Του Κ. Ν. Σταμπολή
Η υπόθεση της αιολικής ενέργειας στην χώρα μας έκανε ένα μικρό, αλλά σημαντικό, βήμα εμπρός την περασμένη εβδομάδα με την ολοκλήρωση και πλήρη λειτουργία του μεγαλύτερου ενιαίου αιολικού πάρκου της χώρας. Μικρό βήμα επειδή η απόλυτη νέα ισχύς που προστεθεί αντιστοιχεί σε 10 MW (η συνολική εγκατεστημένη αιολική ισχύς στην Ελλάδα φθάνει πλέον τα 430 MW), σημαντικό δε γιατί αποτελεί μέρος του μεγαλύτερου ενοποιημένου αιολικού πάρκου που λειτουργεί στην χώρα μας με ισχύ 62,5 μεγαβάτ. Πρόκειται για το αιολικό πάρκο που βρίσκεται στην θέση Μοναστήρι ΙΙ της Κοινότητας Κέχρου, στο Νομό Ροδόπης το οποίο εγκαινιάστηκε το περασμένο Σάββατο από τον υφυπουργό Ανάπτυξης κον. Γιώργο Σαλαγκούδη. Το νέο αυτό αιολικό πάρκο ανήκει στις εταιρείες Damco Energy ΑΕ και Διεθνής Κατασκευαστική ΑΤΤΝΕ των Ομιλών Κοπελούζου και Σαμαρά αντιστοίχως. Αποτελείται από 71 Ανεμογεννήτριες, οι οποίες εκτείνονται σε κορυφογραμμή μήκους περίπου 30 χιλιομέτρων. Η συνολική επένδυση ανήλθε σε 70. εκατομ. ευρώ, με μερική χρηματοδότηση από την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος.
Οι Ομιλοι Κοπελούζου και Σαμαρά επενδύουν σταθερά στην καθαρή και περιβαλλοντικά φιλική ενέργεια, ενισχύοντας την Ευρωπαϊκή και εθνική πολιτική για διείσδυση των ΑΠΕ κατά 20,1% στην ηλεκτροπαραγωγή με ορίζοντα το 2010, συμβάλλοντας επίσης στις δεσμεύσεις που απορρέουν από το Πρωτόκολλο του Κυότο. Εκτός από την Θράκη, οι δύο όμιλοι διαθέτουν αιολικά πάρκα στην Εύβοια και ένα μικρό υδροηλεκτρικό σταθμό στο Δήμο Σπερχιάδας του Νομού Φθιώτιδας. Σήμερα η εγκατεστημένη ισχύς μονάδων από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ανέρχεται σε 75 MW. Επίσης έχουν εξασφαλιστεί άδειες παραγωγής για επιπλέον 120ΜW, ενώ μελετούν και άλλες θέσεις για πρόσθετη ισχύ 100MW. Μέσα στο 2005 έχει προγραμματιστεί η έναρξη εργασιών για αιολικά πάρκα στους νομούς Κορινθίας και Αχαίας ισχύος 40 MW.
Η παραγόμενη καθαρή αιολική ενέργεια, από το νέο αιολικό πάρκο στην Θράκη είναι ικανή να καλύψει τις ανάγκες σε ηλεκτρισμό μιας πόλης 60.000 οικογενειών. Η παραγωγή του σε ετήσια βάση ανέρχεται σε 170.000.000 KWh, ενώ η λειτουργία του μειώνει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά 150.000 τόνους κάθε χρόνο.
Το έργο της επέκτασης ολοκληρώθηκε στο χρόνο ρεκόρ των οκτώ μηνών. Περιλαμβάνει δε, εναέρια γραμμή μεταφοράς μέσης τάσης που συνδέθηκε στον ήδη κατασκευασμένο από τους επενδυτές υποσταθμό ανυψώσεως τάσεως 20/150KV.
Τα τελευταία τρία με τέσσερα χρόνια έχει αναπτυχθεί μια σοβαρή δραστηριότητα από επενδυτές στην εκμετάλλευση της αιολικής ενέργειας στην ευρύτερη περιοχή Ροδόπης και Έβρου-περιοχή Κέχρου-κυρίως εξ’αιτίας των καλών ανεμολογικών στοιχείων της περιοχής. Μέχρι σήμερα έχουν αδειοδοτήθει δέκα (10) αιολικά πάρκα συνολικής ισχύος 202 MW από τα οποία τα 137 MW έχουν ήδη διασυνδεθεί στο εθνικό δίκτυο της ΔΕΗ και λειτουργούν κανονικά παράγοντας καθαρή ενέργεια. Μέχρι το καλοκαίρι του 2005 πρόκειται να λειτουργήσουν και τα υπόλοιπα αιολικά πάρκα.
