Οι επιστήμονες προειδοποιούν πως η κλιματική αλλαγή
αναμένεται να προκαλέσει πριν το τέλος του αιώνα καταστροφικές μεταβολές στη στάθμη
των θαλασσών, τις βροχοπτώσεις, τα αποθέματα πόσιμου ύδατος, τα κλιματικά
συστήματα και την αγροτική παραγωγή.
Μια ειδική έκθεση, που δημοσιεύτηκε ταυτόχρονα με την έναρξη
της συνόδου για το κλίμα στο Κανκούν του Μεξικό,
αποκάλυψε πως ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο να μείνουν
άστεγοι τα επόμενα 90 χρόνια, λόγω της αδυναμίας να επιτευχθεί συμφωνία για
μείωση στην εκπομπή των θερμοκηπικών αερίων.
Επίσης, έως και 3 δισεκατομμύρια άνθρωποι θα πάψουν να έχουν
πρόσβαση σε αποθέματα καθαρού πόσιμου ύδατος, καθώς θα αποβεί άκαρπη η
προσπάθεια να περιοριστεί η άνοδος της παγκόσμιας θερμοκρασίας κάτω από τους 4oC.
«Το βασικό μήνυμά μας είναι πως όσο πλησιάζουμε μια άνοδο
της θερμοκρασίας της τάξης των 4oC, τόσο δυσκολότερο θα είναι να
αντιμετωπίσουμε τις επιπτώσεις», δήλωσε ο δρ. Μαρκ Νιου (Mark New), ειδικός
για το κλίμα στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, που οργάνωσε πρόσφατα εκ μέρους του
«ερευνητικού κέντρου Τιντάλ για την κλιματική αλλαγή»
ένα επιστημονικό συμπόσιο με θέμα «τέσσερις
βαθμοί και πάνω».
Τα πρακτικά αυτής της εκδήλωσης εκδόθηκαν με σκοπό
να συμπέσουν με την έναρξη της συνόδου για το κλίμα στο Κανκούν. Ένα άλλο βασικό συμπέρασμα των άρθρων αυτών είναι πως ακόμα
κι αν επιτυγχάνονταν στο εγγύς μέλλον συμφωνία για τον περιορισμό των
θερμοκηπικών εκπομπών, θα ήταν πλέον αδύνατο να περιοριστεί η άνοδος της
παγκόσμιας θερμοκρασίας κάτω από τους 2οC πριν το τέλος του αιώνα, που
θεωρείται και το μέγιστο «πολιτικά ανεκτό».
«Για να πετύχουμε κάτι τέτοιο, θα
έπρεπε να φτάσουμε στο ζενίθ των εκπομπών θερμοκηπικών αερίων μέσα στην επόμενη
δεκαπενταετία και στη συνέχεια να ακολουθήσει ένας ραγδαίος
"απανθρακισμός" της κοινωνίας» επισημαίνει ο δρ. Κρις
Χάντινγκφορντ (Chris Huntingford) του «κέντρου οικολογίας και υδρολογίας» του
Όξφορντσαϊρ.
Λίγοι είναι οι επιστήμονες που εκτιμούν πως αυτή η προοπτική
είναι έστω και ελάχιστα ρεαλιστική, ιδίως μετά το ναυάγιο της συνόδου για το κλίμα της
Κοπεγχάγης, τον περσινό
Δεκέμβριο, όπως υπογραμμίζει ιδιαίτερα ο Μπομπ Ουάτσον
(Bob Watson), άλλοτε επικεφαλής της «διακυβερνητικής
επιτροπής για την κλιματική αλλαγή» (IPCC) και σήμερα επικεφαλής
επιστημονικός σύμβουλος του «υπουργείου
περιβάλλοντος, διατροφής και αγροτικών υποθέσεων» (DEFRA).
Όπως το
θέτει, «σήμερα ο περιορισμός της υπερθέρμανσης του πλανήτη κάτω από τους +2oC,
είναι όνειρο θερινής νυκτός». Ερευνητές σαν τον Ρίτσαρντ Μπετς (Richard Betts), του επικεφαλής
του «τμήματος κλιματικών επιπτώσεων» της «βρετανικής
μετεωρολογικής υπηρεσίας» (ΜΕΤ), θεωρούν πως η άνοδος της παγκόσμιας
θερμοκρασίας θα φτάσει στους 4οC σε λιγότερο από 50 χρόνια, επιφέροντας λιώσιμο
των πάγων και άνοδο της στάθμης των θαλασσών.
Σύμφωνα με το Φρανσουά Ζερμέν
(François Gemenne), του «ινστιτούτου για την αειφόρο ανάπτυξη και τις διεθνείς
σχέσεις» (IDDRI) του Παρισιού, αυτή η εξέλιξη θα μπορούσε να οδηγήσει στη
δημιουργία «κρατών-φαντασμάτων», οι εξόριστες κυβερνήσεις των οποίων θα
«κυβερνούν» πληθυσμούς προσφύγων, άλλοτε κατοίκους εδαφών που θα έχουν πλέον
καταποντιστεί.
Μικρά νησιωτικά κράτη σαν το Τουβαλού ή τις Μαλδίβες απειλούνται ήδη
άμεσα από καταποντισμό. «Τι θα συμβεί αν ένα κράτος εξαφανιστεί φυσικά, αλλά οι
κάτοικοί του θέλουν να διατηρήσουν την υπηκοότητά τους; Θα μεταβληθεί σε
"εικονικό" έθνος, που θα διατηρεί πολιτειακές δομές, έστω κι αν η
χώρα του έχει πια μεταβληθεί σε ένα βράχο στο πυθμένα της θάλασσας».
Ο Πίτερ Στοτ
(Peter Stott) της ΜΕΤ επισημαίνει πως η πλέον επώδυνη επίπτωση όλων των
αναμενόμενων αλλαγών πιθανότατα θα είναι η υπονόμευση της ικανότητας του
πλανήτη να απορροφά διοξείδιο του άνθρακα (CO2). Σήμερα, περί το 50% των
ανθρωπογενών εκπομπών θερμοκηπικών αερίων απορροφώνται από τους ωκεανούς -και
τη χλωρίδα, στεριάς και θάλασσας.
«Αλλά η ποσότητα του CO2 που μπορεί να απορροφηθεί θα
μειώνεται όσο αυξάνει η θερμοκρασία. Κάποια στιγμή θα φτάσουμε σε ένα σημείο
καμπής, πέραν του οποίου η Γη θα αρχίσει να υπερθερμαίνεται ταχύτερα. Και τότε
ο κόσμος μας θα γίνει πολύ αλλιώτικος από ότι είναι σήμερα»
(Ο Robin McKie είναι
επιστημονικός συντάκτης του «ομπσέρβερ»)
(από www.ppol.gr)