Οι δυσοίωνες προβλέψεις για εξάντληση των παγκόσμιων αποθεμάτων πετρελαίου μέσα στον 21ο αιώνα προκαλούν την ανησυχία των πετρελαϊκών εταιρειών. Ο κλάδος επενδύει σήμερα δισεκατομμύρια δολάρια σε προηγμένα τεχνολογικά μέσα άντλησης, σε μια προσπάθεια να αυξήσει την αποδοτικότητα των πετρελαιοπηγών. Από κάθε πετρελαιοπηγή του κόσμου, οι εταιρείες αντλούν μόλις το ένα τρίτο του αποθέματος κάτω από αυτή, ενώ υπό τις παρούσες συνθήκες αδυναμίας εντοπισμού νέων κοιτασμάτων, το ποσοστό αυτό πρέπει να αυξηθεί σημαντικά. Η άντληση μεγαλύτερου όγκου πετρελαίου από τις υπάρχουσες πετρελαιοπηγές έχει τεράστια σημασία, όχι μόνο για την κερδοφορία των εταιρειών του χώρου, αλλά και για τα παγκόσμια αποθέματα μαύρου χρυσού.
Μία από τις τελευταίες απόπειρες εντοπισμού νέων κοιτασμάτων αφορά τη διοχέτευση εκατοντάδων εκατομμυρίων μικροσκοπικών νεφών άνθρακα σε μεγάλα βάθη φυσικών αποθετηρίων πετρελαίου, όπου οι μεταβολές στη χημική σύνθεση των νεφών θα υποδείξει την ύπαρξη νερού, πετρελαίου ή άλλων ουσιών. Τα νέφη αυτά, που ονομάζονται «νανο-πληροφοριοδότες», έχουν πάχος 30.000 φορές μικρότερο από εκείνο μιας ανθρώπινης τρίχας και είναι ικανά να καταγράψουν τη θερμοκρασία, την πίεση και άλλους σημαντικούς παράγοντες που επιτρέπουν τον εντοπισμό πετρελαίου. Μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες, όπως οι Shell, BP, ConocoPhillips και Marathon, χρηματοδοτούν τη σχετική επιστημονική έρευνα του Πανεπιστημίου Ράις στις ΗΠΑ, οι ερευνητές του οποίου εκτιμούν πως θα είναι σε θέση να πραγματοποιήσουν πειράματα μέσα στο ερχόμενο έτος. Την ίδια στιγμή, η βιομηχανία εκσυγχρονίζει τις μεθόδους άντλησης, αξιοποιώντας καινοτόμους μεθόδους που αφορούν τη χρήση υψηλής θερμότητας ή τη διοχέτευση στο υπέδαφος χημικών ουσιών ή νερού υπό πίεση. Οι μέθοδοι αυτές χρησιμοποιούνται σήμερα στο 3% της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου.
Αν οι πετρελαϊκές εταιρείες πετύχουν να αντλήσουν ποσοστό 50% του αργού πετρελαίου των πηγών τους –από 35% που αντλούν σήμερα– τα παγκόσμια αποθέματα θα φθάσουν το 1,2 τρισ. βαρέλια. Παρότι ο στόχος του 50% μπορεί να απαιτήσει ακόμη δύο δεκαετίες για να καταστεί εφικτός, μια μικρή αύξηση του αντλούμενου όγκου μέσα στα ερχόμενα χρόνια μπορεί να αλλάξει τη συζήτηση περί επικείμενης εξάντλησης των παγκόσμιων αποθεμάτων.
Η αντιπαράθεση σοβεί μεταξύ όσων υποστηρίζουν ότι τα αποθέματα αρκούν για έναν ακόμη αιώνα και όσων διατείνονται ότι η εξάντληση θα συμβεί πολύ νωρίτερα και θα προκαλέσει πρωτόγνωρη κρίση στην παγκόσμια οικονομία. Ο Νάνσεν Σαλέρι, πρώην διευθυντής αποθεμάτων της σαουδαραβικής Aramco, εκτιμά πως η ενίσχυση της άντλησης από τις υπάρχουσες πηγές κατά 10% με 15% μπορεί να επεκτείνει χρονικά τα αποθέματα κατά 50 χρόνια.
Για να καταστεί, όμως, κάτι τέτοιο δυνατό, αναγκαία είναι η καλή χαρτογράφηση του υπεδάφους και για το λόγο αυτόν η πετρελαϊκή βιομηχανία έχει επενδύσει γενναιόδωρα σε συστήματα ειδικών σεισμογράφων, αλλά και τεχνολογιών απεικόνισης.
(Από την εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 14/08/2009)