Του Κ. Κόλμερ
Όλες δεν είναι σαν την οικογένεια Ξηρού. Υπάρχουν πολλές που επιδίδονται σε ειρηνικά έργα και για πολλές γενιές , αποφέρουν κέρδη στην κοινωνία, αντί φόνων ληστειών και οιμωγής.
Στην πλειονότητα των, οι περισσότερες απρόσωπες εταιρίες ξεκίνησαν ως οικογενειακές και εξελίχθησαν εις μετοχικάς επιχειρήσεις με επαγγελματική διεύθυνση. Διεθνώς, η Φόρντ , Κόντακ, Ντυπόν , Ρός και όλες σχεδόν οι Ελληνικές (π.χ. ΤΙΤΑΝ, ΒΙΟΧΑΛΚΟ, ΦΟΛΙ-ΦΟΛΙ, Μπισκότα ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, ΓΕΡΜΑΝΟΣ, οι εφοπλιστικές οικογένειες, με πλοία 150 εκατομ. τόννων χωρητικότητος κλπ κλπ.) εκκίνησαν και παραμένουν , οικογενειακές και επικερδείς επιχειρήσεις.
Τονίζεται το επικερδές ή άλλως το «πλεόνασμα» της κοινωνίας , εκ της δραστηριότητος των οικογενειακών επιχειρήσεων: Πρώτον ,διότι συγκρίνεται με τις ζημιογόνες πολυεθνικές και εγχώριες απρόσωπες επιχειρήσεις (π.χ ΤΖΕΝΕΡΑΛ ΜΟΤΟΡΣ, ΑΒΒ, ΕΝΡΟΝ, ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ ΟΣΕ, κλπ) όπου το επαγγελματικό μάνατζμεντ τα εθαλάσσωσε πλήρως. Δεύτερον, καθ’ όσον οι «μοντέρνοι» αναμορφωτές της κοινωνίας, κατηγορούν την οικογενειακήν επιχείρησι διά νεποτισμόν (=ευνοιοκρατία υπέρ των κατιόντων και των εκ πλαγίου συγγενών).Συνδέουν δέ την οικογενιακήν εύνοιαν με «ενδεχομένη» ανικανότητα των διαδόχων, να διευθύνουν επιτυχώς την οικογενεικήν επιχείρηση.
«Δύναμαι πλήρως να κατανοήσω την υποψία πιθανού νεποτισμού για τον γιό μου , ως διαδόχου στην διεύθυνση του Μπρίτις Σκάϊ Μπρωντκάστιγκ.» εδήλωσε ο Αυστραλός μεγαλοεκδότης Ρούπερτ Μέρντοχ, μεταβιβάζοντας προσφάτως την διεύθυνση του τηλεοπτικού του δικτύου στον υιόν του, που προκάλεσε κατακόρυφη πτώση της μετοχής του στο χρηματιστήριο του Λονδίνου – για ν’ ανακάμψη ολίγον αργότερον. «Αλλά όταν διορίζεται συγγενής, που είναι ικανός και δοκιμασμένος στην διοίκηση της πατρογονικής επιχειρήσεως, η υποψία του νεποτισμού αίρεται» σημείωσαν οι Φαϊνάνσιαλ Τάϊμς.
Στο κάτω της γραφής, το 90% των Αμερικανικών εταιριών διευθύνονται από οικογένειες και το 95% των Ελληνικών επιχειρήσεων. Η κοινή λογική διαισθάνεται, ότι ο νεποτισμός έχει κάποιαν αξίαν, ως αποκαλύπτει χαρακτηριστικόν Ελληνικό παράδειγμα.
