Με μια «αόριστη» συμφωνία που δεν θέτει σε αμφισβήτηση την ενεργειακή κυριαρχία των Δυτικών στο Αζερμπαϊτζάν, κατέληξε η επίσκεψη του Putin στο Μπακού αυτή την εβδομάδα.
Τα ταξίδια του Putin στο εξωτερικό συνήθως συνοδεύονται με τη σύναψη συμφωνιών και ένας από τους στενότερους συμμάχους του, ο επικεφαλής της κρατικής πετρελαϊκής εταιρείας Rosneft, Igor Sechin, πήγε στο Μπακού τον περασμένο μήνα προκειμένου να προετοιμάσει το έδαφος.
Η Ρωσία εδώ και καιρό προσπαθεί να αυξήσει την παρουσία της στο Αζερμπαϊτζάν, μια χώρα που ελπίζει η Ευρώπη να την βοηθήσει να μειώσει την εξάρτησή της από το ρωσικό φυσικό αέριο, ύστερα μάλιστα από τους «πολέμους για το φυσικό αέριο» μεταξύ Μόσχας και Κιέβου που προκάλεσαν προβλήματα στην παροχή το 2006 και το 2009.
Ωστόσο την Τρίτη ο Sechin υπέγραψε μόνο μια αόριστη συμφωνία συνεργασίας με την αζέρικη κρατική εταιρεία ενέργειας Socar, καθώς ο Putin προσγειωνόταν στο Μπακού για πρώτη φορά μετά από 7 χρόνια.
«Βάσει της συμφωνίας, σχεδιάζουμε να συνεργαστούμε σε πολλά ζητήματα όπως η κοινή χρήση των υποδομών», είπε ο Sechin σε δημοσιογράφους χωρίς να προβεί σε λεπτομέρειες.
Πηγές και από τις δύο πλευρές τόνισαν ότι υπήρξαν πολλές διαφωνίες μέχρι την τελική συμφωνία.
«Το Αζερμπαϊτζάν ζητά υψηλή τιμή για τις υποδομές του που δεν προτίθεται να προσφέρει η Rosneft», τόνισε ανώνυμη ρωσική πηγή.
Οι μεγαλύτερες εταιρείες ενέργειας της Δύσης όπως οι BP, Statoil και Exxon Mobil κυριαρχούν στη βιομηχανία πετρελαίου του Αζερμπαϊτζάν από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης ενώ οι σχέσεις Μόσχας και Μπακού είναι κυρίως «καλές».
Ο πρόεδρος Ilham Aliyev που κυβερνά τη χώρα από το 2003 όπου και διαδέχθηκε τον πατέρα του, προσπαθεί να βρει την κατάλληλη γραμμή ισορροπίας μεταξύ Δύσης και Ρωσίας.
Ωστόσο οι σχέσεις Μόσχας Μπακού εντάθηκαν πέρυσι ύστερα από την αποτυχία των συνομιλιών για τη χρήση ενός σταθμού ραντάρ από τη Ρωσία σε αζέρικο έδαφος.
Η μόνη ρωσική εταιρεία που έχει σημαντική παρουσία στο Αζερμπαϊτζάν είναι η ιδιωτική Lukoil.
Την τελευταία δεκαετία η ρωσική Gazprom συμφώνησε να αγοράζει σχεδόν ολόκληρη την παραγωγή φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν, κάτι που εκλήφθηκε ως επιτυχημένη προσπάθεια της Ρωσίας να υπερασπιστεί την πρωταγωνιστική της θέση στην αγορά φυσικού αερίου στην Ευρώπη.
Ωστόσο η συμφωνία δεν υλοποιήθηκε ποτέ πλήρως, με το Αζερμπαϊτζάν και τις μεγάλες εταιρείες ενέργειας να συμφωνούν να παρέχουν το μεγαλύτερο μέρος του φυσικού αερίου μέσω ενός νέου αγωγού στην Ευρώπη από το 2019.
Το εν λόγω εγχείρημα δεν αποτελεί σημαντική πρόκληση για την ρωσική κυριαρχία στην Ευρώπη, παρόλο που η Μόσχα πάντα ήθελε να διασφαλίζει ότι το Αζερμπαϊτζάν δεν θα καταστεί σημαντική διαδρομή διαμετακόμισης φυσικού αερίου από άλλους παραγωγούς της Κασπίας.
Η απειλή μειώθηκε κάπως όταν το Τουρκμενιστάν αποφάσισε να στρέψει το μεγαλύτερο μέρος του φυσικού του αερίου στην Κίνα, μακριά από τη Ρωσία και τις ευρωπαϊκές αγορές.
Το Αζερμπαϊτζάν έχει περίπου 1 τρις κυβικά μέτρα αποθέματα φυσικού αερίου, σύμφωνα με στοιχεία της ΒΡ, συγκριτικά με τα 33 τρις της Ρωσίας.