Του Κ. Κόλμερ
Σε προηγούμενο σημείωμα είχαμε αναφερθή στο πραγματικό έλλειμμα του προϋπολογισμού 2004,που συμπίπτει με τις δανειακές ανάγκες του δημοσίου , ύψους 38,5 δις. ευρώ . Το αληθές δημόσιο χρέος ανέρχεται στο 133% του εθνικού εισοδήματος .
Τα μεγέθη αυτά ευρίσκονται εκτός των ορισμών του Μααστρίχτ. Στις χώρες της Ευρ. Νομισματικής Ενώσεως , η υστέρηση μεταξύ δημοσίων εσόδων και εξόδων συνιστά το έλλειμμα του κράτους, καλυπτόμενο δια δανεισμού. Στην Γερμανία, το δημόσιον έλλειμμα ήταν πέρυσι 40 δις. ευρώ ή 4% του ΑΕΠ, περιλαμβανομένων των ιδιωτικοποιήσεων, επιδοτήσεων, ελλειμματικών ταμείων συντάξεως -υγείας και κρατιδίων.
Στην χώρα μας , αντιθέτως , διεσπάσθη επί ΠαΣοΚ η αρχή της ενότητος των δημοσίων οικονομικών με πληθώρα αυτοτελών λογαριασμών , ως λχ. των χρεωκοπημένων ασφαλιστικών ταμείων, οφειλών 2 δις. ευρώ των κρατικών νοσοκομείων, των αυτονόμων «προϋπολογισμών» 40 αεροδρομίων της χώρας, ζημιογόνων δημ. επιχειρήσεων (ΟΑ, ΟΑΣΑ, ΟΣΕ) κλπ.
Η ύπαρξη κρυφών ελλειμμάτων και χρέους δεν συνεπάγεται μόνον παράβαση του ορίου του Μααστρίχτ (με κίνδυνο πιστωτικής υποβαθμίσεως της χώρας κι ανόδου του κόστους εξυπηρετήσεως του δημ. χρέους) όσον κυρίως την κακή «ποιότητα» των δημοσίων δαπανών. Η διασπάθιση δημοσίων πόρων εκεί όπου δεν είναι αναγκαίοι (λχ. στα έργα βιτρίνας, ποδοσφαιρικά σωματεία, πολιτιστικές δραστηριότητες κλπ) ενώ αλλού χρειάζονται επειγόντως (πχ. στην Παιδεία, επιστημονική έρευνα και δημογραφία) είναι μία από τις όψεις κακής ποιότητος των δημοσίων ελλειμμάτων..
Γενικώς, η ύπαρξη ελλειμματικού προϋπολογισμού δεν θα ήταν προς θάνατον εάν απετέλει μέρος αντικυκλικής οικονομικής πολιτικής. Εν προκειμένω όμως η αύξηση του πληθωρισμού σε διπλάσιο ύψος έναντι της Ευρωζώνης εκθέτει την Ελληνική οικονομία στον κίνδυνο ανόδου των επιτοκίων. Τον Μάρτιο δελτίο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τραπέζης αναφέρει ότι «η Ελλάς δεν συνεμορφώθη προς τους γενικούς κανόνες οικονομικής πολιτικής που απαιτούν βελτίωση των κυκλικώς αναποσαρμοζομένων ελλειμμάτων κατά 0,5% του ΑΕΠ ετησίως»!
Μεταξύ των αιτίων των δημοσίων ελλειμμάτων εν Ελλάδι θεωρούμε τ’ ακόλουθα:
1.Ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων (ΔΥ) πλησιάζει τις 500.000,των συνταξιούχων ΔΥ τις 370.000 και των «μερικής απασχόλησης» 200.000.Πρό 30 ετών, οι ΔΥ δεν υπερέβαιναν τις 150.000 ενώ το έργο του κράτους ήταν περίπου το ίδιο με το σημερινό αν όχι καλύτερο!...
