Το
1914 η Γερμανία ήταν η μεγαλύτερη Δύναμη στην Ευρώπη. Όταν θέλησε τη Δύναμη
αυτή να την κάνει Κυριαρχία, ηττήθηκε και έχασε εδάφη. Η Γερμανία λόγω
μεγέθους, ποιότητας λαού και άλλων παραγόντων ξαναέγινε μεγάλη και επιχείρησε
να επιβάλλει την Κυριαρχία της στην Ευρώπη βίαια για δεύτερη φορά όπου και πάλι
έχασε εδάφη και διαιρέθηκε.
Με
την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης οι δυο Γερμανίες ενώθηκαν και όπως ήταν
φυσικό έγινε και πάλι η Κυρίαρχη Δύναμη στην Ευρώπη.
Σήμερα
όπου οι άλλες ευρωπαϊκές δυνάμεις είναι ή ενδοστρεφείς όπως η Ρωσία, ή
καταρρέουσες οικονομικά όπως η Μ. Βρετανία και η Γαλλία, για να μην αναφερθούμε
στις ήσσονες, Ιταλία και Ισπανία, η Γερμανία είναι ουσιαστικά η Κυρίαρχη Χώρα
αφού αυτή, στην πραγματικότητα μόνη της, επιβάλλει την ευρωπαϊκή οικονομική και
κατά συνέπεια πολιτική γραμμή.
Αυτό δεν είναι προσπάθεια να ταυτιστεί
η Γερμανία με τις αμαρτίες του παρελθόντος της, αλλά να αναγνωρισθεί μια
ρεαλιστική πραγματικότητα:
τα τελευταία 100 χρόνια η Γερμανία
προβάλλει συνεχώς ως η ισχυρότερη ευρωπαϊκή δύναμη και πλέον τώρα μοναδική, που
με αναίμακτο πλέον τρόπο, επιβάλλει μόνη την πολιτική της ελλείψει
εξισορροπητικού αντιπάλου.
Αυτό δε σημαίνει ότι η Γερμανία είναι
χωρίς προβλήματα. Το τραπεζικό της σύστημα είναι σάπιο, με τις δύο μεγαλύτερες
τράπεζες της να προσποιούνται ότι είναι αξιόχρεες και τις Landesbank να είναι
σε κατάσταση ισπανική.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η
Γερμανία αρνείται την αυστηρή εποπτεία των ευρωπαϊκών Τραπεζών από την Ε.Κ.Τ.,
γιατί τότε θα διαπιστώνετο επισήμως το αναξιόχρεο των γερμανικών Τραπεζών.
Ταυτόχρονα η εξαγωγική της δύναμη φθίνει
λόγω εγγενών υφεσιακών προβλημάτων της Κίνας, της Ρωσίας, της Βραζιλίας αλλά
και της ίδιας της υπόλοιπης Ευρώπης, κύριο πελάτη της Γερμανίας, όπου επί
ετησίας βάσης οι γερμανικές βιομηχανικές εξαγωγές σημειώνουν πτώση 19%, ακόμα
και οι λιανικές πωλήσεις στο εσωτερικό της μειώνονται κατά 2,8% ετησίως.
Παρά τα προβλήματα της, η Γερμανία
θεωρείται η καλύτερη οικονομία στην Ευρώπη κι έτσι επωφελείται από όσους θέλουν
«ασφαλή» τοποθέτηση χρημάτων, είτε στα κρατικά ομόλογα που επωφελούνται
δυσανάλογα από την οικονομική καχεξία του Νότου, είτε σε ιδιωτικές τοποθετήσεις
που θεωρούν ασφαλέστερες τις γερμανικές Τράπεζες.
Έτσι η Γερμανία ως αποδέκτης των
οικονομιών της Ευρώπης μπορεί να χρηματοδοτεί χαμηλότοκα και με εύκολη
ρευστότητα την οικονομία της, η οποία επωφελούμενη και από το χαμηλό οικονομικό
κόστος αναπτύσσεται, ενώ ο Νότος με ακριβή και πολύ περιορισμένη ρευστότητα
μαραζώνει.
Όμως, αυτό το χαμηλό κόστος θα αυξηθεί
σημαντικά αν η Γερμανία συναινέσει στη σωτηρία του Ευρωπαϊκού Νότου προς χάριν
του ευρώ.
Η Γερμανία μέχρι τώρα, με αξιοσημείωτη
αυτό-επιβεβλημένη λιτότητα και δημοσιονομική πειθαρχία, κατάφερε παρόλα τα
προβλήματα της, να προβάλλει την εικόνα, που εν πολλοίς αντιπροσωπεύει την
πραγματικότητα, ενός ισχυρότατου αξιόπιστου κράτους. Έχει πλέον και τον όγκο
και το ειδικό βάρος που απαιτείται και την βούληση να κρατηθεί πλούσια και
αξιόχρεη.