Οι εταιρείες Αιολικά Πάρκα Θράκης Α.Ε. και Διεθνής Αιολική Θράκης Α.Ε. συμφερόντων του ομίλου Κοπελούζου έχουν εγκατεστημένη ισχύ 63,54 MW. Εταιρείες συμφερόντων του κ. Ρόκα κατέχουν 71,5 MW ενώ κατασκευάζονται ακόμα 64,8 MW αιολικά από εταιρείες του Ομίλου ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ. Το ύψος των επενδύσεων που υλοποιήθηκαν στην περιοχή, υπερβαίνει τα 200 εκατομμύρια ευρώ. Στην φάση κατασκευής των έργων αυτών απασχολήθηκαν πάνω από 200 άτομα, πολλά από τα οποία ήταν της περιοχής. Το μόνιμο τεχνικό προσωπικό που απαιτείται για την λειτουργία αυτών των έργων είναι 20 περίπου άτομα. Από την λειτουργία των μονάδων αυτών αποδίδεται στους ΟΤΑ της περιοχής ποσοστό 2% επί του τζίρου, Δηλαδή αποδίδονται 600.000 ευρώ ανά έτος στους δήμους στην περιοχή των οποίων κατασκευάσθηκαν τα πάρκα. Εκτιμάται ότι θα κατασκευασθούν ακόμη 10 αιολικά πάρκα στην περιοχή της Θράκης, μετά την διεύρυνση του δικτύου της ΔΕΗ, συνολικής ισχύος 100,7 MW, τα οποία θα ενταχθούν στο «Ειδικό Έργο Θράκης». Επίσης αναμένεται να αδειοδοτηθούν σποραδικά 4-5 ακόμη μικρά αιολικά στην υπόλοιπη περιφέρεια.
Όπως τονίζει, Μηχανολόγος-Μηχανικός, κ. Γιώργος Σωτηρέλης ο οποίος εργάζεται στην περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης «η λειτουργία των αιολικών πάρκων στην περιοχή Θράκης έχει αποφέρει, και θ’αποφέρει, ευρύτερα οικονομικά και κοινωνικά οφέλη αφού εκσυγχρονίσθηκαν και επεκτάθηκαν τα υφιστάμενα οδικά δίκτυα της περιοχής καθώς και αυτά για τον ηλεκτρισμό ενώ η κοινωνική εισφορά των τριών μεγάλων εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην περιοχή έχει εκτιμηθεί ως ιδιαίτερα θετική. Για αυτό σε αντίθεση με άλλα μέρη της Ελλάδας όπου συνήθως υπάρχει αντίδραση στην εγκατάσταση και λειτουργία αιολικών μονάδων, από τοπικούς παράγοντες στη Θράκη οι κοινότητες της περιοχής έχουν αγκαλιάσει και υποστηρίξει με κάθε τρόπο το έργο.»
Όμως η περαιτέρω ανάπτυξη των αιολικών πάρκων στην Θράκη και την Ανατολική Μακεδονία, αλλά και σε άλλα μέρη της Ελλάδος, προσκρούει όχι μόνο στις τοπικές αντιδράσεις – οι περισσότερες από τις οποίες είναι συνήθως αδικαιολόγητες και αποβλέπουν σε οικονομικά οφέλη-αλλά στην ανυπαρξία κατάλληλων γραμμών μεταφοράς και δικτύων διανομής. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα της Θράκης, όπως πολύ εύγλωττα εξηγεί ο κ. Δημήτρης Κοπελούζος, της Damco Energy, «Το όφελος, για την οικονομία, το περιβάλλον και την τοπική ανάπτυξη, από την λειτουργία των αιολικών πάρκων που δημιουργούμε, είναι αποτέλεσμα της συνεργασίας των επενδυτών, των φορέων της Τ.Α., των αρμόδιων αρχών. Μπορώ να πώ όμως όλα αυτά τα πολύ σημαντικά, δεν θα αρκούσαν για την πραγματοποίηση των επενδύσεων, αν δεν υπήρχε η βασική υποδομή για τα έργα αυτά, που δεν είναι άλλη από τα δίκτυα μεταφοράς.
Η εκμετάλλευση του αιολικού δυναμικού της περιοχής, από εμάς, και από πολλές άλλες εταιρείες, έγινε δυνατή επειδή από την περιοχή διέρχεται γραμμή μεταφοράς υψηλής τάσης, με την οποία συνδέθηκαν τα αιολικά πάρκα της Θράκης. Εάν δεν υπήρχε η γραμμή αυτή, αμφιβάλω πολύ αν θα μπορούσε να κατασκευαστεί έστω και το ένα δέκατο του δυναμικού.
Δηλαδή, ενδεχομένως θα είχαμε τις άδειες, αλλά δεν θα μπορούσαμε να εγκαταστήσουμε τις ανεμογεννήτριες, λόγω έλλειψης δικτύου. Κάτι, που, για αυτόν ακριβώς το λόγο, συμβαίνει δυστυχώς σε πολλές περιοχές της χώρας με πλούσιο, αλλά ανεκμετάλλευτο αιολικό δυναμικό.»