Μια νέα έρευνα του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου των εργατικών συνδικάτων
αποκαλύπτει τις επιδράσεις της οικονομικής κρίσης στην ανεργία και την
ανισότητα. Κατηγορεί τους ηγέτες της ΕΕ, κυρίως τις πιέσεις της
Επιτροπής για λιτότητα στις αρχές του 2011, και την προηγούμενη σφικτή
νομισματική πολιτική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, για την αποτυχία
οικονομικής ανάκαμψης.
Η έκθεση
αντιπαραθέτει την ευρωπαϊκή κατάσταση με την εύθραυστη οικονομική
ανάκαμψη των ΗΠΑ. Η ΕΕ εισήλθε σε διπλή ύφεση το τελευταίο τρίμηνο του
2011, με την οικονομία να συρρικνώνεται κατά 0.3% και το ποσοστό
ανεργίας να συνεχίζει να αυξάνεται, φθάνοντας τον Ιανουάριο σε επίπεδα
ρεκόρ (10.7%) για την ευρωζώνη. Η μελέτη παρουσιάστηκε σε συνέδριο στην
Επιτροπή Οικονομικών και Κοινωνικών Υποθέσεων στις 20 Μαρτίου.
«Συλλογική αποτυχία»
Η έκθεση κατηγορεί την μεγάλη αναντιστοιχία πράξεων σε ευρωπαϊκό και
εθνικό επίπεδο.
Ο Andrew Watt, οικονομολόγος και ένας από τους συντάκτες της έκθεσης,
τόνισε: «Ήταν μια συλλογική αποτυχία. Της Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής
Κεντρικής Τράπεζας και των εθνικών κυβερνήσεων».
«Σε μια φυσιολογική δημοκρατία, ο Olli Rehn θα έπρεπε να αναγκαστεί
να παραιτηθεί», τόνισε, αναφερόμενος στον Επίτροπο Οικονομίας και
Οικονομικών Υποθέσεων.
Η έκθεση ασκεί κριτική επίσης στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα,
θεωρώντας ότι βοήθησε στην «καταστολή της ανάκαμψης», αυξάνοντας τα
επιτόκια για την αναχρηματοδότηση των τραπεζών δύο φορές μέσα στο 2011,
καθιστώντας πιο δύσκολο τον δανεισμό των κυβερνήσεων, των καταναλωτών
και των εταιρειών στην πραγματική οικονομία.
«Και στις δύο περιπτώσεις, η αύξηση των spreads στις αποδόσεις των
10ετών ομολόγων [των οικονομιών της περιφέρειας] εκτοξεύθηκε στα ύψη»,
υπογραμμίζει η έκθεση.
Η γενική αύξηση των αποδόσεων των ομολόγων στην ευρωζώνη, ήταν μια
από τις βασικές αιτίες για την επιβράδυνση της οικονομικής
δραστηριότητας και της αύξησης της ανεργίας το δεύτερο 6μηνο του 2011.
Η έκθεση ισχυρίζεται ότι αυτό οδήγησε στην οικονομική κρίση ακόμη και
χώρες με χαμηλό δείκτη χρέους και ελλείμματος.
Οι γερμανικές προτεραιότητες «έκαναν βαθύτερη την ύφεση»
Η ΕΚΤ από τότε έχει αντιστρέψει πλήρως την πολιτική της, μειώνοντας
δραματικά τα επιτόκια στα αρχικά επίπεδα, και λαμβάνοντας μέτρα όπως η
αγορά πάνω από 200δις ευρώ ισπανικών και ιταλικών ομολόγων, και διέθεσε
πάνω από 1 τρις ευρώ σε 3ετή δάνεια χαμηλού επιτοκίου στις τράπεζες της
ευρωζώνης από τον Δεκέμβριο.
Αυτή η κίνηση κατεύνασε την οικονομική κρίση και έδωσε «ανάσα» στους
ευρωπαίους ηγέτες. Ωστόσο είναι αβέβαιο στο κατά πόσο αυτό θα διαρκέσει
με την απουσία αποτελεσματικών μεταρρυθμίσεων σε εθνικό και ευρωπαϊκό
επίπεδο.
Συγκεκριμένα, η ανταγωνιστικότητα των κρατών μελών θα πρέπει να
συγκλίνει ώστε να μειωθούν οι εμπορικές ανισορροπίες μεταξύ τους. Εφόσον
οι χώρες δεν μπορούν να προβούν σε υποτίμηση του ευρώ, αυτό σημαίνει
ότι οι μισθοί θα πρέπει να μειωθούν δραματικά στις οικονομίες της
περιφέρειας, όπως αυτή της Ελλάδας, σε σχέση με αυτές του πυρήνα.
Κάποιοι οικονομολόγοι λένε ότι η εξισορρόπηση μπορεί να επέλθει και
με αύξηση των μισθών στην «υπερανταγωνιστική» στη Γερμανία. Η έκθεση
λέει «η επιμονή της Γερμανίας και άλλων οικονομιών του πυρήνα να
διορθωθούν μονομερώς από τα κράτη μέλη με έλλειμμα οι ανισορροπίες στο
ισοζύγιο, θα κάνουν την ύφεση βαθύτερη και θα την επεκτείνουν
περαιτέρω».
Αυξανόμενη ανεργία και ανισότητα
Η μελέτη περιγράφει λεπτομερώς τις αυξήσεις στην ανεργία, τη φτώχεια
και την ανισότητα ως αποτελέσματα της κρίσης, αναφέροντας στατιστικά
στοιχεία από διάφορες πηγές όπως η Eurostat, η EKT, το Οικονομικό
Πανεπιστήμιο του Παρισιού κλπ.
Οι νέοι είναι αυτοί που πλήττονται περισσότερο, με μέσο όρο στην ΕΕ
22.4%, με τους προσωρινά απασχολούμενους να είναι πάνω από το 40%
(σχεδόν 4 φορές όσα είναι τα άτομα άνω των 25). Δραματική είναι η
κατάσταση και για τους μετανάστες εκτός ΕΕ, οι οποίοι πλήττονται με
ποσοστό ανεργίας 20%.
Τέλος, ιδιαίτερη αναφορά γίνεται και στην αυξανόμενη ανισότητα μεταξύ
των πολιτών της ΕΕ, όπως και μεταξύ των χωρών και περιφερειών της ΕΕ.
(από www.euractiv.gr, 22/03/2012)