Τι Δεν Ζήτησε η Κυβέρνηση

Ο κύκλος των τελευταίων συναντήσεων της ελληνικής κυβέρνησης με τις ευρωπαϊκές αρχές και κυβερνήσεις ολοκληρώνεται με βασικό αντικείμενο την εφαρμογή του τρέχοντος προγράμματος που εκτροχιάστηκε λόγω των εκλογών και της μη λήψης μέτρων στη διάρκεια του καλοκαιριού. Δειλά-δειλά τίθεται(;) και το θέμα της επιμήκυνσης του προγράμματος. Στόχος της επιμήκυνσης η καθυστέρηση των περικοπών, με την ελπίδα κάτι να γίνει στο ενδιάμεσο μήπως και κάποιες περικοπές αποφευχθούν ή σε κάθε περίπτωση αναβληθούν πέραν του χρονικού ορίζοντα της παρούσης κυβέρνησης, που λόγω προεδρικών εκλογών είναι πιθανόν ότι δεν θα ξεπεράσει τις αρχές του 2015 (η παρούσα πλειοψηφία δεν επαρκεί για ψήφιση προέδρου Δημοκρατίας).

Η καθυστέρηση της υλοποίησης του προγράμματος και το αίτημα για επιμήκυνση (που συνεπάγεται βεβαίως πρόσθετα χρήματα), αποτελεί μια πολιτική επιλογή που αποκλείει την προώθηση του βασικού αιτήματος της Ελλάδας που αντί της επιμήκυνσης θα έπρεπε να είναι μαζικές επενδύσεις ιδιωτών υποστηριζόμενες και χρηματοδοτούμενες από την Ευρώπη. Χωρίς αυτές κανένα πρόγραμμα δεν βγαίνει και η χώρα είναι παγιδευμένη σε έναν φαύλο κύκλο ανέχειας και δυστυχίας. Εξηγούμαι:

Η Ελλάδα έχει 1,2 εκ. ανέργους οι οποίοι μετά τη λήψη των μέτρων των 11,5 δις θα αυξηθούν και άλλο και θα προσεγγίσουν το 1,5 εκ. Οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα είναι περίπου 3 εκ. και εκτός από τους ανέργους πρέπει να χρηματοδοτήσουν 2,8 εκ. συνταξιούχους και 800 χιλ. περίπου δημοσίους υπαλλήλους. Όλα αυτά όταν -με βάση τον προγραμματισμό της τρόικας- η χώρα θα πρέπει να έχει πρωτογενή πλεονάσματα στον προϋπολογισμό της από το 2014 μέχρι το 2020 ύψους 4,5% του ΑΕΠ που θα οδεύουν στο εξωτερικό για να καλύπτουν τους τόκους των δανείων που έχουμε λάβει.

Ταυτόχρονα το εξωτερικό μας ισοζύγιο, παρά την εφιαλτική πολυετή ύφεση, παραμένει βαθειά αρνητικό (έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών στο 7% του ΑΕΠ). Ισοζύγιο που όσο και να κόβουμε μισθούς και συντάξεις δεν πρόκειται να ισορροπήσει [1] αν δεν μπουν στη χώρα επενδύσεις που θα επιτρέψουν στη χώρα να ξαναρχίσει να εξάγει αγαθά και υπηρεσίες και να υποκαθιστά μέρος των αγαθών που σήμερα εισάγει.

Αν λοιπόν δεν αρχίσουν και πάλι να δουλεύουν και να παράγουν πλούτο οι Έλληνες που είναι άνεργοι, σε παραγωγικές και διεθνώς ανταγωνιστικές θέσεις εργασίας, ανάπτυξη δεν πρόκειται να υπάρξει και αντίθετα, αργά ή γρήγορα, θα μπούμε σε ένα φαύλο κύκλο κοινωνικής και πολιτικής αναταραχής. Οι άνεργοι που μπήκαν στην ανεργία το 2010 και 2011, το 2014 και το 2015 δεν θα είναι πλέον άνεργοι. Θα είναι ή μετανάστες ή άνθρωποι σε απόλυτη απόγνωση που θα προκαλέσουν κοινωνική έκρηξη.

