Σε
έξαρση του λαθρεμπορίου στα καύσιμα παραπέμπει η μεγάλη άνοδος που παρουσίασαν
φέτος οι πωλήσεις πετρελαίου θέρμανσης, οι οποίες αυξήθηκαν σε όγκο πάνω από
20%. Προφανώς όσοι πωλούν πετρέλαιο θέρμανσης αντί για ντίζελ βρήκαν τον τρόπο
να παρακάμψουν το σύστημα «Ηφαιστος» και να διοχετεύσουν αφορολόγητο πετρέλαιο
στην αγορά, διαφορετικά είναι πολύ δύσκολο να εξηγηθεί η τόσο μεγάλη άνοδος.
Το πρώτο τρίμηνο του 2008, όταν τέθηκε για πρώτη φορά σε εφαρμογή το «Ηφαιστος»,
το ηλεκτρονικό πρόγραμμα παρακολούθησης διακίνησης του πετρελαίου, οι πωλήσεις
πετρελαίου θέρμανσης έπεσαν σε όγκο 3,5% και παράλληλα αυξήθηκαν οι πωλήσεις
του πετρελαίου κίνησης, εξέλιξη που δημιούργησε ελπίδες ότι το λαθρεμπόριο στα
καύσιμα άρχισε να ελέγχεται. Ένα χρόνο μετά, όμως, τα στοιχεία δείχνουν πως το
λαθρεμπόριο καλά κρατεί? γιατί ούτε ο λίγο βαρύτερος χειμώνας, ούτε η αγροτική
παραγωγή αρκούν για να δικαιολογήσουν τη μεγάλη άνοδο που παρουσίασαν οι
πωλήσεις πετρελαίου θέρμανσης.
Πωλήσεις
Η σαιζόν του αφορολόγητου πετρελαίου θέρμανσης έκλεισε στις 30 Απριλίου, με
πωλήσεις γύρω στο 22%-23%, υψηλότερες από αυτές του 2008 και μάλιστα με
κατακόρυφη άνοδο τον Μάρτιο και τον Απρίλιο, κίνηση που ερμηνεύεται από την
αγορά, από την ανάγκη των «παικτών» να στοκάρουν φθηνό πετρέλαιο για το
καλοκαίρι, προκειμένου να εκμεταλλευτούν τη διαφορά στον Ειδικό Φόρο
Κατανάλωσης. Ο φόρος αυτός ανέρχεται σε 334 ευρώ στα χίλια λίτρα και επιβαρύνει
το ντίζελ κίνησης.
Τα στοιχεία πρώτου τριμήνου 2009, με βάση αυτά που
καταθέτουν οι εταιρείες και τα διυλιστήρια στο υπουργείο Ανάπτυξης, κτύπησαν το
καμπανάκι δείχνοντας αύξηση των πωλήσεων του πετρελαίου θέρμανσης 19,5% σε
σχέση με το αντίστοιχο πρώτο τρίμηνο του 2008. Το υπουργείο Οικονομίας -
Οικονομικών, που είναι αρμόδιο για τον Ηφαιστο, παρέπεμψε τα στοιχεία στην
Υπηρεσία Ειδικών Ελέγχων και οι πρώτες εκτιμήσεις ήταν ότι η μεγάλη άνοδος
οφείλεται κατά ένα ποσοστό 50% στο «στοκάρισμα» πετρελαίου θέρμανσης από
αγρότες για να προλάβουν ενδεχόμενη νέα άνοδο των τιμών, σε ένα ποσοστό 30%
στην αποθήκευση που έκαναν ιδιώτες για τον ίδιο λόγο και σε ένα ποσοστό 20%
στις καιρικές συνθήκες. Ωστόσο πολλοί μιλούν και για πλημμελή λειτουργία των
συστημάτων ελέγχου και των διασταυρώσεων του «Ηφαιστος», που συνεχίστηκε ως το τέλος
της σαιζόν.
Εκτός από το πετρέλαιο θέρμανσης, αύξηση παρουσίασαν το πρώτο εξάμηνο του
2009 και οι πωλήσεις βενζινών σε όγκο, γύρω στο 2%-2,5%, σε σχέση με την
αντίστοιχη περίοδο του 2008, όπως εκτιμούν στελέχη της Ελληνικά Πετρέλαια. Παρά
την οικονομική κρίση και τη «γρίνια» των βενζινοπωλών για πτώση των πωλήσεων,
φαίνεται τελικά ότι η μείωση της τιμής της βενζίνης σε σχέση με το «εκρηκτικό»
2008 ενίσχυσε την καταναλωτική ζήτηση.
Πρατήρια
Κύκλοι της αγοράς ωστόσο επισημαίνουν ότι οι αυτοκινητιστές έχουν στραφεί
προς τις εταιρίες και τα πρατήρια που έχουν τις φθηνότερες τιμές και μιλούν για
μεγάλη μείωση των περιθωρίων, πράγμα που αποτυπώθηκε στη συρρίκνωση της
κερδοφορία των εταιριών εμπορίας πετρελαιοειδών το 2008 και συνεχίζεται το
2009. Σύμφωνα με τη Statbank, με βάση στοιχεία από δημοσιευμένους ισολογισμούς
ως τις 7 Ιουλίου, το 2008 τα συνολικά κέρδη 70 επιχειρήσεων του κλάδου εμπορίας
καυσίμων μειώθηκαν κατά 69%, παρότι οι πωλήσεις τους σε αξία αυξήθηκαν κατά
21,4%, αντανακλώντας την άνοδο των τιμών του πετρελαίου. Tο μέσο περιθώριο
καθαρού κέρδους των εταιρειών έπεσε στο 0,27% από 1,05% το 2007.
(από την εφημερίδα «ΗΜΕΡΗΣΙΑ» 11/07/2009)