Ενα πολυσέλιδο αφιέρωμα και ένας ελκυστικός τίτλος αρκούν για να
τραβήξουν την προσοχή: «Επιτέλους, ξεχωρίζει για καλό». Ο λόγος, βέβαια,
για την Τουρκία και την αλματώδη εξέλιξη της τουρκικής οικονομίας. Το
αφιέρωμα, στην εφημερίδα Financial Times, αποτυπώνει έναν «οικονομικό
παράδεισο», όπου το χρηματιστήριο εγγυάται αποδόσεις και οι ρυθμοί
ανάπτυξης κέρδη για τις ξένες επιχειρήσεις. «Και οι τράπεζες παραμένουν
τόσο εξαιρετικά υγιείς που η πραγματική πρόκληση είναι να περιοριστεί η
ταχεία αύξηση δανεισμού τους», επισημαίνει το αφιέρωμα.
Μία γρήγορη ματιά στον τουρκικό Τύπο επιβεβαιώνει την αίσθηση
«εθνικής ανάτασης»: «Ρεκόρ πενταετίας για τη βιομηχανική παραγωγή»,
είναι ο τίτλος της Zaman. «Εισροή 14 δισ. δολ. στην Τουρκία», γράφει στο
πρωτοσέλιδό της η Turkiye, ενώ οι περισσότερες εφημερίδες αναφέρονται
με λεπτομερή άρθρα στην ανοδική πορεία της οικονομίας. Και δεν είναι
μόνον η αύξηση κατά 9,8% της βιομηχανικής παραγωγής σε ετήσια βάση, ούτε
η διαβεβαίωση του Αλί Μπαμπατσάν ότι το ΑΕΠ θα ενισχυθεί φέτος μεταξύ
7,5% και 8,2%, ώστε η Τουρκία να αναδειχθεί στην «ταχύτερα αναπτυσσόμενη
οικονομία στην Ευρώπη». Δεν είναι ούτε η πρόταση του υπουργού
Βιομηχανίας, Νιχάτ Εργκούν για την παραγωγή εγχώριου αυτοκινήτου στην
Τουρκία. Δεν είναι καν η διαπίστωση του υπουργού Εγκεμέν Μπαγκίς ότι η
χώρα θα είναι έτοιμη για ένταξη στην Ε.Ε. το 2014...
Ο τουρκικός Τύπος έχει στρέψει το ενδιαφέρον του σχεδόν αποκλειστικά
στις οικονομικές εξελίξεις, εγχώριες και περιφερειακές. Η στροφή
απορρέει εν πρώτοις από την απουσία ειδήσεων πολιτικού ενδιαφέροντος
αφού, με την αντιπολίτευση κατακερματισμένη, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και
το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) βαδίζουν άνετα προς την
εξασφάλιση τρίτης θητείας, στις εκλογές του 2011. Ωστόσο, τα άλματα της
τουρκικής οικονομίας -και δη προς κάθε
κατεύθυνση- προσφέρουν πλούσιο υλικό και αποκαλύπτουν ακόμη μία πτυχή της μάχης της Αγκυρας να
εκμεταλλευτεί πολιτικά την οικονομική της ανέλιξη.
Η αμοιβαία συμφωνία για κατάργηση βίζας με Συρία και Λίβανο επανέφερε
τους Αραβες τουρίστες στις παράκτιες περιοχές, η υπογραφή 17 εμπορικών
συμφωνιών με τον Λίβανο αναμένεται να εκτοξεύσει το διμερές εμπόριο, η
προνομιακή εμπορική συμφωνία με το Ιράν αποφέρει συναλλαγές ύψους δέκα
δισ. δολ. και χαρίζει στους Τούρκους επενδυτές «πλεονέκτημα» για την
εξαγορά μεριδίου σε δημόσιες επιχειρήσεις υφαντουργίας.
Η Αγκυρα επεκτείνει το πεδίο δράσης: Ζητεί συμφωνία Ελευθέρου
Εμπορίου από το Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου, ενώ εξαπλώνεται προς
τα ανατολικά, στο Τουρκμενιστάν και τις χώρες της Κεντρικής Ασίας.
Ολα καλώς καμωμένα?Το κλίμα ευφορίας διακατέχει πολίτες και
πολιτικούς ακριβώς διότι η χώρα αλλάζει όψη, ανεβαίνει κλίμακα,
αναδύεται ξανά.
Κάπου εδώ, όμως, κάποιοι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου. Και
επαναφέρουν στη μνήμη τη ρήση του πρώην προέδρου της Fed, Αλαν
Γκρίνσπαν, περί... «αλόγιστης ευφορίας». Η κοινή περί οικονομίας
αντίληψη υπαγορεύει ότι ένα σύστημα
χωρίς υποδομή και εξαρτημένο από ξένα κεφάλαια δεν εγγυάται
μακρο-οικονομική σταθερότητα. Εξ΄ου και οι πολλαπλές εκκλήσεις για
διαρθρωτικές αλλαγές από το ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα. «Υπάρχει
αβεβαιότητα ως προς το αν η Τουρκία μπορεί να συνεχίσει να αναπτύσσεται
με ταχείς ρυθμούς χωρίς να δημιουργήσει ανισορροπίες», προειδοποιεί ο
Εντ Πάρκερ, στέλεχος της Fitch...
(από την εφημερίδα "Ημερησία", 10/12/2010)