Θέσεις εργασίας ανταγωνιστικές, με διάρκεια ζωής, μπορεί να υπάρξουν μόνο αν γίνουν στη χώρα επενδύσεις. Η θεωρία της τρόικας ότι επενδύσεις θα έρθουν αν μειώσουμε επαρκώς το κόστος εργασίας είναι εκτός πραγματικότητας. Ο βαθμός της δικής της (και της δικής μας προπαντός), αποτυχίας σε ό,τι αφορά την πρόοδο των μεταρρυθμίσεων φαίνεται άλλωστε από το γεγονός ότι, με βάση τα πρόσφατα στοιχεία του World Economic Forum, δύο χρόνια μετά τον ερχομό τους στην Ελλάδα η χώρα κατρακύλησε στην 96^η θέση παγκοσμίως από πλευράς ανταγωνιστικότητας, σε σχέση με την 90^η το 2011 και την 83^η το 2010! Η αποτυχία δεν αφορά μόνο τα μακροοικονομικά στοιχεία όπου η χώρα παραμένει στον πάτο (στην 144^η θέση μεταξύ 144 χωρών στον κόσμο), αλλά και τη λειτουργία των θεσμών (στην 111^η θέση), το βάρος της γραφειοκρατίας (141^η θέση), την αποτελεσματικότητα της λειτουργίας της αγοράς για αγαθά (108^η), της αγοράς εργασίας (133^η), της διαφθοράς (104^η), της προστασίας των επενδύσεων (125^η), καθώς και της φορολογικής επιβάρυνσης (138^η).

Τα δεδομένα αυτά είναι τόσο δυσμενή ώστε τα πλεονεκτήματα της χώρας που καταγράφονται στην έκθεση (π.χ. πρόσβαση στη διεθνή αγορά, καλές υποδομές, υψηλό επίπεδο υγείας, διαθεσιμότητα επιστημόνων & μηχανικών κ.λπ.), ακυρώνονται σχεδόν εξ ολοκλήρου σε ό,τι αφορά τη μαζική προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων. Ιδίως αν συνυπολογίσουμε τον κίνδυνο να κυβερνήσει μέσα στην επόμενη πενταετία μια δηλωμένα αντιεπιχειρηματική πολιτική δύναμη (ΣΥΡΙΖΑ) και την αναξιοπιστία του ελληνικού κράτους σε ό,τι αφορά την εκπλήρωση των υποχρεώσεών του και την φορολογική σταθερότητα.

Είναι προφανές ότι με τα δεδομένα αυτά μαζικές ιδιωτικές επενδύσεις που θα αποφορτίσουν την πίεση της ανεργίας δεν πρόκειται να έρθουν. Μόνη ελπίδα όπως αναφέρθηκε και στην αρχή , παράλληλα με επαναστατικές σε ρυθμό και ένταση μεταρρυθμίσεις σε όλα τα επίπεδα, οι οποίες όμως δεν προλαβαίνουν να αλλάξουν εγκαίρως την καταστροφική αυτή εικόνα, είναι οι υποστηριζόμενες και χρηματοδοτούμενες από την Ευρώπη μαζικές επενδύσεις ιδιωτών. Το λεγόμενο «σχέδιο Μάρσαλ» για την Ελλάδα.

Τις επενδύσεις αυτές δυστυχώς δεν τις ζητά η κυβέρνηση, παγιδευμένη στην φενάκη της επιμήκυνσης ενός προγράμματος που χωρίς μαζική επενδυτική βοήθεια –είτε με είτε χωρίς επιμήκυνση- δεν μπορεί να οδηγήσει στη βιωσιμότητα του χρέους και δεν είναι ούτε μακροοικονομικά βιώσιμο, ούτε κοινωνικά και πολιτικά εφικτό. Η κυβέρνηση δεν ζητά δυστυχώς ούτε καν το αυτονόητο, που είναι να μην περικοπεί το επόμενο ΕΣΠΑ από τα 20 στα 12 δις ευρώ, λόγω της άδικης και παράλογης χρήσης ως ετών βάσης του 2008 & 2009 για τον υπολογισμό του ΑΕΠ των περιφερειών.

Κι όμως, το αίτημα του «σχεδίου Μάρσαλ» δεν είναι μόνο λογικό, αφού χωρίς αυτό σοβαρή και διατηρήσιμη ανάπτυξη δεν πρόκειται να υπάρξει. Είναι προπαντός αμοιβαίου οφέλους και για τους Ευρωπαίους, μια που είναι η μόνη ελπίδα τους να πάρουν πίσω ένα αξιόλογο μέρος των χρημάτων τα οποία έχουν δώσει.

[1] Όσο το ισοζύγιο παραμένει βαθειά αρνητικό η χώρα θα συνεχίσει να εξαρτάται απολύτως από τη διεθνή χρηματοδότηση και η νομισματική αβεβαιότητα θα παραμένει. Η Αργεντινή χρεοκόπησε με έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών μόλις 2%.

(από την εφημερίδα "Εστία")