Από την πρώτη Αυγούστου 2009 ισχύει ο κανονισμός «για τη θέσπιση προγράμματος ενίσχυσης της οικονομικής ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τη χορήγηση κοινοτικής χρηματοδοτικής συνδρομής για έργα στον τομέα της ενέργειας». Με βάση το σχετικό κανονισμό η Ελλάδα μετέχει σε τρία έργα διασύνδεσης φυσικού αερίου, που επιδοτούνται από την ΕΕ (προβλεπόμενη κοινοτική συνεισφορά) με περίπου 225 εκατομμύρια ευρώ.
Συγκεκριμένα, με το Ευρωπαϊκό Ενεργειακό Πρόγραμμα Ανάκαμψης ( ΕΕΠΑ) το όποιο θεσπίζει ο κανονισμός η Ελλάδα και η Ιταλία επιδοτούνται με εκατό εκατομμύρια ευρώ ( 100 εκατομ. ευρώ) για το έργο ITGI – POSEIDON, η Ελλάδα και η Βουλγαρία με σαράντα πέντε εκατομ. ευρώ (45 εκατομ. ευρώ) για το έργο διασύνδεσης Starα Zagora-Dimitrovgrad-Κομοτηνή,και η Ελλάδα, η Αυστρία, η Βουλγαρία η Τσεχία, η Εσθονία η Ουγγαρία η Λετονία, η Λιθουανία, η Πολωνία η Πορτογαλία, η Ρουμανία και η Σλοβακία, με ογδόντα εκατομμύρια ευρώ ( 80 εκατομ. ευρώ) για έργα υποδομής και για εξοπλισμό που θα επιτρέψουν την ανάστροφη ροή φυσικού αερίου σε περίπτωση βραχυπρόθεσμης διαταραχής της τροφοδοσίας.
O συνολικός προυπολογισμός του προγράμματος ΕΕΠΑ για την υλοποίηση του προγράμματος τη διετία 2009 και 2010 είναι 3.980.000.000 ευρώ και αυτά διατίθενται για έργα στα οποία μετέχουν διάφορες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως εξής:
- Έργα υποδομής στους τομείς του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας : 2.365.000.000 ευρώ
- Έργα υπεράκτιας αιολικής ενέργειας (η Γερμανία έχει σημαντική συμμετοχή Άλλες χώρες που μετέχουν είναι η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, το Βέλγιο, η Δανία, η Ιρλανδία, το Λουξεμβούργο η Ολλανδία, Σουηδία, και η Πολωνία ):565.000.000 ευρώ και
- Έργα δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα: 1.050.000.000 ευρώ
Επίσης, για τα έργα που έχουν κριθεί επιλέξιμα, όπως αυτά που προαναφέραμε, μέρος της κοινοτικής συνδρομής μπορεί να υλοποιείται μεσω συνεισφοράς σε κατάλληλο μηχανισμό στο πλαίσιο των πόρων που διαθέτει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Η συνεισφορά αυτή δεν ξεπερνά τα πεντακόσια εκατομμύρια ευρώ.
Έργα υποδομής στους τομείς του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας
Σχετικά με τα έργα υποδομής στους τομείς του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας η ΕΕ προωθεί τα έργα με την υψηλότερη κοινοτική προστιθέμενη αξία, τα οποία συμβάλλουν, μεταξύ άλλων στην ασφάλεια και διαφοροποίηση των ενεργειακών πηγών, των οδών μεταφοράς και του ενεργειακού εφοδιασμού.
Όπως επισημαίνεται στην αιτιολογική έκθεση του σχετικού κανονισμού, οι πρόσφατες κρίσεις φυσικού αερίου (χειμερινές περίοδοι του 2006 και του 2009) και η αύξηση των τιμών του πετρελαίου έως τα μέσα του 2008 έδειξαν πόσο ευάλωτη είναι η Ευρώπη.
Οι εγχώριες πηγές ενέργειας —φυσικό αέριο και πετρέλαιο—μειώνονται, με αποτέλεσμα η Ευρώπη να εξαρτάται όλο και περισσότερο από εισαγωγές για τον ενεργειακό της εφοδιασμό.
Στο πλαίσιο αυτό, οι ενεργειακές υποδομές θα διαδραματίσουν ζωτικό ρόλο.
Υλοποίηση έργων
Το επόμενο στάδιο, μετά τη θεσμοθέτηση του προγράμματος είναι η δημοσίευση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόσκλησης υποβολής προτάσεων από μία η περισσότερες δημόσιες η ιδιωτικές επιχειρήσεις, από φορείς που ενεργούν από κοινού, από έναν η περισσότερους διεθνείς οργανισμούς κ.λπ, για δράσεις με τις οποίες υλοποιούνται τα έργα που έχουν επιλεγεί.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα επιλέξει τις προτάσεις που θα λάβουν συνδρομή ΕΕΠΑ και θα καθορίσει το σχετικό ποσό.
Διευκρινίζεται, πώς η συνδρομή ΕΕΠΑ δεν υπερβαίνει το 50 % τών επιλέξιμων δαπανών.
Επείγουσες διαδικασίες
Εξαιτίας της επείγουσας ανάγκης αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης και των πιεστικών ενεργειακών αναγκών της Κοινότητας, ο κανονισμός με τον οποίο θεσπίστηκε το ΕΕΠΑ τέθηκε σε ισχύ μια ημέρα μετά τη δημοσίευση του στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ.
Για τον ίδιο λόγο ο κανονισμός περιέχει ήδη αναλυτικές διατάξεις σχετικά με τις χρηματοοικονομικές λεπτομέρειες για τη χορήγηση της συνδρομής, συμπεριλαμβανομένου του καταλόγου των επιλέξιμων έργων..