Το «πράσινο φως» για την περαιτέρω ενίσχυση του «οπλοστασίου» των Ευρωπαίων κατά της κρίσης δίνει τώρα το Βερολίνο, επιλέγοντας όμως μία μέση λύση που είναι εξαιρετικά πιθανό σύντομα να αποδειχθεί ανεπαρκής. Οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης θα συναντηθούν στο τέλος της εβδομάδας (30-31/3) στην Κοπεγχάγη προκειμένου να αποφασίσουν εάν και πώς θα αθροιστούν τα κεφάλαια του προσωρινού μηχανισμού στήριξης (EFSF) με εκείνα του μόνιμου (ESM).
Σε εμπιστευτικό έγγραφο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ενόψει του Eurogroup, περιγράφονται τρεις προτάσεις: Ο αρμόδιος επίτροπος Ολι Ρεν προκρίνει τη λύση που θέλει τα κεφάλαια του EFSF (440 δισ. ευρώ) να αθροίζονται με εκείνα του ESM (500 δισ. ευρώ), ώστε να «αγγίξουν» το 1 τρισ. ευρώ. Εναλλακτικά θα μπορούσαν να αθροιστούν τα κεφάλαια του ESΜ με τα κεφάλαια του EFSF που δεν έχουν ακόμα διατεθεί (περί τα 240 δισ. ευρώ), ώστε το σύνολο να αυξηθεί στα 740 δισ. ευρώ. Τέλος, η ηπιότερη μέθοδος προβλέπει την άθροιση των κεφαλαίων του ESM με εκείνα που ήδη έχουν διατεθεί από τον EFSF (περί 200 δισ. ευρώ).
Μέχρι σήμερα το Βερολίνο διαφωνούσε με όλες αυτές τις προτάσεις. Χθες, όμως, η καγκελάριος Μέρκελ δήλωσε ότι «το όριο για τον ESM πρέπει να είναι στα 500 δισ. ευρώ, αλλά προκειμένου να έχουμε και τα 500 δισ. ευρώ στη διάθεση μας, θα μπορούσαμε να φανταστούμε ότι αφήνουμε τα προγράμματα που ήδη χρησιμοποιούνται να `τρέχουν' παράλληλα με τον ESM, μέχρις ότου τα κράτη που έλαβαν τα δάνεια τα αποπληρώσουν». «Αυτό θα πάρει λίγα χρόνια και τότε ο ESM θα λειτουργήσει και πάλι μόνος του», συμπλήρωσε η καγκελάριος.
Ελιγμός
Βλέποντας ότι κινδυνεύει να απομονωθεί πλήρως (ακόμα και η Φινλανδία άλλαξε στάση τα τελευταία 24ωρα), η Γερμανία αναγκάστηκε σε αναδίπλωση, υιοθετώντας το «μικρότερο κακό»: Η λύση που προκρίνει αυξάνει λιγότερο από τις άλλες δύο τους πόρους του ESM -άρα και τα κεφάλαια που διαθέτει το Βερολίνο (από 211 σε 280 δισ. ευρώ, ενώ αν αθροιζόταν το σύνολο των κεφαλαίων θα έπρεπε να διαθέσει 400 δισ. ευρώ). Κυρίως, όμως, η αύξηση αυτή έχει ημερομηνία λήξης, καθώς μόλις αποπληρωθούν τα δάνεια που έχουν ήδη δοθεί, το όριο των κεφαλαίων του ESM θα επιστρέψει στα 500 δισ. ευρώ. Εν τω μεταξύ το «οπλοστάσιο» θα έχει ενισχυθεί, ικανοποιώντας τον όρο που έθεσε το ΔΝΤ προκειμένου να συνεισφέρει κι αυτό από την πλευρά του επιπλέον 500 δισ. ευρώ (η απόφαση θα ληφθεί 20 - 22 Απριλίου).
Με το συγκεκριμένο χειρισμό η καγκελάριος ελπίζει, επίσης, να αποφύγει μια νέα δύσκολη μάχη στο γερμανικό Κοινοβούλιο. Σύμφωνα με κοινοτικό αξιωματούχο που επικαλούνται οι Financial Times, η προσέγγιση αυτή δεν θα απαιτήσει νέα ψηφοφορία στο Βερολίνο προτού επικυρωθεί από τη Διοίκηση του ESM, η οποία θα αρχίσει να λειτουργεί το καλοκαίρι. Αναβάλλεται, έτσι, μια δύσκολη κοινοβουλευτική μάχη, καθώς η καγκελάριος δύσκολα θα πείσει τους κυβερνητικούς εταίρους της ή ακόμα και κάποιους βουλευτές του κόμματός της. Χαρακτηριστικό είναι χθεσινό άρθρο της λαϊκίστικης Bild για τη νέα εκλογική πανωλεθρία των Φιλελευθέρων στο κρατίδιο του Σάαρ, όπου προτείνεται ως μονόδρομος για την αναγέννηση του κόμματος η υιοθέτηση σκληρής γραμμής στο θέμα των κεφαλαίων του ESM.
Ακόμα κι αν απολέσει, βέβαια, τη στήριξη των κυβερνητικών της εταίρων, η καγκελάριος μπορεί να υπολογίζει στις ψήφους της αντιπολίτευσης. Κάτι τέτοιο, όμως, πιθανότατα θα σημάνει το τέλος του σημερινού κυβερνητικού συνασπισμού. Το χειρότερο, δε, με όλες αυτές τις ακροβασίες είναι ότι τελικά δεν οδηγούν στην ουσιαστική ενίσχυση των κεφαλαίων του ESM, καθώς διαθέσιμα προς δανεισμό θα είναι και πάλι 500 δισ. ευρώ. Κι αυτό το γνωρίζουν οι αγορές...
(από την εφημερίδα "ΗΜΕΡΗΣΙΑ", 27/03/2012)