Στο εξαιρετικό άρθρο του κ. Χριστόφορου Ματιάτου που
δημοσιεύθηκε στο προχθεσινό φύλλο της «Εστίας», γίνεται αναφορά στο βιβλίο
«Δημοσιονομική Οικονομία» που συνέγραψαν προ ημίσεως αιώνος (1963) οι Γάλλοι καθηγητές
Μπροσιέ και Ταμπατονί. Εγραφαν λοιπόν στο βιβλίο τους οι δύο συγγραφείς -και
μεταφέρει ο κ. Ματιάτος- ότι «τίποτε δεν είναι χειρότερο από ένα φορολογικό
σύστημα περίπλοκο, σε διηνεκή αλλαγή».
Αλλεπάλληλα νομοσχέδια
Οταν το έγραφαν αυτό οι δύο Γάλλοι καθηγητές δεν είχαν κατά
νούν την Ελλάδα, αφού τότε το φορολογικό μας σύστημα δεν ήταν τόσο περίπλοκο
και δεν άλλαζε διαρκώς. Ομως σήμερα σε εμάς θα ανεφέροντο. Διότι την τελευταία
30ετία ακολουθούμε κατά γράμμα την συνταγή που θεωρούσαν απευκταία. Από την
δεκαετία του ’80 το φορολογικό μας σύστημα αλλάζει διαρκώς. Κάθε νέα Κυβέρνησις
και κάθε νέος υπουργός Οικονομικών καταθέτει στην Βουλή όχι ένα, αλλά πολλά
φορολογικά νομοσχέδια. Τα οποία δεν απλοποιούν, αλλά περιπλέκουν τα πράγματα.
Ετσι, με τα χρόνια το φορολογικό μας σύστημα κατέστη απίστευτα περίπλοκο και ως
εκ τούτου άκρως αναποτελεσματικό, με συνέπεια να οργιάζη η φοροδιαφυγή.
Μετά την άνοδο του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία το φορολογικό μας
σύστημα άλλαζε σχεδόν κάθε χρόνο. Μέσα σε μία οκταετία (1981-89) ο Ανδρέας
Παπανδρέου άλλαξε τέσσερεις υπουργούς Εθνικής Οικονομίας (Λάζαρης, Αρσένης,
Σημίτης, Ρουμελιώτης) και πέντε υπουργούς Οικονομικών (Δρεττάκης,
Κουλουριάνος, Ποττάκης, Αρσένης, Τσοβόλας). Ο καθένας είχε διαφορετική πολιτική
και άλλαζε - στην ουσία περιέπλεκε - το φορολογικό μας σύστημα. Αλλοτε άλλαζαν
οι συντελεστές φορολογίας, άλλοτε άλλαζε ο τρόπος προσδιορισμού του εισοδήματος
(με ή χωρίς τεκμήρια), άλλοτε προσετίθεντο ή περιορίζοντο οι διάφορες
φοροαπαλλαγές.
Η συνταγή που καθιερώθηκε από τον Α. Παπανδρέου συνεχίσθηκε
μέχρι σήμερα. Δεν άλλαζαν τόσο συχνά οι υπουργοί, αλλά άλλαζε διαρκώς η
φορολογική πολιτική. Κάθε νομοθετική διάταξις υπέκρυπτε μία νέα γραφειοκρατική
διαδικασία που περιέπλεκε το σύστημα. Δεν έχει παρά να συγκρίνη κανείς τα
έντυπα των φορολογικών δηλώσεων πριν από 35 χρόνια με τα σημερινά, που
υποβάλλονται πλέον ηλεκτρονικώς. Κάθε χρόνο προστίθενται τετραγωνίδια προς
συμπλήρωση. Ουδέποτε καταργήθηκαν τετραγωνίδια. Πάντοτε προσετίθεντο. Το ίδιο
και στα συμπληρωματικά έντυπα που υποχρεούνται να υποβάλλουν οι φορολογούμενοι.
Αδιάψευστο και αυτό πειστήριο ότι το σύστημα δεν απλοποιείτο, αλλά
περιεπλέκετο.
Πέραν δαιδαλωδών διαδικασιών, σχεδόν κάθε χρόνο άλλαζε και η
φορολογική κλίμαξ. Αυτό θα μπορούσε να δικαιολογηθή την περίοδο του υψηλού
πληθωρισμού, κατά την οποία υποτίθεται ότι γινόταν «τιμαριθμοποίηση» της
φορολογικής κλίμακος. Αλλά δεν επρόκειτο περί αυτού. Στην πραγματικότητα
άλλαζαν οι συντελεστές φορολογίας, αναλόγως με το ποιό κόμμα ήταν στην
Κυβέρνηση και ποιός ήταν Υπουργός Οικονομικών. Ετσι είχαμε συνεχείς
αυξομειώσεις του ανωτάτου συντελεστού φορολογίας. Το 1981 ο ανώτατος
συντελεστής ήταν 60%, αργότερα αυξήθηκε σε 63%, μετά μειώθηκε σε 50% και στην
συνέχεια σε 40%, αργότερα αυξήθηκε πάλι σε 45% γιά να μειωθή σε 42,5% και στην
συνέχεια σε 40% και από διετίας να επανέλθη στο 45%!
Συντελεστές-ασσανσέρ
Οι συντελεστές φορολογίας στην χώρα μας θυμίζουν ασσανσέρ.
Ανεβοκατεβαίνουν ανάλογα με το ποιός κυβερνά. Το ίδιο και οι φορολογικές
διαδικασίες. Και επειδή το σύστημα είναι τόσο περίπλοκο και εν τέλει
αναποτελεσματικό, συσσωρεύονται εκατομμύρια εκκρεμών φορολογικών υποθέσεων που
«κλείνουν» με συνοπτικές διαδικασίες. Κάθε τόσο έρχονται προς ψήφιση στην Βουλή
διατάξεις περί περαιώσεως εκκρεμουσών φορολογικών υποθέσεων, συνήθως με όρους
που ευνοούν τους φοροφυγάδες. Είναι και αυτό ενδεικτικό των «διηνεκών αλλαγών».
Δεν αλλάζει μόνον το σύστημα, αλλά και ο τρόπος φορολογικού ελέγχου.
Η φράσις των δύο Γάλλων καθηγητών, ότι «τίποτε δεν είναι
χειρότερο από ένα φορολογικό σύστημα περίπλοκο, σε διηνεκή αλλαγή», είναι ως να
έχη γραφή γιά την Ελλάδα. Οχι την Ελλάδα του 1963, όταν το φορολογικό μας
σύστημα ήταν σχετικά απλό και σταθερό, αλλά την Ελλάδα μετά το 1981, όπου κάθε
Υπουργός Οικονομικών αλλάζει την φορολογική νομοθεσία. Το δε αποτέλεσμα
το βιώνουμε όλοι: Η συνταγή απεδείχθη καταστροφική.
(από την εφημερίδα "ΕΣΤΙΑ")