Η Ελλάς παράγει ετησίως 14.000 τόννους μέλι περίπου! Το ήμισυ της ποσότητος διακινούν οι 20 χιλιάδες μελισσουργοί της χώρας. Τους υπολοίπους, επτά χιλιάδες τόννους, επώνυμοι συσκευαστές. Εξ αυτών, το 50% συσκευάζει, πωλεί και εξάγει η μελισσοκομική εταιρεία «Αττική», που ιδρύθη το 1928 από τους αδελφούς Αλέξανδρο και Παναγιώτη Πίττα.Τον Αλέξανδρον εγνωρίσαμε το 1967, ως σύμβουλο του Συνδέσμου Εξαγωγέων. Ηταν ένας ακάματος επιχειρηματίας, που με μία μικρή τότε προσωπική επιχείρησι, στο Περιστέρι, εφήρμοζε όλες τις σύγχρονες μεθόδους παραγωγής, συσκευασίας και προβολής του Ελληνικού μέλιτος , στην εγχώρια και ξένη αγορά.
Οι ανεψιοί του , Αλεξάνδρα Πίττα-Χαζάπη και Γεώργιος Πίττας που τον διεδέχθησαν στην επιχείρηση, συνέχισαν την ανάπτυξη της εταιρείας, εβελτίωσαν περαιτέρω την ποιότητα του επωνύμου προϊόντος διεύρυνον την χρήση του μέλιτος, εν αναμίξει μ’ άλλα Ελληνικά προϊόντα (γιαούρτη, χαλβάς) και το πιστοποίησαν διεθνώς με το «Άϊζο – 9001».
Σήμερον, παρέχουν αφιλοκερδώς συμβουλές και εφόδια τους μελισσοκόμους, για την συνεχή βελτίωση της ποιότητος του Ελληνικού μελιού και το εξάγουν επωφελώς, εις επώνυμα καταστήματα της Ευρ. Ενωσης και Αμερικής, στην Μέση Ανατολή και προσφάτως, στην Ιαπωνία. Κατά την παρελθούσαν 20ετία, «σάρωσαν» 12 βραβεία σε διεθνείς εκθέσεις τροφίμων και έλαβαν, εφέτος, το χρυσό «Μεγάλο Βραβείο Γεύσεως», στο Λονδίνο και το βραβείο Ποιότητος από την Μόντ Σελέξιον ζίρος της εταιρείας 6,5 δις. δρχ. και κέρδη 300. Από κοντά οι στενές επαγγελματικές σχέσεις της, με την κασσιτεροβιομηχανία ΑΤΛΑΣ ΚΑΝ της οικογενείας Γεωργιάδη, που κατασκευάζει τα κουτιά της ΑΤΤΙΚΗΣ, πάνω από μισό αιώνα. Η μελισσοκομική εταιρεία προετοιμάζει τρίτη γενεά, να την διαδεχθή στην επιχειρηματική της πορεία, σ’ αυτό που έχει μάθη καλά : το απαράμιλλον Ελληνικό μέλι .
«Δεν υπάρχει τίποτε αντιφατικό μεταξύ νεποτισμού και αρετής και ουδείς αναπόφευκτος δεσμός ανάμεσα στην οικογένεια και στην ανικανότητα» σημειώνει ο ΄Ανταμ Μπίλοου, στους Φ.Τ. ΄Οπως απεκάλυψε μία πρόσφατη μελέτη «παρά τα στερεότρυπα της σπατάλης , ανικανότητος και αναποτελεσματικότητος, οι οικογενεικές επιχειρήσεις εργάζονται καλύτερα από πολλές απρόσωπες . Προσφέρουν εργασία εις χιλιάδες εργαζομένους, αποφέρουν σημαντικά κέρδη και φορολογούνται αγρίως».
Βεβαίως, δεν περιμέναμε το Μπίζνες Γουήκ να μας αποκαλύψει τις επιδόσεις της επιχειρηματικής οικογενειοκρατίας. Τις υφιστάμεθα εις την χώρα μας από της εποχής του αειμνήστου Γεωργίου Παπανδρέου. Όταν ο νεποτισμός επεξετάθη στην πολιτικήν απεδείχθη η πλέον κερδοφόρος επιχείρησις: Εισέρχεται κανείς στην πολιτική πένης και εξέρχεται συντόμως, με δύο εκατομμύρια ευρώ τουλάχιστον, ως απεκαλύψεν προσφάτως περίπτωσι γαμβρού υφυπουργού.
(Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΕΣΤΙΑ στις 19/12/2003)