Τα μεγάλα προβλήματα όμως τώρα
βγαίνουν στην επιφάνεια.
Η υπόλοιπη Ευρώπη καταρρέει και ο
υπόλοιπος κόσμος, πλην ενδεχομένως των ΗΠΑ, δεν πάει καλά.
Το 2014 δεν θα υπάρχει αγοραστής για
τα ισπανικά-ιταλικά αλλά και γαλλικά ομόλογα, πλην ΕΚΤ ως τελικού αποδέκτη,
γιατί και οι Εθνικές Τράπεζες και τα Εθνικά Ασφαλιστικά Ταμεία έχουν φτάσει στα
όριά τους.
Παρ’ όλες τις διαβεβαιώσεις για το αντίθετο
από τα επίσημα χείλη, η οικονομία θα είναι υφεσιακή για την Ευρώπη και στάσιμη
για την Γερμανία.
Μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον θα
απαιτηθεί μια στήριξη πολλών εκατοντάδων δισεκατομμυρίων για τις τρεις κύριες
προβληματικές χώρες, Ισπανία, Ιταλία, Γαλλία. Η στήριξη αυτή, είτε σε μορφή
ευρω-ομολόγου εκδιδόμενου από την ΕΚΤ, το ESM ή όποιον άλλο θεσμό, είτε με
τελικό αποδέκτη αυτούς, θα συνιστά ουσιαστικά μεταβίβαση πόρων από την Γερμανία
προς τους υπόλοιπους εταίρους, πράγμα που αντίκειται στην παρούσα συνθήκη,
εκτός αν το κρέας βαπτισθεί ψάρι με κάποια νομική ταχυδακτυλουργία της Ε.Ε.
Ούτως ή άλλως αυτό σημαίνει αλλαγή
πλεύσης με σημαντικότατη στροφή για την Γερμανία, που πηγαίνει κόντρα στις
μέχρι τώρα πολιτικές της αρχές και στην οικονομική της συλλογιστική, ιδιαίτερα
τώρα που και οι δικές της οικονομικές συνθήκες δυσκολεύουν.
Το εναλλακτικό σενάριο, η απόσχιση
δηλαδή της Γερμανίας από την Ευρωζώνη και η στροφή της στην Κεντρική Ευρώπη,
που ήδη έχει αρχίσει, δεν θα είναι εφικτή πριν το 2020, και τέτοιο περιθώριο
χρόνου η Γερμανία δεν έχει.
Η Γερμανία, με την τεράστια πολιτική
μόχλευση που της δίνει η οικονομική της δύναμη, θα πρέπει να πάρει μέσα στο
2014 την απόφαση ή να μεταφέρει μέρος του πλούτου της στις άλλες ευρωπαϊκές
χώρες έναντι κάποιων εγγυήσεων και κάποιας απώλειας εξουσιών από αυτές ή να δει
την κατάρρευση της Ευρώπης στην οποία η ίδια έχει επενδύσει πολλά και δεν έχει
ακόμη βρει υποκατάστατό της. Η απόφαση θα είναι ιδιαίτερα δύσκολη, όποια και αν
είναι η Γερμανική Κυβέρνηση.
Μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον τεραστίων
αποφάσεων, το τι θα πράξει για τις ήδη χρεοκοπημένες ουσιαστικά χώρες της
Ευρώπης, όπως η δική μας, είναι ζήτημα αβεβαιότητας και βαθειάς ανησυχίας γιατί
θα είναι μια υποπαράγραφος της γενικότερης ρύθμισης.
Οποιαδήποτε λύση, επώδυνη για τις
μεγάλες χώρες, οι οποίες μπορούν κάπως να μετριάσουν τις συνέπειες λόγω
μεγέθους, θα είναι διπλά επώδυνη για τις μικρές χώρες, οι οποίες θα χάσουν κι
άλλο ποσοστό εθνικής κυριαρχίας κατ’ ελάχιστο.
Η άποψη των άλλων ευρωπαϊκών χωρών δεν
θα ληφθεί υπόψη.
Η Ευρωπαϊκή Αμφικτιονία έχει ήδη
καταρρεύσει, ακόμη και σαν χώρος διαβούλευσης. Οι αποφάσεις για την οικονομική
πολιτική λαμβάνονται μόνο από την κυριαρχούσα Γερμανία.
Οι Γερμανοί Οικονομολόγοι σήμερα έχουν
την ίδια ισχύ που είχαν οι Γερμανοί Στρατηγοί το 1914. Ας ελπίσουμε ότι αυτή τη
φορά η πολιτική ηγεσία της Γερμανίας δεν θα παρασυρθεί από αυτούς.
Παρ’ όλες τις αισιόδοξες δηλώσεις, το
2014 διαφαίνεται ως
Anno
Horribilis
για
όλη την Ευρώπη.
(από την εφημερίδα "ΗΜΕΡΗΣΙΑ", 21/09/2013)