Τα τελευταία χρόνια η Ε.Ε. ενσωμάτωσε την αειφόρο ανάπτυξη σε ένα ευρύ φάσμα πολιτικών της. Ειδικότερα, όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, ηγήθηκε των προσπαθειών για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και την προώθηση μιας οικονομίας χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.
Σε πολλούς τομείς, ωστόσο, όπου εξακολουθούν να παρατηρούνται στην Ε.Ε. μη αειφόρες τάσεις, οι προσπάθειες πρέπει να ενταθούν. Επειτα από μια τριετία εφαρμογής της κοινοτικής στρατηγικής για την αειφόρο ανάπτυξη, η Επιτροπή κατέγραψε τις εξελίξεις σε επίπεδο Ε.Ε. και δρομολόγησε προβληματισμό για τις μελλοντικές κατευθύνσεις της κοινοτικής στρατηγικής.
Ο πρόεδρος της Επιτροπής, κ. Μπαρόζο, δήλωσε σχετικά: «Εχουμε σημειώσει σταθερή πρόοδο όσον αφορά στην ενσωμάτωση της αειφόρου ανάπτυξης στις πολιτικές της Ε.Ε. Στην επισκόπηση αυτή αναδεικνύεται η πρόοδος που συντελέστηκε την τελευταία τριετία και επισημαίνονται οι τομείς στους οποίους χρειάζονται περισσότερες προσπάθειες. Η οικονομική κρίση αποτελεί μοναδική ευκαιρία για τη δημιουργία νέας αειφόρου οικονομίας μέσω της ευφυούς πράσινης ανάπτυξης. Ελπίζω αυτή η επισκόπηση να προκαλέσει προβληματισμό για το πώς μπορεί να επιτευχθεί μεγαλύτερη πρόοδος σε τομείς όπως η κατανάλωση ενέργειας στις μεταφορές, η μείωση της βιοποικιλότητας και η υποβάθμιση του οικοσυστήματός μας».
Η επισκόπηση επιβεβαιώνει ότι σημειώθηκαν θετικές εξελίξεις στην κοινοτική πολιτική σε καθένα από τα επτά πεδία προτεραιότητας που καλύπτει η στρατηγική. Σχετικά παραδείγματα είναι, μεταξύ άλλων, η δέσμη κοινοτικών μέτρων για το κλίμα και την ενέργεια που εγκρίθηκε το Δεκέμβριο του 2008, μέτρα για πράσινες μεταφορές και ευφυέστερα συστήματα μεταφορών, η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτηρίων, η αναθεώρηση των οδηγιών για τον οικολογικό σχεδιασμό και το οικολογικό σήμα, η θέσπιση ολοκληρωμένου πλαισίου για τη θαλάσσια πολιτική, η κατάστρωση στρατηγικής της Ε.Ε. για την υγεία, οι εργασίες για τη μετανάστευση και την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού.
Προχώρησαν επίσης οι εργασίες στα οριζόντια πεδία της εκπαίδευσης, της έρευνας και της χρηματοδότησης. Ωστόσο, σε πολλά πεδία εξακολουθούν να παρατηρούνται μη αειφόρες τάσεις. Για παράδειγμα, η ζήτηση φυσικών πόρων αυξάνεται, η βιοποικιλότητα φθίνει και η ενεργειακή κατανάλωση στις μεταφορές συνεχίζει την ανοδική της πορεία.
Η σημερινή χρηματοοικονομική κρίση κατέδειξε ότι η αειφορία είναι επίσης βασικός συντελεστής των χρηματοπιστωτικών συστημάτων και της οικονομίας εν γένει. Τα μέτρα για τη στήριξη της πραγματικής οικονομίας και τον περιορισμό των κοινωνικών επιπτώσεων της τρέχουσας κρίσης πρέπει να είναι συμβατά με τους μακροχρόνιους στόχους αειφορίας και με μια στρατηγική πράσινης, ευφυούς ανάπτυξης.
Η επισκόπηση παροτρύνει σε προβληματισμό σχετικά με την μελλοντική εξέλιξη της κοινοτικής στρατηγικής για την αειφόρο ανάπτυξη. Μπορούν να εξεταστούν, επί παραδείγματι, θέματα όπως η καλύτερη ευθυγράμμιση με τη Στρατηγική της Λισαβόνας για την ανάπτυξη και την απασχόληση, καθώς και με άλλες διατομεακές στρατηγικές της Ε.Ε., ο περαιτέρω εξορθολογισμός της στρατηγικής και η βελτίωση της παρακολούθησης και του συντονισμού.
Η έκθεση που εγκρίθηκε σήμερα θα επιτρέψει στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να επανεξετάσει τις προτεραιότητες και να χαράξει κατευθύνσεις για το μέλλον της στρατηγικής στην επόμενη σύνοδό του που θα πραγματοποιηθεί το Δεκέμβριο.
Την έκθεση αυτή θα συμπληρώσει η εξαμηνιαία έκθεση της Eurostat για την παρακολούθηση της αειφόρου ανάπτυξης, η οποία θα δημοσιευθεί αργότερα εντός του 2009.
Ανανεωμένη στρατηγική
Η ανανεωμένη κοινοτική στρατηγική για την αειφόρο ανάπτυξη, που εγκρίθηκε τον Ιούνιο του 2006, καλύπτει τις ακόλουθες επτά βασικές προκλήσεις:
- Κλιματική αλλαγή και καθαρή ενέργεια.
- Βιώσιμες μεταφορές.
- Αειφόρος κατανάλωση και παραγωγή.
- Διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πόρων.
- Δημόσια υγεία.
- Κοινωνικός αποκλεισμός, δημογραφία και μετανάστευση.
- Παγκόσμια φτώχεια.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου 2007 κάλεσε την Επιτροπή να υποβάλει μέχρι τον Ιούνιο του 2009 δεύτερη έκθεση προόδου σχετικά με την ευρωπαϊκή στρατηγική για την αειφόρο ανάπτυξη.
(Από την εφημερίδα Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ, 27/07/2009)