H Eυρωπαϊκη Ένωση
προχωρά στη θέσπιση κοινοτικού πλαίσιου για την πυρηνική ασφάλεια με την έκδοση
οδηγίας, προς την οποία θα πρέπει να προσαρμοστούν οι νομοθεσίες των κρατών
μελών της ΕΕ περίπου δύο χρόνια μετά τη δημοσίευση της στην Επίσημη Εφημερίδα
της ΕΕ
Όπως αναφέρεται στο σχέδιο οδηγίας , το όποιο
βρίσκεται ήδη στη διαδικασία έγκρισης οι σκοποί της οδηγίας είναι :
1) Να θεσπιστεί κοινοτικό πλαίσιο για τη διατήρηση και την
προαγωγή της συνεχούς βελτίωσηςτης
πυρηνικής ασφάλειας και της ρύθµισής της και
2) Να
διασφαλιστεί ότι τα κράτη µέλη προβλέπουν κατάλληλες εθνικές ρυθµίσεις για
υψηλόεπίπεδο
πυρηνικής ασφάλειας ώστε να προστατεύονται οι εργαζόµενοι και ο πληθυσμούς απότους κινδύνους που οφείλονται
στις ιονίζουσες ακτινοβολίες πυρηνικών εγκαταστάσεων.
Πεδίο εφαρμογής
Η οδηγία εφαρμόζεται σε όλες τις µη στρατιωτικές πυρηνικές
εγκαταστάσεις πουλειτουργούν
με βάση άδεια, και σε όλα τα στάδια πουκαλύπτονται από την άδεια
(ως «άδεια»
νοείται κάθε νοµικού χαρακτήρα έγγραφο που χορηγείται υπό τη δικαιοδοσία ενός
κράτους µέλους και µμεταβιβάζει την ευθύνη για την επιλογή τοποθεσίας, το
σχεδιασµό ,την κατασκευή, τη θέση σε λειτουργία, τη λειτουργία και τον
παροπλισµό µιας πυρηνικής εγκατάστασης, ενώ ως «κάτοχος άδειας» νοείται νοµικό
ή φυσικό πρόσωπο που έχει τη γενική ευθύνη για µια πυρηνική εγκατάσταση όπως
καθορίζεται σε µια άδεια ).
Διευκρινίζεται, πώς
η υπό
έκδοση οδηγία δεν εµποδίζει τα κράτη µέλη να θεσπίζουν αυστηρότερα µέτρα
ασφαλείας στο θέµα
που καλύπτεται από αυτήν
Ρυθμιστικές Αρχές
Η οδηγία προβλέπει τη σύσταση από τά κράτη μέλη Ρυθμιστικών
Αρχών στο πεδίο της πυρηνικής ασφάλειας
και των πυρηνικών εγκαταστάσεων, οι οποίες θα λειτουργούν χωριστά από
οποιονδήποτε άλλο φορέα, η οργανισμό, που σχετίζεται με την προώθηση, την
παραγωγή η τη χρήση της πυρηνικής ενέργειας, περιλαμβανομένης της παραγωγής
ηλεκτρικής ενέργειας, προκειμένου να διασφαλίζεται η ουσιαστική ανεξαρτησία της
στη λήψη ρυθμιστικών αποφάσεων.
Τουλάχιστο ανά δεκαετία, τα κράτη µέλη φροντίζουν για τη
διεξαγωγή περιοδικώναυτοαξιολογήσεων
του εθνικού τους πλαισίου και των αρµόδιων ρυθµιστικών αρχών καιαπευθύνουν πρόσκληση για τη
διεξαγωγή διεθνούς αξιολόγησης από οµότιµο των οικείωντµηµάτων του εθνικού τους
πλαισίου ή/και των αρχών µε σκοπό τη συνεχώς βελτιούμενη πυρηνική ασφάλεια. Εφόσον διατίθενται, τα
αποτελέσµατα των αξιολογήσεων από οµοτίµουςδιαβιβάζονται µε έκθεση προς τα κράτη µέλη και την Ευρωπαϊκή
Επιτροπή.
Σύμφωνα με τά οριζόμενα στο σχέδιο οδηγίας τα κράτη µέλη
φροντίζουν, ώστε οι εργαζόμενοι και το κοινό να ενημερώνονται σχετικά µε τουςκανονισμούς για την πυρηνική
ασφάλεια. Με βάση τη σχετική υποχρέωση,
η αρµόδια
ρυθμιστική αρχή ενημερώνει επαρκώς το
κοινό στα πεδία της αρμοδιότητας της.
Η οδηγία
προβλέπει, επίσης, ότι το αργότερο τρία χρόνια μετά τη μεταφορά της στο εσωτερικό δίκαιο των κρατών μελών και στη
συνέχεια ανά τριετία, τα κράτη µέλη υποβάλλουν στην Επιτροπή έκθεση σχετικά µε
την εφαρμογή της οδηγίας. Στη συνέχεια η
Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με βάση τις εκθέσεις των κρατών µελών, υποβάλλει στο
Συμβούλιο Υπουργών και στοΕυρωπαϊκό
Κοινοβούλιο έκθεση για την πρόοδο εφαρμογής της οδηγίας.
Ορισμοί
Για τους
σκοπούς της υπό έκδοση οδηγίας: ως «πυρηνική εγκατάσταση» νοείται: α) εργοστάσιο εµπλουτισµού, εργοστάσιο
κατασκευής πυρηνικών καυσίµων, πυρηνικός σταθµός ηλεκτροπαραγωγής, εργοστάσιο
επανεπεξεργασίας, εγκατάσταση ερευνητικού αντιδραστήρα, εγκατάσταση αποθήκευσης
αναλώμενου καύσιμου και β) εγκαταστάσεις
αποθήκευσης ραδιενεργών απόβλητων, οι οποίες βρίσκονται στην ίδια τοποθεσία
και σχετίζονται άµεσα µε πυρηνικές εγκαταστάσεις
Ως «πυρηνική ασφάλεια»
νοείται η επίτευξη κατάλληλων συνθηκών λειτουργίας, η πρόληψη \ατυχημάτων και ο
περιορισμός των συνεπειών ατυχημάτων, µε αποτέλεσµα την προστασία των
εργαζόμενων και του πληθυσμοί από κινδύνους που προκύπτουν από ιοντίζουσες ακτινοβολίες πυρηνικών εγκαταστάσεων
Ως «αρµόδια ρυθμιστική
αρχή» νοείται αρχή ή σύστηµα αρχών καθοριζόμενων σε κράτος µέλος στον τοµέα
της ρύθµισης της πυρηνικής ασφάλειας των πυρηνικών εγκαταστάσεων
Πυρηνικά
Απόβλητα
Όπως επισημαίνεται στο
σχετικό κείμενο, αν και η οδηγία επικεντρώνεται στην πυρηνική ασφάλεια των
πυρηνικών εγκαταστάσεων, είναι εξίσου σηµαντικό να διασφαλιστεί η ασφαλής
διαχείριση των αναλωθέντων πυρηνικών καυσίµων και ραδιενεργών αποβλήτων,
περιλαμβανομένων και των καυσίµων στις εγκαταστάσεις αποθήκευσης και διάθεσης
αποβλήτων