2.Με 700.000 «απασχολούμενους» στο δημόσιον, η Ελλάς έρχεται πρώτη μεταξύ των χωρών της Ευρ. Ενώσεως από πλευράς αναλογίας «εργαζομένων» στο δημόσιον προς τον ιδιωτικό τομέα. Μαζί με τις δημόσιες επιχειρήσεις , η αναλογία αυξάνει στο 1:4!
3.Αλλες 500.000 είναι η οι άνεργοι και 520.000 ο αγροτικός πληθυσμός , περίπου. Συνεπώς 1.720.000 άτομα παραγωγικής ηλικίας ευρίσκονται εκτός της διεθνώς ανταγωνιστικής αγοράς. Το 43% του ενεργού πληθυσμού συντηρείται έμμεσα ή άμεσα από τον φορολογούμενο και τα Κοινοτικά ταμεία. Πολλοί από τους αντιπαραγωγικώς «απασχολούμενους» καλύτερα θα ήταν να ελάμβαναν τον μισθό των σπίτι παρά να μεταβαίνουν στη «δουλειά».
4.Το εισόδημα του μη ανταγωνιστικού πληθυσμού αποτελεί τροχοπέδη στην ανάπτυξη της οικονομίας. Πχ. οι εφετεινές αυξήσεις 11%των μισθών των Δ.Υ. αποτελούν κακό προηγούμενο δια τον... κ. Πολυζωγόπουλο της ΓΣΕΕ, που απαιτεί 8% στον ιδιωτικό τομέα ενώ η ανταγωνιστικότης της χώρας έχει μειωθή 9% απο την ανατίμηση του ευρώ και 2% εκ του διαφορικού πληθωρισμού με την Ευρωζώνη.
5.Σε 6 δις ευρώ ανέρχεται το πραγματικό άνοιγμα των οργανισμών κοινωνικής ασφαλίσεως εξ αιτίας της προώρου συνταξιοδοτήσεως 300.000 εργαζομένων την τελευταία 23ετία και των «κοινωνικών»παροχών υπέρ ομάδων πιέσεως (πχ. των «αντιστασιακών») που δεν συνεισέφεραν στον σχηματισμό του συνταξιοδοτικού κεφαλαίου. Οι δαπάνες για την δημοσία υγεία υπερβαίνουν τα 11 δις ευρώ χωρίς να διασφαλίζουν το απαραίτητο επίπεδο περιθάλψεως στον Ελληνικό πληθυσμό παρά μόνον στους λαθρομετανάστες. Ομοίως οι αστικές συγκοινωνίες (βλ.ΗΣΑΠ).
6.Η σπατάλη , κακοδιαχείριση κι’ υπερβάσεις δαπανών δεν περιορίζονται στα δημόσια έργα, ανωτάτη εκπαίδευση και αμυντικούς εξοπλισμούς αλλά επεκτείνονται εις όλο το φάσμα της κρατικοδιαίτου οικονομίας. Παραδείγματα: η τηλεφωνία της ΔΕΗ, ανταγωνιστική του ΟΤΕ , είχε πέρυσι ζημίες 75 εκατομ. ευρώ. Η Βουλή απέκτησε αυθαίρετο τηλεοπτικό σταθμό. Τα «κάγκελα» των Αθηναϊκών δρόμων αντικαθίστανται με παρτέρια κλπ.
Θα ημπορούσε βεβαίως κάποιος κυνικός να ισχυρισθή ότι οι λαθροχειρίες του κορπορατικού «μας» κράτους αποζημιώνουν εν τινι μέτρω την ιδιωτική οικονομία, επιστρέφοντας πόρους που εστερήθη από φόρους. Αλλ’η διαφθορά διαστρέφει τους όρους ανταγωνισμού και δημιουργεί δύο ταχύτητες δημοσίων λειτουργών (εντίμων και «χαλαράς»ηθικής) .Η κακοδιοίκηση επαυξάνει τις επάλληλες σφαίρες της γραφειοκρατίας (πχ. νομαρχιακή «αποκέντρωση» και τοπική «αυτοδιοίκηση») .Το δημόσιο παράγει κακής ποιότητος αγαθά. Συγκρίνατε το οδόστρωμα της ιδιωτικής «Αττικής οδού» με την «εθνική κουρελού» Πατρών -Αθηνών- Θεσσαλονίκης , που κατασκεύασε το ΥΠΕΧΩΔΕ.
