μπορεί να περιορίζεται από λογιστικά εμπόδια. Πρέπει να κατευθύνεται στο κέντρο των προβλημάτων που εμποδίζουν σήμερα την πλήρη ανάπτυξή τους».
Aυτά τονίζει μιλώντας στην «Ε» ο βουλευτής και πρώην υπουργός Τάσος Μαντέλης με την ιδιότητα του προέδρου του Ελληνικού Φόρουμ για τις ΑΠΕ (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας) και με αφορμή τη συνεδρίαση, την ερχόμενη εβδομάδα στην Αθήνα, της διακοινοβουλευτικής διάσκεψης των 25 της Ε.Ε. για τις ανανεώσιμες πηγές.
Δεμένος με την προώθηση των ήπιων μορφών ενέργειας δηλώνει ο κ. Μαντέλης, καθώς από το 1993, ως γ.γ. του τότε υπουργείου Βιομηχανίας, έβαλε τις βάσεις στην εισαγωγή της νομοθεσίας, που κατέληξε στη σημερινή εξάπλωσή τους στην Ελλάδα, που όμως κρίνει ότι θα μπορούσε να είναι πολύ μεγαλύτερη.
·
Η χρήση των ανανεώσιμων και ήπιων μορφών ενέργειας αποτελεί το αντίδοτο στο φαινόμενο του θερμοκηπίου και το μοχλό για την επίτευξη των στόχων της Συνθήκης του Κιότο. Πώς βλέπετε τις σχετικές εξελίξεις στην Ελλάδα;
Στον εσωτερικό επιμερισμό των ρύπων ανάμεσα στα 15 κράτη-μέλη, στην Ελλάδα αναγνωρίστηκε το δικαίωμα να έχει το 2015 εκπομπές ρύπων αυξημένες κατά 25% σε σχέση με το 1990. Για την επίτευξη αυτού του στόχου απαιτείται σημαντική ένταση της προσπάθειάς μας, διότι αν συνεχιστεί η σημερινή τάση και δεν ληφθούν πρόσθετα γενναία μέτρα, η συνολική αύξηση εκπομπών το 2012 στη χώρα μας δεν θα είναι 25% αλλά 50%, σύμφωνα με μελέτη του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.
Με βάση τα στοιχεία που ανακοίνωσε η Κομισιόν τον περασμένο Απρίλιο, το 1999, έτος για το οποίο υπάρχουν πλήρη στοιχεία, η απόσταση της Ελλάδας από το στόχο είναι 8,7 μονάδες. Αυτή τη στιγμή είμαστε ήδη στο +23% και εκτιμάται ότι χωρίς πρόσθετα μέτρα θα φτάσουμε στο 35% το 2010, με τον τομέα της ενέργειας να φτάνει στο +45%.
·
Τι προτείνετε ως Φόρουμ για τις ΑΠΕ προκειμένου να αναστραφεί η κατάσταση;>/i>
Είναι προφανές ότι για να επιτευχθούν οι στόχοι, απαιτείται δράση τώρα. Απαιτείται μια ολοκληρωμένη και ορθολογική ενεργειακή πολιτική, με παρεμβάσεις, κίνητρα και με σαφή στόχευση και προτεραιότητες.
Αυτή πρέπει να βασίζεται στα πραγματικά δεδομένα του σήμερα και να λαμβάνει υπόψη τις προβλέψεις για το μέλλον. Για τις εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα στην Ενωση ευθύνονται κατά 50% τα πετρελαιοειδή και κατά 28% ο άνθρακας. Σε επίπεδο τομέων της οικονομίας η ηλεκτροπαραγωγή ευθύνεται για το 37% και οι μεταφορές για το 28%. Οι προβλέψεις όμως δείχνουν ότι το 99% της εκτιμώμενης αύξησης των ρύπων θα προέλθει από τις μεταφορές.
Ενεργειακά εξαρτημένη 63%
Επομένως ο τομέας των μεταφορών πρέπει να είναι τομέας πρωταρχικής στόχευσης, ενώ οι πολιτικές προτεραιότητες πρέπει να είναι η εξοικονόμηση ενέργειας και η εφαρμογή καθαρών τεχνολογιών με έμφαση στις μεταφορές και στα κτίρια. Ηδη, η Ευρωπαϊκή Ενωση κινείται για την έκδοση συγκεκριμένων οδηγιών για τα βιοκαύσιμα και τα κτίρια.
Η Ελλάδα είναι σήμερα μία από τις πιο εξαρτημένες ενεργειακά χώρες της Ευρώπης. Το σύνολο της ενέργειας για την κάλυψη των ελληνικών αναγκών είναι 2,7 φορές μεγαλύτερο από την εγχώρια πρωτογενή παραγωγή, ενώ η εξάρτηση κυρίως (από εισαγόμενο πετρέλαιο) αγγίζει το 63%. Η διαφοροποίηση των ενεργειακών πηγών και η εισαγωγή του φυσικού αερίου στο ενεργειακό μας σύστημα πρέπει αν αυξηθεί.
Από τα δεδομένα αυτά προκύπτει ότι η χώρα μας δεν έχει την πολυτέλεια να μην αξιοποιήσει στο έπακρο το εξαιρετικό δυναμικό που διαθέτει σε ανανεώσιμες πηγές.
·Ποιο κατά την άποψή σας είναι το σημαντικότερο πρόβλημα στη διάδοση των ΑΠΕ στην Ελλάδα;
Είναι το οικονομικό-χρηματοδοτικό. Πρόκειται για επενδύσεις έντασης κεφαλαίου, που αντιμετωπίζουν αθέμιτο ανταγωνισμό από τις συμβατικές ενεργειακές μορφές λόγω των επιδοτήσεων των τελευταίων. Κυρίως όμως λόγω του μη συνυπολογισμού του περιβαλλοντικού κόστους στις τιμές των καυσίμων. Ειδικά για την Ελλάδα, ο στόχος του 20% για τις ΑΠΕ θα απαιτήσει την επόμενη δεκαετία διάθεση κεφαλαίων που αγγίζουν το 1,5 τρισεκατομμύριο δραχμές. Άρα ο ρόλος των ξένων επενδύσεων στο σημείο αυτό είναι καθοριστικός.
Ένα επίσης σημαντικό πρόβλημα που πρέπει να λυθεί σε ευρωπαϊκό, εθνικό και τοπικό επίπεδο είναι η προσαρμογή των χωροταξικών σχεδίων και διατάξεων χρήσης γης ώστε να δίνεται σαφής προτεραιότητα στην εγκατάσταση έργων ΑΠΕ. Η φύση και το μέγεθος του περιβαλλοντικού προβλήματος είναι τέτοια που επιβάλλουν την εισαγωγή κριτηρίων εθνικού σχεδιασμού στις διαδικασίες χωροταξικής και περιβαλλοντικής αδειοδότησης.
(Από την εφημερίδα Ελευθεροτυπία 14/06/03)