Λένε, η... στραβή ημέρα από το πρωί φαίνεται κι αυτό επιβεβαιώθηκε πλήρως το έτος που τελειώνει στις διεθνείς αγορές. Στην πρώτη συνεδρίαση του έτους η τιμή του πετρελαίου ξεπέρασε τα 100 δολ./βαρέλι για πρώτη φορά στα χρονικά, προκαλώντας εβδομάδες αστάθειας στα χρηματιστήρια.
Μέχρι το τέλος του μήνα ο Dow Jones είχε σταθεροποιηθεί κάτω από τις 13.000 μονάδες και το ευρώ «άγγιζε» τα 1,5 δολ. Τον Μάρτιο η Bear Stearns, έκτη μεγαλύτερη επενδυτική τράπεζα στις ΗΠΑ, αναγκάζει τη Fed να παρέμβει για να αποτρέψει την χρεοκοπία της. Αν και ακολουθεί δίμηνο ανάκαμψης, ο Dow δυσκολεύεται να επιστρέψει στις 13.000 μονάδες. Η εξασθένιση του δολαρίου και οι ανατιμήσεις σε πετρέλαιο, εμπορεύματα και τρόφιμα εντείνονται. Με την παγκόσμια οικονομία να απειλείται από στασιμοπληθωρισμό, οι τιμές των μετοχών υποχωρούν και ο Dow υποχωρεί στις 15/7 κάτω από τις 11.000 μονάδες.
«Καυτό» καλοκαίρι
Οι ελπίδες για βελτίωση του κλίματος μετά το καλοκαίρι δεν επαληθεύονται. Στα τέλη Αυγούστου ενισχύεται η φημολογία κινδύνου χρεοκοπίας των Fannie Mae και Freddie Mac και η τιμή των μετοχών τους υποχωρεί τόσο ώστε η κυβέρνηση να αναγκαστεί να τις κρατικοποιήσεις. Μία εβδομάδα αργότερα, η Ουάσιγκτον προσπαθεί να σταματήσει το «γαϊτανάκι» κρατικοποιήσεων, επιτρέποντας στη Lehman Brothers να χρεοκοπήσει. Η εξέλιξη αυτή ανοίγει τον ασκό του Αιόλου.
Ακολούθησαν εβδομάδες μεγάλων απωλειών στα χρηματιστήρια, οδηγώντας τον Dow ακόμα και στις 7.500 μονάδες. Τους τελευταίους μήνες η κατάσταση στο τραπεζικό σύστημα δείχνει να σταθεροποιείται, αλλά πλέον η κρίση έχει «περάσει» στην πραγματική οικονομία. Η παγκόσμια ύφεση, που προβλέπουν πλέον οι περισσότεροι αναλυτές, έχει καταγραφεί στις τιμές των μετοχών περισσότερο ως φόβος. Το 2009 θα είναι το έτος που θα αποκαλυφθεί το πραγματικό της μέγεθος και θα αποτυπωθούν οι συνέπειές του στις τιμές μετοχών, νομισμάτων και εμπορευμάτων.
Οι ημερομηνίες - σταθμοί του 2008
24 Ιανουαρίου
: H Εθνική Ομοσπονδία Μεσιτών στις ΗΠΑ (NAR) ανακοινώνει ότι το 2007 καταγράφηκε η μεγαλύτερη υποχώρηση των πωλήσεων ακινήτων της τελευταίας 25ετίας.
14 Μαρτίου: H Fed αναγκάζεται να μεσολαβήσει για την εξαγορά της Bear Stearns από την JPMorgan, προκειμένου να διασώσει την πρώτη.
4 Απριλίου: Ανακοινώνεται ότι το πρώτο τρίμηνο χάθηκαν 232.000 θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ -μέχρι τον Δεκέμβριο οι απώλειες θα φτάσουν τα 2 εκατομμύρια θέσεις.
11 Ιουλίου: Η τιμή του πετρελαίου σημειώνει το ιστορικό ρεκόρ των 147,27 δολαρίων/βαρέλι. Την επόμενη Τρίτη (15/7) το ευρώ ενισχύεται στα 1,6038 δολ.