Τα ελλείμματα του δημοσίου θα είχαν κάποιο αποτέλεσμα εάν συνοδεύοντο από καλή «ποιότητα».Εάν λχ. η αστυνόμευση των πόλεων είχε την αποτελεσματικότητα της Πυροσβεστικής υπηρεσίας στην κατάσβεση των δασικών πυρκαϊών, θ’ άξιζε η συντήρηση 50.000 αστυνομικών υπό της ΕΛΑΣ.Όταν όμως δεν έχει , μήπως πρέπει να επανέλθη ο διαχωρισμός της ΕΛΑΣ σε αστυνομία πόλεων και χωροφυλακή; Αφού η φοροδιαφυγή αντιστοιχεί στο 35% του ΑΕΠ ,μήπως πρέπει να επαναεξετασθή το φορολογικό μας σύστημα; Εφ’ όσον 85.000 φοιτητές εκπατρίζονται μήπως θα ήταν προτιμότερα τα μη κρατικά ημεδαπά ΑΕΙ;
Όσον χρόνο η κρατική μηχανή παραμένει αναποτελεσματική , ο μόνος τρόπος εξοικονομήσεως πόρων είναι η μείωση της δημοσίας δαπάνης. Δηλ. της φορολογίας. Η συνεχής αύξηση των φόρων (4 ποσοστιαίες μονάδες άνω του ΑΕΠ την τελευταία 6ετία) στερεί την ιδιωτική οικονομία πολυτίμου ρευστότητος δι’ επενδύσεις. Η δήθεν «δυσμενής» αναλογία αμέσων και εμμέσων φόρων ανατρέπεται από την συνεχή αβεβαιότητα των φορολογικών ελέγχων όλων των επιχειρήσεων και χρήσεων.
Μιά γενναία φορολογική μεταρρύθμιση θα έπρεπε ν’ αυτοματοποιήσει τον φόρο εισοδήματος των επιχειρήσεων , εισπράττοντας ένα χαμηλό ποσοστό επί των πωλήσεων, μειώνοντας τον συντελεστή φορολογίας φυσικών προσώπων και γενικεύοντάς τον σε όλες τις προσόδους από μερίσματα, ακίνητα, υπεραξίες κλπ. Ούτω τα δημόσια έσοδα θα σταθεροποιούντο κι’ ο φορολογούμενος δεν θα εξωθείτο στον χαμηλότερο συντελεστή. Το κράτος θα περιόριζε το δίδακτρο φοροδιαφυγής , που καταβάλλει με τους σημερινούς υψηλούς (μέχρις και 55%) συντελεστές και διά της... φοροσυναλλαγής! Από την διασταύρωση του ΦΠΑ με τις φορτωτικές στη διακίνηση αγαθών θα μπορούσαν να προκύψουν έσοδα ενός δις ευρώ που διαφεύγουν. Με την αναπροσαρμογή των εισφορών ΙΚΑ θα ήταν δυνατόν ν’ ασφαλισθή ολόκληρος ο πληθυσμός της χώρας. Η Κτηματογράφηση των δασών, ακτών και υπεραστικών ακινήτων θα προστάτευε την δημοσία περιουσία και θα περιόριζε την αυθαίρετη δόμηση.
Η διακοπή της φορολογικής ανασπάσεως , η εφαρμογή του διπλογραφικού συστήματος στο δημόσιον λογιστικό και η χρήση ψηφιακής τεχνολογίας στην διασταύρωση των στοιχείων αποτελούν μέσα εξορθολογισμού των ελλειμμάτων. Εν τούτοις, η κοινωνική ωφέλεια απο την πραγματοποίηση των δημοσίων δαπανών αυξάνει μόνον όταν η αναλογία των προς το εθνικό προϊόν μειούται.
(Από την ΕΣΤΙΑ)