Του Ευθ. Π. Πέτρου
Οι Γερμανοί επιστρέφουν στο Παρίσι; Τι να υποθέσει κανείς, βλέποντας ένα Γερμανό στρατηγό να έχει το γενικό πρόσταγμα της παρελάσεως της 14ης Ιουλίου στην Γαλλική πρωτεύουσα! Δεν υπάρχουν αμφιβολίες για τον συμβολισμό που είχαν στο μυαλό τους αυτοί που αποφάσιζαν να αναθέσουν αυτό τον ρόλο στον στρατηγό Χόλγκερ Κάμερχοφ, διοικητή της μικρής Ευρωπαϊκής Ταξιαρχίας, στην οποία μετέχουν δυνάμεις από την Γαλλία, την Γερμανία και άλλες χώρες της Ε.Ε. Το ερώτημα όμως είναι κατά πόσον αυτή η πράξις εντυπωσιασμού, έχει αντίκρυσμα. Κατά πόσον δηλαδή, η περίφημος κοινή ευρωπαϊκή άμυνα είναι μια έννοια με υπόσταση;
Δυστυχώς η κατάσταση δεν μας επιτρέπει να είμεθα και πολύ αισιόδοξοι. Διότι κοινή ευρωπαϊκή άμυνα δεν νοείται χωρίς κοινή ευρωπαϊκή αμυντική και εξωτερική πολιτική. Και κατά τέτοιο δεν είναι εφικτό. Καθίσταται μάλιστα επικίνδυνο, από την στιγμή που οι ηγέτες (αλλά και η κοινή γνώμη) της Ευρωπαϊκής δείχνουν να μην έχουν συναίσθηση αυτής της πραγματικότητας. Διότι στην περίπτωση αυτή, όλοι εφησυχάζουν υπολογίζοντας στην κοινή ευρωπαϊκή άμυνα για την αντιμετώπιση των απειλών. Αυτό βέβαια δεν αποτελεί σημαντικό πρόβλημα για χώρες που δεν αντιμετωπίζουν κανενός είδους ορατή απειλή. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο για την Ελλάδα και ακόμη περισσότερο για την Κύπρο που φαίνεται να ζει με την ψευδαίσθηση ότι η συμμετοχή στην ΕΕ είναι η αυτόματη λύσις για όλα τα προβλήματα.
Το θέμα αυτό, της κοινής ευρωπαϊκής αμύνης είναι τόσο πολύπλοκο, όσο και αμφιλεγόμενο. Για τις περισσότερες χώρες της ΕΕ, η βασική σκοπιμότης συμμετοχής τους σε σχήματα όπως ο λεγόμενος Ευρωστρατός, είναι η προσπάθεια περιστολής των αμυντικών δαπανών. Προσβλέπουν στην συγκρότηση μιας μικτής δυνάμεως που θα αναλαμβάνει αποστολές ανά τον κόσμο (κυρίως ειρηνευτικές). Έτσι αντί της συγκροτήσεως εθνικών σχηματισμών προς ανάληψη τέτοιων αποστολών, αναμένουν την συγκρότηση ευρωπαϊκών (ως αυτή την οποία διοικεί ο στρατηγός Κάμερχοφ) κάτι που σε συνδυασμό με την χρήση υποδομών του ΝΑΤΟ θα μειώσει στο ελάχιστο το κόστος!
Ευνόητον είναι, ότι η λογική αυτή απέχει πάρα πολύ των προσδοκιών των Ελλήνων και των Κυπρίων, που ομιλούντες περί κοινής ευρωπαϊκής αμύνης, εννοούν έναν ευρωπαϊκό στρατό ικανό να διαφυλάξει τα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε. Όμως ουδείς εκ των κυβερνώντων μας εφρόντισε να ενημερώσει την κοινή γνώμη περί της πραγματικότητος. Απεναντίας, συστηματικώς διατυπούνται κομπορρημοσύνες για τις επιτυχίες της ελληνικής προεδρίας στον τομέα της αμύνης.
Παραλλήλως όμως, η προαναφερθείσα λογική που εφαρμόζεται στα θέματα της κοινής ευρωπαϊκής αμύνης, απέχει πολύ και των προσδοκιών, όλων εκείνων που μπορεί να πιστεύουν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωσις μπορεί να διαδραματίσει κάποιον σημαντικό ρόλο στην διεθνή σκηνή. Αυτών δηλαδή προς τους οποίους απευθυνόταν ο συμβολισμός της εικόνας του Γερμανού στρατηγού που ηγείτο της παρελάσεως της 14ης Ιουλίου…
Από την στιγμή κατά την οποία, ο στόχος των σχεδιαστών της κοινής ευρωπαϊκής αμυντικής πολιτικής είναι αφ' ενός ο συμβιβασμός των ετεροκλήτων συμφερόντων της εξωτερικής πολιτικής των εταίρων και αφ' ετέρου η περιστολή των δαπανών, η όλη προσπάθεια πέφτει στο κενό. Πώς θα μπορούσε να υπάρξει κοινή πολιτική όταν σε μείζονα θέματα διεθνούς πολιτικής δεν κατόρθωσαν να συμφωνήσουν οι δύο χώρες της Ε.Ε. που είναι μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ;
Από την άλλη πλευρά όσο και αν έχουν αλλάξει οι εποχές, τα χαρακτηριστικά της υπερδυνάμεως παραμένουν συγκεκριμένα. Και αυτά δεν είναι άλλα από την στρατιωτική ισχύ και την δυνατότητα ελέγχου ενεργειακών αποθεμάτων. Η οποία επίσης διά τη στρατιωτικής ισχύος επιτυγχάνεται. Κάτι που επιβεβαιώνεται και από τις τελευταίες εξελίξεις στο Ιράκ.
(Από την εφημερίδα ΕΣΤΙΑ 15/07/03)