7 Σεπτεμβρίου: Κρατικοποίηση των πυλώνων της αμερικανικής αγοράς στεγαστικών δανείων, Fannie Mae και Freddie Mac.
14 Σεπτεμβρίου: Μετά από ένα Σαββατοκύριακο πυρετωδών διαπραγματεύσεων, ανακοινώνεται η χρεοκοπία της Lehman Brothers και η εξαγορά της Merrill Lynch από την Bank of America.
16 Σεπτεμβρίου: Η Fed αναγκάζεται να διασώσει τον ασφαλιστικό κολοσσό AIG, προσφέροντας «γραμμή» ρευστότητας 85 δισ. δολ. έναντι του 79,9% των μετοχών του.
19 Σεπτεμβρίου: Ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών, Χένρι Πόλσον, προτείνει την υιοθέτηση «πακέτου» 700 δισ. δολ. για την εξαγορά «τοξικών» χρεογράφων των τραπεζών από την κυβέρνηση.
29 Σεπτεμβρίου: Η κρίση «αγγίζει» και ευρωπαϊκές τράπεζες, αναγκάζοντας τις κυβερνήσεις να προχωρήσουν σε κρατικοποιήσεις. Στη διατραπεζική αγορά τα επιτόκια «απογειώνονται».
1 Οκτωβρίου: Το Κογκρέσο εγκρίνει το «πακέτο» Πόλσον μετά από έντονες διαπραγματεύσεις και αφού αρχικά η Βουλή των Αντιπροσώπων το είχε απορρίψει. 6 Οκτωβρίου: Η ισλανδική κυβέρνηση κρατικοποιεί το τραπεζικό σύστημα και ουσιαστικά παραδέχεται τη χρεοκοπία της χώρας.
10 Οκτωβρίου: Με νέες μεγάλες απώλειες ολοκληρώνεται μία από τις χειρότερες εβδομάδες του τελευταίου αιώνα στα διεθνή χρηματιστήρια.
4 Νοεμβρίου: Ο Μπαράκ Ομπάμα εκλέγεται πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, λαμβάνοντας 53% των ψήφων.
9 Νοεμβρίου: Η κινεζική κυβέρνηση ανακοινώνει «πακέτο» μέτρων τόνωσης της οικονομικής δραστηριότητας συνολικής αξίας 586 δισ. δολ.
15 Νοεμβρίου: Ξεκινά η σύνοδος των G-20 στην Ουάσιγκτον μετά από ευρωπαϊκή πρωτοβουλία που αποδέχθηκε η Ουάσιγκτον. Ουσιαστικές αποφάσεις, όμως, δεν λαμβάνονται.
23 Νοεμβρίου: Η αμερικανική κυβέρνηση και η Fed ανακοινώνουν σχέδιο κεφαλαιακής ενίσχυσης της Citigroup.
1 Δεκεμβρίου: Το Εθνικό Ινστιτούτο Οικονομικών Ερευνών (NBER) των ΗΠΑ ανακοινώνει ότι η οικονομία βρίσκεται το τελευταίο 12μηνο σε ύφεση.
12 Δεκεμβρίου: Μετά από πρόταση της Κομισιόν, οι ηγέτες της Ε.Ε. υιοθετούν πακέτο μέτρων τόνωσης της οικονομικής δραστηριότητας στα κράτη-μέλη, αξίας 200 δισ. ευρώ.
16 Δεκεμβρίου: Η Fed ουσιαστικά μηδενίζει το επιτόκιο του δολαρίου και μέχρι το τέλος της εβδομάδας πράττει το ίδιο και η BoJ.
19 Δεκεμβρίου: Η αμερικανική κυβέρνηση ανακοινώνει την κεφαλαιακή ενίσχυση των αυτοκινητοβιομηχανιών με 17,4 δισ. δολ.
(Από την εφημερίδα ΗΜΕΡΗΣΙΑ, 24-28/12/2008)