Η κυβέρνηση Μπους χαρακτήριζε συστηματικά ως «απόρρητες» εκατοντάδες δορυφορικές φωτογραφίες που δείχνουν τις καταστρεπτικές επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος την τελευταία δεκαετία στην Αρκτική, εκεί ακριβώς όπου έχει ξεσπάσει πόλεμος συμφερόντων για την εκμετάλλευση των πλούσιων κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Οι φωτογραφίες, που μόλις αποχαρακτηρίστηκαν από τον Λευκό Οίκο του Μπαράκ Ομπάμα , δημοσιεύονται στα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης και παγκοσμίως, αποδεικνύοντας το μέγεθος της συγκάλυψης της περιβαλλοντικής καταστροφής από την προηγούμενη κυβέρνηση των ΗΠΑ.
Συνολικά 1.000 δορυφορικές φωτογραφίες, συμπεριλαμβανομένων λήψεων από το λιμάνι Μπάροου της Αλάσκας, έμειναν θαμμένες στα συρτάρια του Λευκού Οίκου κατά τις δύο θητείες του Τζορτζ Μπους.
Οι εικόνες, οι οποίες δείχνουν καθαρά τις δραματικές επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη στο λιώσιμο των πάγων στην Αρκτική τους θερινούς μήνες, αποχαρακτηρίστηκαν μόλις την περασμένη εβδομάδα από τον Λευκό Οίκο και δόθηκαν στη δημοσιότητα από τον αμερικανικό στρατό.
Οι πιο συγκλονιστικές φωτογραφίες για τον ραγδαίο ρυθμό με τον οποίο λιώνουν οι πάγοι προέρχονται από το λιμάνι Μπάροου της Αλάσκας και έχουν ληφθεί με διαφορά ενός έτους.
Μια τεράστια επιφάνεια πάγου, άνω του ενός εκατομμυρίου τετραγωνικών χιλιομέτρων, εξαφανίστηκε μέσα σε μόλις 12 μήνες, όπως αποκαλύπτουν οι εικόνες που ελήφθησαν από το ίδιο σημείο τον Ιούλιο του 2006 και τον ίδιο μήνα το 2007. Επιπλέον, δείχνουν ότι δεν υπήρξαν σημάδια επαναδημιουργίας του πάγου.
Ο Λευκός Οίκος έδωσε στη δημοσιότητα τις φωτογραφίες τη στιγμή που ο Μπαράκ Ομπάμα επιχειρεί να πείσει το Κογκρέσο και να κάμψει τις αντιδράσεις των βιομηχάνων για την ανάληψη δράσης με στόχο την ανάσχεση της καταστρεπτικής κλιματικής αλλαγής, εξαιτίας της αύξησης του επιπέδου του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα.
Το ένα τρίτο των αποθεμάτων φυσικού αερίου που απομένει να ανακαλυφθoύν σε όλον τον κόσμο βρίσκεται βορείως του Αρκτικού Κύκλου. Το μεγαλύτερο μέρος αυτών των κοιτασμάτων ανήκει στη Ρωσία, αν και πολλές χώρες εκδηλώνουν ενδιαφέρον τώρα που οι πάγοι λιώνουν.
Μελέτη που δημοσιεύεται στο περιοδικό «Science» δεν εξετάζει το κατά πόσον είναι δυνατόν να ανακτηθεί το φυσικό αέριο της περιοχής, ούτε τους περιβαλλοντικούς κινδύνους από ενδεχόμενη δραστηριοποίηση της πετρελαϊκής βιομηχανίας.
Δείχνει ότι στο μέλλον «η εξέχουσα θέση του ρωσικού στρατηγικού ελέγχου, ειδικά στα αποθέματα φυσικού αερίου, είναι πιθανό να ενισχυθεί και να επεκταθεί» , όπως δήλωσε ο Ντόναλντ Γκότιερ της Γεωλογικής Υπηρεσίας των ΗΠΑ (USGS), επικεφαλής της διεθνούς μελέτης. Η έρευνά του εκτιμά επίσης ότι η Αρκτική ίσως κρύβει το 3%-4% των κοιτασμάτων πετρελαίου που απομένει να ανακαλυφθούν στον κόσμο.
Οπως γράφει το Νature.com, το μεγαλύτερο μέρος των αποθεμάτων αερίου της Αρκτικής βρίσκεται έξω από τις ακτές, αλλά εντός των ορίων των ηπειρωτικών υφαλοκρηπίδων, οπότε το ιδιοκτησιακό καθεστώς τους δεν είναι αμφισβητήσιμο.
Ω στόσο ορισμένα από τα πιο απομακρυσμένα κοιτάσματα θα μπορούσαν να προκαλέσουν διενέξεις μεταξύ κρατών, τώρα που η κλιματική αλλαγή ανοίγει τον δρόμο προς τον Βορρά.
Η Ρωσία, οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Δανία και η Νορβηγία ήδη διεκδικούν περιοχές της Αρκτικής βάσει της Διεθνούς Συνθήκης του ΟΗΕ για τον Νόμο της Θάλασσας, η οποία παραχωρεί στις κυβερνήσεις μια ζώνη οικονομικής εκμετάλλευσης ως τα 200 ναυτικά μίλια από τις ακτές.
Ειδικά η Ρωσία, ο μεγαλύτερος παραγωγός φυσικού αερίου σήμερα, έστειλε το 2007 δύο υποβρύχια στον Βόρειο Πόλο, σε μια προσπάθεια να ενισχύσει τον ισχυρισμό της ότι η υποβρύχια οροσειρά που διασχίζει την περιοχή είναι φυσική επέκταση της υφαλοκρηπίδας της.
Σύμφωνα με τη νέα μελέτη, τα δύο τρίτα του ανεξερεύνητου αερίου της Αρκτικής εντοπίζονται σε μόνο τέσσερις περιοχές: τη Νότια Θάλασσα Κάρα, τη Βόρεια και Νότια Λεκάνη του Μπάρεντς και την Πλατφόρμα της Αλάσκας.
Πλουσιότερη απ΄ όλες φαίνεται ότι είναι η Νότια Θάλασσα Κάρα έξω από τη Σιβηρία, όπου κρύβεται το 39% των άγνωστων ως σήμερα κοιτασμάτων της Αρκτικής. Η Αλάσκα είναι πάντως πλουσιότερη όσον αφορά το πετρέλαιο. Εκτιμάται ότι κρύβει 22 με 256 δισεκατομμύρια βαρέλια. Σήμερα η παγκόσμια ζήτηση σε πετρέλαιο είναι περίπου 30 δισ. βαρέλια τον χρόνο.
(Από την εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ, 28/07/2009)