Η ρωσο-ευρωπαϊκή συνάντηση κορυφής, την προηγούμενη Παρασκευή, στην πόλη του Καμπαρόφσκ, είχε πολύ μεγαλύτερη σημασία από όση του απέδωσαν τα μέσα ενημέρωσης, χωρίς να μετρήσουμε τα γηγενή που απλώς την αγνόησαν. Οι Ρώσοι έχουν πολλούς λόγους να ανησυχούν για τις προοπτικές των πωλήσεων αερίου στην Ευρώπη. Η Gazprom, που δεν διαφέρει πολύ από το δημόσιο ταμείο, ενώ είναι δεσμευμένη με μεσοπρόθεσμα συμβόλαια αγοράς από τις διπλανές χώρες της Ρωσίας, δεν μπορεί να ελπίζει σε αύξηση της ευρωπαϊκής κατανάλωσης

Η ρωσο-ευρωπαϊκή συνάντηση κορυφής, την προηγούμενη Παρασκευή, στην πόλη του Καμπαρόφσκ, είχε πολύ μεγαλύτερη σημασία από όση του απέδωσαν τα μέσα ενημέρωσης, χωρίς να μετρήσουμε τα γηγενή που απλώς την αγνόησαν. Οι Ρώσοι έχουν πολλούς λόγους να ανησυχούν για τις προοπτικές των πωλήσεων αερίου στην Ευρώπη. Η Gazprom, που δεν διαφέρει πολύ από το δημόσιο ταμείο, ενώ είναι δεσμευμένη με μεσοπρόθεσμα συμβόλαια αγοράς από τις διπλανές χώρες της Ρωσίας, δεν μπορεί να ελπίζει σε αύξηση της ευρωπαϊκής κατανάλωσης. Με την επαναφορά λογικής ισορροπίας μεταξύ μεγάλων καταναλωτών και μεγάλου προμηθευτή και ενώ οι προοπτικές σταδιακής ανάβασης από το χαμηλότερο σημείο της κρίσης γίνονται πιο ρεαλιστικές, το συμφέρον όλων είναι να υπάρξει κατανόηση και συνεννόηση. Η Ελλάδα συμμετέχει στη διαδικασία αυτή και θα το κάνει από καλύτερη θέση, αν ολοκληρωθούν οι προσπάθειες να μετατραπεί η χώρα μας σε ενεργειακό πέρασμα, χωρίς πάντως μονομερή εξάρτηση από τα ρωσικά συμφέροντα.

Η αλήθεια είναι πως η επιστροφή του πετρελαίου στο επίπεδο των 60 ευρώ και κάτι αποτελεί ενδιαφέρον σημάδι προσωρινής ανακωχής στην πτώση κατανάλωσης που είχε ξεκινήσει στα τέλη του χειμώνα 2008. Πτώση που κατέστη καθοριστική το καλοκαίρι, όταν «κατόρθωσε» να αναποδογυρίσει την μέχρι τότε τρελή κούρσα σπέκουλας με την τιμή του αργού. Πριν τελειώσει ο προηγούμενος χρόνος, το αργό είχε πέσει κατά 70% από τα υψηλά του, η μεγαλύτερη σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα μείωση στην τιμή του πετρελαίου μετά από εκείνη του 1985, την οποία είχε εκμεταλλευθεί και η Ελλάδα, αν και σε μικρό βαθμό, για να σταθεροποιήσει τότε την, όπως συνήθως, αποσταθεροποιημένη οικονομία της.

Πολλοί είναι εκείνοι που συναρτούν μια τιμή του βαρελιού στην περιοχή των 60-70 ευρώ με τη σταθεροποίηση της διεθνούς οικονομίας και την επιστροφή σε ανοδική συγκυρία. Το όριο είναι, όπως συχνά συμβαίνει, ψυχολογικό και δεν πρέπει να του αποδίδεται άλλη, μεγαλύτερη, σημασία. Η Κίνα δεν φαίνεται έτοιμη να επιστρέψει στις τεράστιες καταναλώσεις καυσίμων, ενώ προβληματίζεται πολύ για τη σχέση μεταξύ αμερικανικών ομολόγων, δολαρίου και εσωτερικής ζήτησης. Η Ευρώπη, από την πλευρά της, πρέπει να θεωρείται τυχερή όσο το ευρώ κρατά καλή τιμή απέναντι στο δολάριο, χωρίς βεβαίως να μπορεί κανείς να στηρίξει την πρόβλεψη πως το ευρώ θα μπορέσει να καλύψει μια ενδεχόμενη άνοδο στην τιμή του πετρελαίου, όπως επιτυχώς το είχε πράξει για πολλούς μήνες του 2007-2008.

Για μερικούς ακόμη μήνες, η τιμή του πετρελαίου δεν θα αποτελέσει πρόβλημα. Ομως, τα σημάδια κρίσης στην αγορά ενέργειας θα επανέλθουν με την πρώτη ευκαιρία. Το κόστος παραγωγής στις νέες γεωτρήσεις παραμένει υψηλό. Οι επιπτώσεις των μέτρων για την πράσινη οικονομία, μετά τη συστράτευση Ομπάμα, δεν έχουν συνυπολογιστεί. Μέχρι τότε, ακόμη και μια μικρή άνοδος των δεικτών συγκυρίας και, ακόμη περισσότερο, του ρυθμού αύξησης του ΑΕΠ μπορεί να στείλει το πετρέλαιο στα ύψη. Οι κεντρικές τράπεζες και κυρίως η ευρωπαϊκή, πολύ δύσκολα θα αντεπεξέλθουν σε μια απότομη πληθωριστική πίεση, την ώρα μάλιστα που θα προσπαθούν να μαζέψουν την απέραντη ρευστότητα που μοιράζουν τους τελευταίους μήνες. Η απειλή ενός καλπάζοντος πληθωρισμού, που τόσο βολικά θα σβήσει τα χρέη των κυβερνήσεων, μπορεί να περνά από την τιμή του πετρελαίου. Τα μάτια σας δεκατέσσερα.

(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 30/05/2009)